Bilek ağrısı ve şişliği, genellikle yaralanmalar, aşırı kullanım, artrit ve tendonit gibi durumlar sonucu ortaya çıkar. Bilek ekleminde bulunan kemik, bağ ve tendonların yaralanması veya iltihaplanması sonucu meydana gelen bu semptomlar, bilek ekleminin hareket etmesinde zorluklara ve günlük aktivitelerin kısıtlanmasına neden olabilir.
Bilek Ağrısı ve Şişliği Nedir?
Bilek ağrısı ve şişliği, bilek ekleminde ya da çevresinde oluşan herhangi bir ağrı ve şişlik hissidir. Bu durum genellikle yaralanma, aşırı kullanım, artrit veya tendon iltihabı gibi durumlar sonucunda meydana gelir. Bilek ağrısı ve şişliği, bilek ekleminin hareket etmesinde zorluklara ve günlük aktivitelerin kısıtlanmasına neden olabilir.
Bilek, kolu elle hareket ettirmek için kullanılan tendonlar ile birlikte elin kemiklerini ve sinirlerini bağlayan bir eklemdir. Bilek eklemi elin hareket etmesini sağlar; bu nedenle yük kaldırmak, kapı açmak ya da yazı yazmak gibi el ve kolun yaptığı tüm hareketlerde bilek ekleminin de hareket etmesi gerekir. Bilek ağrısı ve şişliği, bu hareketlerin zorlaşmasına ve ağrıya neden olarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Bilek Ağrısı ve Şişliği Belirtileri Nelerdir?
Bilek bölgesinde yaşanan problemler sonucu gelişen belirtiler genel olarak şunlardır:
- Ağrı: Bileğin içinde ya da çevresinde hassasiyet ve acı hissi
- Şişlik: Bilek eklemi ya da çevresinde şişlik oluşması
- Sıcaklık: Bileğin ısı olarak diğer bölgelere göre daha sıcak hissedilmesi
- Kızarıklık: Bilek cildinin rengi diğer bölgelere göre daha koyu ya da açık görünmesi
- Hareket kısıtlılığı: Bileğin belirli bir açıda ya da tamamen hareket ettirilmesinin zorlaşması
- Güç kaybı: Bileğin ya da elin kavrama gücünde azalma
Bu belirtiler, bilek bölgesinde yaşanan yaralanma ya da iltihaplanma gibi durumların bir göstergesi olabilir. Özellikle şişlik ve ağrının yanı sıra ateş, üşüme ya da titreme gibi semptomlar mevcutsa bir sağlık uzmanına başvurmak önemlidir. Bu durum enfeksiyon belirtisi olabilir.
Bilek Ağrısı ve Şişliği Neden Olur?
Bilek ağrısı ve şişliğinin yaygın nedenleri arasında yaralanmalar, burkulmalar, artrit, tendon iltihabı ve kistik oluşumlar yer almaktadır.
Bilek burkulması, bilekteki bağların gerilmesi ya da yırtılması sonucu meydana gelir ve şişlik, morarma ile birlikte ağrı oluşmasına neden olur. Ayrıca, kronik artrit, romatoid artrit ya da osteoartrit gibi inflamatuar eklem hastalıkları da bilek ekleminde iltihaba ve dolayısıyla ağrı ve şişliğe sebep olabilir. Tendon iltihabı olarak bilinen tendinit ise aşırı kullanım ya da zorlanma sonucu gelişir ve bilekte ağrı ile şişlik yapar. Ganglion kisti adı verilen sert şişlikler de asemptomatik olabileceği gibi bilekte ağrı ve şişliğe neden olabilir.
Burkulma
Bilekteki burkulma; bilekteki bağların, bileği zorlayan aşırı hareketler sonucu gerilmesi ya da yırtılmasıdır. Burkulma sonucunda meydana gelen şişlik, kan damarlarının zarar görmesiyle oluşan kan sızıntısından kaynaklanır.
Ağrı hafif ya da şiddetli olabilir. Burkulmanın hafif olduğu durumlarda kişi günlük aktivitelerine devam edebilir ancak daha ciddi burkulmalarda ağrı kişiyi zorlayacak seviyeye ulaşabilir. Burkulma sonucunda yaşanan şu semptomlar ciddi bir duruma işaret edebilir:
- Ağrı ve hassasiyet
- Bacağın normalden daha geniş görünmesi
- Eklemde hareketsizlik
- Eklemde ses gelmesi
- Ağrının dinlenme ile geçmemesi
Artrit
Bilekteki şişlik ve ağrının bir diğer yaygın nedeni olan artrit; eklem yüzeylerinin iltihaplanması sonucu gelişir. Artrit tipi eklem hastalıklarında sıklıkla görülen semptomlar şu şekildedir:
- Şişlik
- Ağrı
- Hareket kısıtlılığı
- Eklemde deformite oluşumu
Artrit; osteoartrit, romatoid artrit gibi farklı alt gruplara sahip bir hastalıktır. Osteoartritte şişlik ve ağrı genellikle yaşa bağlı olarak gelişir ve tüm dünya genelinde en yaygın artrit türüdür. Romatoid artritte ise vücudun bağışıklık sistemi; eklemdeki sağlıklı hücrelere saldırır. Bu durum her yaş grubunda kişiyi etkileyebilir.
Tendinit
Aşırı kullanıma bağlı olarak gelişen tendinit; uzun süre aynı harekette kullanılan tendonlarda meydana gelir. Tendonların aşırı zorlanması sonucu liflerde zarar oluşur. Tendinitte görülen belirtiler genel olarak şunlardır:
- Ağrı
- Şişlik
- Hareket esnasında sertlik hissi
Tendinit doğal yolla iyileşebilir ancak iyileşme sürecini hızlandırmak için dinlenme, buz uygulaması, germe egzersizleri ve anti-inflamatuvar ilaçlar kullanımı önemlidir.
Kist
Ganglion kisti; tendonların çevresinde oluşan, içi sıvı dolu yumruya benzeyen bir tümördür. En sık görülme yeri bilek olup el hastalıklarının %60-70’ini oluşturur. Kist; sert ya da yumuşak dokudan oluşabilir. Ganglion kisti olan bölgelerde şişlik meydana gelir. Kistin büyüklüğüne bağlı olarak ağrı da oluşabilir.
Bilek Ağrısı ve Şişliği Tanısı Nasıl Konulur?
Bilek bölgesinde meydana gelen problemler için fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanlarına başvurmak gerekir. Uzmanlar tarafından yapılan muayene sırasında hastanın yaşadığı semptomlar detaylı bir şekilde öğrenilir. Ardından aşağıdaki tanı yöntemleri uygulanır:
- Kan testleri: Vücutta romatizmal bir sorunun olup olmadığını anlamak için çeşitli kan testleri yapılabilir
- Röntgen: Röntgen çekimi uygulanarak bilekte kırık ya da başka bir problemin olup olmadığı kontrol edilebilir
- MR: Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) ile bilekteki yumuşak dokuların durumu detaylı bir şekilde incelenebilir
- Ultrason: Bilekte meydana gelen sıvı birikimi ya da tendon problemleri gibi durumlar ultrason ile görüntülenebilir
Tüm bu incelemeler sonucunda bilekteki problemin kaynağı bulunur ve uygun tedavi planı oluşturularak tanı konulur.
Bilek Ağrısı ve Şişliği Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bilek ağrısı ve şişliğinin tedavisinde öncelikle altta yatan nedenin belirlenmesi önemlidir. Örneğin, burkulma sonucu oluşan ağrı için istirahat önerilirken tendinite bağlı ağrılar için egzersiz önerilebilir.
Tedavi yöntemleri genel olarak şöyledir:
- Ağrı kesiciler: Bilek bölgesindeki ağrıyı dindirmek için nonsteroid anti-inflamatuvar ilaçlar (NSAID) gibi ilaçlar kullanılabilir
- Fizik tedavi: Fizik tedavi uzmanları eşliğinde uygulanacak tedavilerle bilekteki zayıflık giderilebilir ve tendonu destekleyen kasların güçlenmesi sağlanabilir
- Dinlenme: Burkulma ya da tendon zorlanması gibi durumlarda dinlenme önerilir; zira dinlenme vücudun kendini onarmasını hızlandırır
- Buz uygulaması: Şişlik ve ağrının azaltılması için buz torbası uygulamak etkilidir
- Sargı: Elastik bandajlar kullanarak bileği sarmak burkulma ya da tendon hasarında daha fazla zarar görülmesini engelleyebilir
- Enjeksiyon tedavileri: Kortizon ya da hyaluronik asit içeren enjeksiyonlar tendon iltihaplanmasında etkilidir
- Cerrahi müdahale: Altta yatan durum ciddi ise cerrahi yöntemler gerekebilir
Bilek eklemini zorlayan aktivitelerden kaçınmak tedavi sürecini olumlu yönde etkileyebilir. Ayrıca ağrı kesicilerin doktora danışmadan doz aşımına uğratılmaması önem taşır.