Van ağrısı, vücuttaki atıkların ve toksinlerin kandan ayrılıp idrar yoluyla dışa çıkmasını sağlayan böbreklerin işlevini yerine getirememesi nedeniyle yaşanan ağrıların genel adıdır. İdrar yapma isteğinin sıklaşması, idrarda kan bulunması, idrara çıkarken yanma hissi ve idrardan kötü koku gelmesi van ağrısının belirtileri arasında yer alır. Van ağrısının en önemli nedeni böbrek enfeksiyonlarıdır ve bu enfeksiyonlar idrar yolu enfeksiyonu ile başlar.
Van Ağrısı Nedir?
Van ağrısı, böbreklerin işlevini yerine getirememesi ve vücuttaki atıkların kandan ayrılıp idrar yoluyla dışa çıkmasını sağlamakta zorlanmasından kaynaklanan ağrılardır. Van ağrısında vücutta yabancı madde algısı olduğu için kişinin bağışıklık sistemi harekete geçer ve enfeksiyon oluşum riski artar. Van ağrısı genellikle bel ve karın bölgesinde yaşanır. Bu tip ağrılar kişinin fiziksel aktivitesini kısıtlayacak kadar şiddetli olabilir. Ağrı dışında kişide ateş, titreme, mide bulantısı, kusma, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma hissi ve idrarda kan görülmesi gibi belirtiler de oluşabilir.
Van Ağrısının Nedenleri Nelerdir?
Van ağısının en yaygın nedeni böbrek enfeksiyonlarıdır. Böbrek enfeksiyonları ise idrar yolu enfeksiyonu ile başlar. İdrar yolu enfeksiyonu, bakterilerin idrar yoluna girmesi ve çoğalması sonucu oluşur. Kadınların erkeklere oranla daha fazla idrar yolu enfeksiyonu yaşamasının nedeni kadınlarda üretranın (idrar borusu) erkeklere göre daha kısa olmasıdır. Bu sayede bakterilerin mesaneye ulaşması daha kolay olur. Üstelik kadınlarda bakterilerin mesaneden böbreklere ulaşmasını engelleyen hormonal korumanın süresi de daha kısadır. Bu nedenle kadınlar erkeklere oranla daha sık böbrek enfeksiyonu yaşar.
Böbrek enfeksiyonu yaşayan kişilerde ateş, titreme, mide bulantısı, kusma, bel ve karında ağrı gibi belirtiler görülür. Van ağrısını tetikleyen bir diğer durum ise böbrek taşlarıdır. Taş düşüren böbreklerde tahrişe bağlı olarak van ağrısı görülebilir. Ayrıca travmaya bağlı olarak meydana gelen kanama, hematom (iç kanama) oluşumu ve enfeksiyon da van ağrısını tetikleyen durumlardandır.
Van Ağrısının Belirtileri Nelerdir?
Van ağrısının en temel belirtisi bel ve karın bölgesinde meydana gelen ağrıdır. Van ağrsında görülen diğer belirtiler ise ateş, titreme, mide bulantısı, kusma, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma hissi ve idrarda kan görülmesidir. Kişinin yaşadığı ağrının şiddetine bağlı olarak belirtiler farklılık gösterebilir. Van ağrsıyla birlikte kişi böbrek taşı düşürdüğünü de anlayabilir. Van ağrsıyla birlikte aşağıdaki belirtiler de yaşanıyorsa böbrek taşı düşürme ihtimalı vardır:
- Şiddetli ve dayanılmaz olan kolik tarzı (ani gelişen) ağrı
- Ağrı boyunca terleme
- Mide bulantısı
- Kusma
- İdrarda kan görülmesi
- Sık idrara çıkma
- İdrar yaparken yanma hissi
Van Ağrısında Hangi Test ve Tetkikler Uygulanır?
Van ağrsının teşhisi için öncelikle fiziksel muayene yapılır. Daha sonra teşhis için kan ve idrar tahlili istenir. Kan tahlili böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesi için gereklidir. İdrar tahlilinde ise enfeksiyon olup olmadığına bakılır. Bunların yanı sıra ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) isteyebilir. Test ve tetkikler sonucunda hekimler van ağrısının nedenini belirleyebilir.
Van Ağrısı Nasıl Geçer?
Van ağrsının geçmesi için öncelikle nedeninin bulunması gerekir. Van ağrsının nedeni bulunan sağlık sorunu tedavi edilirse van ağrsı da geçer. Örneğin van ağrsına böbrek taşı neden oluyorsa taşın düşürülmesi gerekir. Van ağrsını hafifletmek için ise bol su içmek önemlidir. Su içmek böbreklerin çalışmasını hızlandırarak ağrıyı hafifletebilir. Ayrıca ağrı kesici ilaçlar da van ağrsını hafifletebilir ancak bu tip ilaçların kullanımı mutlaka doktora danışılarak yapılmalıdır. Van ağrsı olan kişilerin kafein içeren yiyecek ve içeceklerden uzak durması da van ağrısını hafifletebilir.
Van Ağrısından Korunmak İçin Ne Yapılmalıdır?
Van ağrsından korunmak için bol bol su içilmelidir. Su içmek böbreklerin daha iyi çalışmasını sağlar ve toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olur. Ayrıca idrar yolu enfeksiyonunun önlenmesinde de etkilidir. Düzenli olarak duş alınmalı, tuvalet hijyenine dikkat edilmelidir. Kadınların özellikle adet dönemlerinde hijyene dikkat etmesi enfeksiyon riskini azaltır. İç çamaşırlarının pamuklu olması tercih edilmeli, dar giysiler giyilmemelidir. Cinsel ilişkiden önce ve sonra hijyenik olmak da idrar yolu enfeksiyonunun önlenmesinde etkilidir.
Van Ağrısı İçin Hangi Doktora Gidilir?
Van, halk arasında böbrek olarak nitelendirildiği için van ağrsı olarak tanımlanan şikayetler genellikle nefroloji yani böbrek sağlığı ve hastalıkları bölümü ile ilgili hastalıklardır. Bu nedenle nefroloji bölümü ile iletişime geçilebilir.