Ağrı Dağı, Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan ve Ağrı ili ile Doğu Bayazıt ilçesi sınırları içinde yer alan bir dağdır. İslamiyet öncesi Türklerde Ulu Dağ veya buyuk dağ anlamına gelen Küfaydın Dağı olarak bilinir. Ağrı ili bu dağın ismiyle anılır. Yerleşim yerlerine uzaklığı nedeniyle çok fazla tırmanış gerçekleşmeyen ve gizemini koruyan Ağrı Dağı, tırmanışlara kapı aralayan birçok efsaneye de sahiptir.
Ağrı Dağı’nın zirvesi Ararat olarak adlandırılır ve 5.137 m yüksekliği ile Türkiye’nin en yüksek zirvesidir. Ağrı ili topraklarının %20’si bu dağın eteklerinde yer alır ve bölge Türkiye topraklarının %2’sini kapsar. Tüm görkemiyle bölgeye hakim konumda yer alan Ağrı dağı Turizm Gelişme Alanı olarak belirlenmiştir.
Ağrı dağı haritası üzerinden konum bilgilerine ulaşmak mümkündür. Ağrı dağı haritasında görülen bölümler arasında yaylalar, göller, kamelya evleri, dağ evi gibi konaklama alanları bulunur. Bu alanlar görüldüğü üzere harita üzerinde işaretlenmiş konumlara sahiptir.
Ağrı dağı konumu haritasını görmek için tıklayınız.
Ağrı Dağı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
- Ağrı Dağı Nedir?
- Ağrı Dağı, Türkiye’nin en yüksek zirvesine sahip olan dağdır.
- Ağrı Dağı’nın Yüksekliği Nedir?
- Ağrı Dağı’nın zirvesi 5.137 m yüksekliktedir.
- Ağrı Dağı Nerede Bulunur?
- Ağrı Dağı, Ağrı ili ile Doğu Bayazıt ilçesi sınırları içinde yer alır ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunur.
- Ağrı Dağı’nda Hangi Hayvanlar Yaşar?
- Ağrı Dağı’nda ayı, dağ keçisi, vaşak, dağ tavşanı gibi hayvanlar yaşar.
- Ağrı Dağı’nda Kaç Adet Göl Bulunur?
- Ağrı Dağı’nda toplam 4 adet göl bulunur. Bu göller;
- Çeçen Gölü,
- Mekke Gölü,
- Küçük Ağrı Gölü ve
- Büyük Ağrı Gölü şeklinde adlandırılmaktadır.
- Ağrı Dağı’nda Hangi Bitkiler Yetişir?
- Ağrı Dağı eteklerinde elma, armut, şeftali ve kayısı gibi meyve ağaçları yetişir. Zirve kısımlarında ise bozkır bitkileri bulunur.
Ağrı Dağı Hakkında Efsaneler
Ağrı dağı efsaneleri oldukça fazladır. Bunlardan bazıları şöyledir;
- Nuh’un Gemisi Efsanesi; Ağrı Dağı’nın zirvesinin Ararat olarak adlandırılmasının nedeni olan bu efsaneye göre Tanrı Nuh’a tufan sırasında insanları kurtarması için bir gemi yapmasını söylemiştir. Nuh bu gemiyi tufandan önce Ağrı Dağı’nın zirvesinde bulunan bir kayalığın üstünde inşa etmiştir. Tufanın ardından geminin parçaları Ağrı Dağı’nın eteklerine dağılmıştır. Bu nedenle bölgeye gelen halk sık sık bu parçaları bulmaya çalışmıştır.
- Kavimler Göçü Efsanesi; Kavimler göçü sırasında tufandan etkilenen birçok halk Nuh’un gemisini bulmak için Ağrı Dağı’na yönelmiştir. Bu yönelişin ardından peş peşe meydana gelen yedi yıkım sonucu yedi halk bölgeden yok olmuştur.
- Ayşe Kelebek Efsanesi; Rivayete göre çok güzle bir kız olan Ayşe, babası tarafından zorla evlendirilmeye çalışılmış ancak bu durumu kabul etmemiştir. Ayşe’yi zorla evlendirmek isteyen kişi onun en yakın arkadaşı olan Halil’dir. Bu durum üzerine Ayşe, Halil’i de dahil ederek Ağrı Dağı’na kaçmaya karar vermiştir. Ancak güvenli bir yere ulaştıklarında Halil ile Ayşe’nin arkadaşlıkları aşka dönüşmüştür. Bu durum babaları iki genci de affetmemiş ve iki aşık Ağrı Dağı’nın eteklerinde öldürülmüştür. Söylenene göre Ayşe’nin kanatları nedeniyle ona Kelebek adı verilmiştir.
- Şeytan Efsanesi; Şeytanın Ağrı Dağı’nın tepesine oturduğu ve oradan dünyayı yönetmeye çalıştığı ancak bir daha hiç inmeye cesaret edemediği rivaye edilmektedir.
Ağrı Dağı’nda Bulunan Göller
- Büyük Ağrı Gölü; Doğu Bayazıt ilçesinin 32 km güneyinde yer alır ve 4.200 m yüksekliktedir. Buz gibi suları ve etrafındaki görsel şölen sunan manzarasıyla bölgedeki en önemli göllerden biridir.
- Küçük Ağrı Gölü; 4.000 m yükseklikte ve daha küçük bir alana sahiptir. Küçük Ağrı Dağı’nın zirvesinde yer alır ve etrafında birçok efsane barındırır.
- Mekke Gülü; 3.500 m yükseklikte yer alır ve adını Hac ziyaretinden dönenlerin buraya bırakmış olduğu taşlardan alır. Bölgeye göre yüksekliği az olsa da sunduğu manzara ile dikkat çeker.
- Çeçen Gölü; Bölgedeki en derin göldür ve bu özelliği nedeniyle buz gibi sulara sahiptir. Etrafında kamp yapılabilecek alanlar bulunur.
Ağrı Dağı’nda Bulunan Yaylalar
- Kazıkbeli Yaylası; Bölgedeki en büyük yayladır ve Ağrı Dağı’nın eteklerinde bulunur. Etrafında çam ormanlarıyla kaplı alanlar vardır ve bölge halkı tarafından yaz aylarında hayvan otlatmak amacıyla kullanılır.
- Küpkavak Yaylası; Derin çam ormanlarıyla kaplıdır ve bölgeye yakın bir konumda bulunur.
- Düzkale Yaylası; Bölgedeki en yüksek yayladır ve Ağrı ilçesinin sınırları içinde yer alır.
Ağrı Dağı’nda Bulunan Diğer Özellikler
- Ağrı Kalesi; M.S 1’inci yüzyılda Romalılar tarafından inşa edilmiştir. Kale bölgedeki en önemli tarihi yapılarından biridir ve Ağrı ilçesinin merkezinden rahatlıkla görülebilir.
- Düzkale; Selçuklu dönemine ait bir yapı olup, bölgeye hakim bir tepe üzerinde inşa edilmiştir. Tarihi özellikleriyle dikkat çeker.
- Buzul Kuyuları; Ağrı Dağı’nın eteklerinde bulunan bu yapılar, kış aylarında karların erimemesi nedeniyle oluşmuştur. Derinlikleri 5-10 m arasında değişen Buzul kuyuları yaz aylarında dahi kar soğukluğunu hissedebilmeyi sağlar.
Tarihsel Süreçte Ağrı Dağı
- MÖ 5’inci yüzyılda bölgede bulunan İskitler, İonya uygarlığıyla beraber Kavimler Göcünü başlatmışlardır.
- MÖ 3’üncü yüzyılda Sakalar, İran üzerinden Anadolu’ya geçerek bölgedeki hakimiyetlerini kurmuşlardır.
- MÖ 1’inci yüzyılda bölge Romalıların eline geçmiş ve Romalılar tarafından Ağrı Kalesi bu dönemde inşa edilmiştir.
- Sasaniler ile Bizans arasında sık sık el değiştiren bölge, 7’nci yüzyılda Arabistan yarımadasından gelen Müslümanların eline geçmiştir.
- Selçuklular tarafından uzun süre hakimiyet kurulan bölge, daha sonra Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Ağrı Dağı İklimi ve Bitki Örtüsü
Ağrı dağı eteklerinde genellikle meyve ağaçları görülürken, zirve kısımlarında bozkır bitkileri görülür.
Eğer makalemizi beğendiyseniz “Seyyah Dergisi” sitesini ziyaret edebilirsiniz.