Hamilelik özellikle 1. trimesterde başlanan ve doğumdan sonraki 6. aya kadar süren bir süreçtir. Hamilelik sürecinde anne adayı hem fizyolojik hem de psikolojik olarak birçok değişim yaşar. Tüm bu değişimlere ek olarak anne adayının hamileliğine ve bebeğine zarar verebilecek faktörlere karşı dikkatli olması gerekir. Hamilelik sırasında anne adayının ağız ve diş sağlığına dikkat etmemesi diş ağrısı gibi sorunlara yol açabilir. Hamilelikte diş ağrısı özellikle 2. ve 3. trimesterde yaşanır. Bu süreçte vücuttaki hormon seviyelerinde yaşanan değişimlere bağlı olarak diş etlerinde iltihaplanma görülebilir. Hamilelikte diş ağrısı yaşanması durumunda anne adaylarının kullanabileceği ağrı kesici ilaçlar sınırlıdır. Bu nedenle anne adaylarının hamilelikte diş ağrısına ne iyi gelir sorusuna yanıt bulması ve doğal yöntemlerle diş ağrısını hafifletmesi önemlidir. Hamilelikte diş ağrısını hafifletmek için hamur yoğurma gibi çiğneme hareketleri, ılık tuzlu su ile yapay ağız gargarası, ılık kompres uygulaması, soğan veya sarımsak kullanımı gibi yöntemler denenebilir. Tüm bunlara ek olarak hamilelik boyunca dengeli ve sağlıklı beslenmek, düzenli olarak diş fırçalama ve diş ipi kullanımı gibi ağız ve diş sağlığını korumaya yönelik önlemler alınması hamilelikte diş ağrısı yaşanma ihtimalini azaltır.
Hamilelikte Diş Ağrısı Nedenleri
Hamileliğin başlangıcından itibaren anne adaylarında ağız ve diş sağlığını olumsuz etkileyebilecek bazı faktörlerin varlığı söz konusudur. Bu nedenle hamilelik döneminde diş sağlığı ile ilgili sıkıntılar yaşanması oldukça yaygındır. Anne adaylarının yaşadığı ağız ve diş sağlığı ile ilgili şikayetlerin başında ise hamilelikte diş ağrısı gelir. Hamilelikte diş ağrısının birçok farklı nedeni olabilir. Anne adaylarında hamilelik sürecinde yaşanan hormonel değişikliklere bağlı olarak artan kan akımına ve hormonal değişimlere bağlı olarak yaşanan diş etlerinde şişme ve hassasiyet gibi sorunlar sonucu meydana gelen diş eti iltihabı hamilelikte en sık görülen diş ağrısı nedenidir. Bunun yanı sıra hamilelik döneminde düzensiz beslenme, sık atıştırma alışkanlığı, karbonhidrat içeren ara öğünlerin düzenli fırçalanmaması ve hamileliğe bağlı mide bulantısı ve kusma gibi yaşanan gastrointestinal sorunlar da anne adaylarında diş çürüğü oluşma ihtimalini artırır. Tüm bunlara ek olarak anne adaylarının hamilelik boyunca kalsiyum ve diğer vitamin ve mineralleri yeterli miktarda alması gereklidir. Eğer alınan kalsiyum miktarı yetersiz kalırsa vücuttaki kalsiyum ihtiyacının karşılanması için anne adayının dişlerinden kalsiyum çekilerek kullanılır ki bu da hamilelikte diş ağrısına neden olabilecek bir diğer faktördür.
Hamilelikte Diş Ağrısına Ne İyi Gelir?
Hamilelik sürecinde anne adaylarının yaşadığı en sık şikayetlerden biri de diş ağrısıdır. Hamilelikte diş ağrısı ile karşılaşan kadınların merak ettiği konuların başında ise hamilelikte diş ağrısına ne iyi gelir gelir. Hamilelikte hem anne sağlığını hem de bebeğin sağlığını korumak adına kullanılması sakıncalı olabilecek ilaçlardan kaçınılması gerektiği için hamilelikte diş ağrısını doğal yöntemlerle hafifletmenin yolları da oldukça merak konusudur. Hamilelikte diş ağrısını azaltmak için yapılabilecek doğal yöntemler şu şekildedir:
- Hamur yoğurma hareketleri: Diş ağrısını hafifletmek için hamur yoğurma hareketleri yapılabilir. Bu hareketler çiğneme hareketlerini taklit ederek dişler arasındaki gerginliği azaltmaya yardımcı olur.
- Ilık tuzlu su gargarası: Tuzlu suyla yapılan gargara diş etindeki iltihaplanmayı ve enfeksiyonu azaltmaya yardımcı olurken, aynı zamanda boğaz ağrısını da hafifletebilir. Tuzlu su hazırlamak için yarım çay kaşığı tuzu bir bardak suda eritmek yeterlidir.
- Ilık kompres: Diş ağrısını hafifletmek için ılık kompres uygulaması yapılabilir. Kompres yapmak için ılık suya bir bez batırıp, fazla suyu sıkarak cilt yüzeyine uygulayabilirsiniz.
- Soğan veya sarımsak: Diş ağrısını hafifletmek için soğan veya sarımsak kullanılabilir. Bu besinlerin antibakteriyel özelliği enfeksiyonları temizlemeye yardımcı olur. Diş ağrınız varsa çiğ soğan veya sarımsak dilimleri emebilir veya ağrıyan bölgeye yerleştirebilirsiniz.
- Süt ve süt ürünleri: Süt ve süt ürünleri kalsiyum bakımından zengin oldukları için kemik ve diş sağlığını desteklerler. Yoğurt yemek, peynir yemek ya da süt içmek ağrıyan dişinizin etrafındaki kasları gevşeterek diş ağrınızı hafifletebilir.
Tüm bunlara ek olarak hamilelik boyunca dengeli ve sağlıklı beslenmek, düzenli olarak diş fırçalamak ve diş ipi kullanmak gibi önlemler de hamilelikte diş ağrısı yaşanma ihtimalini azaltır. Ayrıca hamileliğin başından itibaren düzenli olarak gebelik muayenelerine gitmek, kan tahlilleri yaptırmak ve doktorun önerdiği takviyeleri düzenli kullanmak da hem anne hem de bebek sağlığı için önemlidir.
Hamilelikte Diş Ağrısı İlaçları
Hamilelik sırasında yaşanan diş ağrısının nedenine bağlı olarak tedavi planlanabilir. Ancak gebe kadınlarda ilaç kullanımı dikkat gerektirir çünkü kullanılan ilaçların anne karnındaki bebeği olumsuz etkileyebilecek bazı yan etkilere sahip olması ihtimali vardır. Bu nedenle gebelik sırasında kullanılması gereken ilaçlar mutlaka doktora danışarak kullanılmalıdır.
Diş ağrısının tedavisi için hamile kadınlarda kullanılması uygun olan ilaçlar gebeliğin trimesterına göre değişiklik gösterir. Birinci trimesterde kullanılan ilaçların fetal risk oluşturabileceğinden ikinci veya üçüncü trimesterda kullanılmasına karar verilebilir.
Ağrı kesici olarak paracetamol içeren ilaçlar kullanılabilir. Paracetamol içeren ilaçlar hamilelik sürecinde güvenli kabul edilen analjeziklerdendir ancak aşırı kullanımı karaciğer hasarına yol açabilir. Bu nedenle paracetamol içeren ilaçlar doktorun önerdiği dozda alınmalıdır.
Hamilelik sırasında özellikle yüksek ateş durumunda aspirin veya ibuprofen içeren ilaçlar da kullanılabilir ancak bu ilaçların kullanımından kaçınılması önerilir çünkü aspirin kanama riskini artırırken ibuprofen de düşük yapma riskini yükseltebilir.
Hamilelik sürecinde lokal anestezik içeren ağrı kesici jeller de güvenle kullanılabilir.