Kas ve eklem ağrıları, vücuttaki kas gruplarında veya eklemlerde oluşan rahatsızlık, huzursuzluk, rahatsızlık veya sertlik hissi olarak tanımlanabilir. Bu ağrılar hafif rahatsızlıktan dayanılmaz bir acıya kadar değişebilir ve bazen belirli bir noktada yoğunlaşırken bazen de vücudun geniş bir alanına yayılabilir. Kas ve eklem ağrıları genellikle yaralanmalar, spor aktiviteleri veya aşırı kullanım sonucu ortaya çıkar, ancak enfeksiyonlar, romatizmal hastalıklar, otoimmün bozukluklar veya bazı kronik hastalıklar gibi birçok farklı nedenden de kaynaklanabilir. Bu ağrıların tedavisi, altta yatan nedenin belirlenmesine bağlıdır. Bu nedenle sürekli tekrarlayan veya şiddetli ağrılar yaşıyorsanız bir sağlık profesyoneline görünmeniz önemlidir.
KAS VE EKLEM AĞRILARINA NEDEN OLAN HASTALIKLAR
1. Gribal Enfeksiyonlar
Özellikle çocuklarda kas ve eklem ağrılarının en sık görülen nedenlerinden biri gribal enfeksiyonlardır. Bu tip enfeksiyonlarda vücut ağrıları genel olarak ateşle birlikte görülür ve daha çok salgın dönemlerinde yaşanır. Bahar ve kış aylarında görülen bu enfeksiyonlar, özellikle okula giden çocuklarda devam eden vakaların en önemli nedenidir. Gribal enfeksiyonlar genellikle 1-2 hafta içinde iyileşir ancak bazı durumlarda daha uzun sürebilir. Eklemlerde oluşan ağrılar genellikle hafif ve geçici olup, nadiren uzun süreli hasara neden olur.
2. Covid-19
Covid-19, kas ve eklem ağrıları da dahil olmak üzere vücudun birçok sistemini etkileyebilen bir solunum yolu enfeksiyonudur. İlk Covid-19 vakalarının tespit edildiği dönemden bu yana, bu virüsün neden olduğu hastalığın belirtileri ve uzun dönem etkileri üzerine birçok araştırma yapılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda Covid-19’un çeşitli şekillerde kas ve eklem sağlığını etkileyebileceği bulunmuştur. Covid-19 sonrası kas ve eklem ağrıları en yaygın görülen semptomlardan biridir. Eklemlerde özellikle ellerde ve ayaklarda şişlik ve sertlik hissi yaşanabilir. Bazı durumlarda kas güçsüzlüğü ve raşitizm benzeri belirtiler de ortaya çıkabilir.
3. Zatürre (Pnömoni)
Zatürre, akciğer dokusunun iltihaplanması ve enfeksiyonu olarak tanımlanabilir. Bu hastalığın bakteriler, virüsler veya mantarlar nedeniyle ortaya çıkması mümkündür. Zatürre olan kişilerde ateş, öksürük, balgam üretimi, nefes darlığı ve göğüs ağrısının yanı sıra kas ve eklem ağrıları da sık görülen semptomlar arasındadır. Özellikle zatürrenin başlangıç dönemlerinde vücutta halsizlik, güçsüzlük ve yaygın ağrılar yaşanabilir. Zatürre tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişiklik gösterir ancak genellikle antibiyotikler, öksürük bastırıcılarsa iltihap giderici ilaçlar ve dinlenme belirtileri hafifleten tedaviler uygulanır.
4. Covid-19 Dışı Viral Enfeksiyonlar
Sadece Covid-19 değil, diğer viral enfeksiyonlar da kas ve eklem ağrılarına neden olabilir. Grip dışında, özellikle çocukluk döneminde görülen kabakulak, kızamık gibi viral hastalıklar da vücutta yaygın ağrılara yol açabilir. Kabakulak virüsü aynı zamanda tükürük bezlerinin şişmesine de neden olurken, kızamık hastalığı geçiren kişilerde eklem sertliği ve şişmesine yol açabilir. Bu tür viral enfeksiyonlar genellikle kendi kendine iyileşir ancak semptomları hafifleten tedaviler uygulanabilir.
5. Romatizmal Ateş
Romatizmal ateş, streptokok enfeksiyonlarından sonra ortaya çıkan bir inflamatuar hastalıktır. Bu hastalık genellikle 5-15 yaş arasındaki çocuklarda görülür ve kas-iskelet sistemi başta olmak üzere kalp, beyin ve sinirleri etkileyebilir. Romatizmal ateşin en önemli belirtilerinden biri eklemlerde şişmeye ve hareket kısıtlılığına neden olan ağrılardır. Ayrıca yüksek ateş, halsizlik, mide bulantısı gibi belirtiler de görülebilir.
6. Bel Fıtığı
Bel fıtığı, bel bölgesindeki omurlar arasındaki yastıkçıkların zayıflayıp sızlaması sonucu sinirlerin sıkışmasıdurumudur. Bu durumda bel ağrısı, bacaklarda siyatik denilen sinir sıkışmasına bağlı yanma ve batma hissi ile kuvvet kaybı görülür. Siyatik siniri irritasyonu sonucu kalçada bel ağrısına bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bel fıtığında dinlenme, ilaç tedavisi, fizik tedavi yöntemleri ve cerrahi teknikler uygulanabilir.
7. Lyme Hastalığı
Lyme hastalığı, keneler aracılığıyla insanlara bulaşan bakteriyel bir enfeksiyondur. Bu hastalık bağışıklık sistemini zayıflatıp vücutta iltihaplanmaya yol açarak kas ve eklem ağrılarına neden olabilir. Lyme hastalığının belirtileri arasında ateş, halsizlik, baş ağrısı ve eklem sertliği de yer alır. Tedavi edilmediği durumda kronikleşebilen Lyme hastalığı, özellikle geç evrede nörolojik sorunlara da yol açabilir.
8. Fraktürler
Fraktürler yani kemik kırıkları, travma sonucu kemiklerin normal yapısının bozulmasıdır. Fraktürlerde kemiklerin yeniden bir araya gelmesi için zamana ihtiyaç vardır. Fraktürde genel olarak şişlik, morarma ve hareket kısıtlılığı görülür. Ağrı ise patlama tarzında şiddetli olup bölgenin sinir yoğunluğuna bağlı olarak değişir. Fraktürlerde tedavi tipine göre alçı veya ortopedi bransı uygun görüyorsa cerrahi yöntem uygulanır.
9. Artrit
Artrit, eklemlerde iltihaplanma sonucu sertlik ve ağrı oluşmasıdır. Bu durum zamanla eklem hasarına yol açabilir. Artritin birçok çeşidi bulunur ancak hepsinde ortak olarak görülen semptomlar şişen, hassasiyet gösteren ve sertleşen eklemlerdir. Ağrı bölgesel olmakla birlikte vücudun diğer bölgelerine de yayılabilir.
10. Fibromiyalji
Fibromiyalji, vücudun çeşitli bölgelerinde yaygın ağrılara neden olan kronik bir hastalıktır. Hastalığın tam nedeni bilinmemektedir ancak genetik faktörler, travma veya enfeksiyon fibromiyaljinin gelişiminde rol oynayabilir. Fibromiyalji hastaları sıklıkla uyku bozukluğu, yorgunluk ve zihinsel berraklıkta azalma gibi semptomlar da yaşar. Hastalığın belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterse de fibromiyalji hastalarında en az 3 ay süreyle devam eden yaygın ağrıların varlığı ile tanı konulur.
11. Sistemik Lupus Eritematozus (SLE)
Sistemik Lupus Eritematozus (SLE), vücudun bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine saldırdığı kronik bir otoimmün hastalıktır. Bu durum vücudun birçok sisteminde iltihaba yol açarak hasara neden olabilir. SLE’nin en yaygın belirtilerinden biri eklem ağrılarıdır; bu nedenle hastalık sıklla “lilik” olarak adlandırılır. Hastalığın belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve zaman içerisinde alevlenmeler gösterir.
12. Guatr
Guatr, tiroid bezinin iyi huylu veya kötü huylu nedenlerle büyümesidir. Hashimoto tipi guatr ise tiroid dokusuna zarar veren otoimmün bir hastalıktır ve sistemik lupus eritomatozusa benzer belirtiler gösterir. Guatr hastalarında genellikle boyunda şişlik, yutkunma güçlüğü ve nefes darlığı gibi semptomlar görülür. Ayrıca guatr tiroid hormonlarının seviyesini değiştirdiği için metabolizmayı da etkileyebilir.
13. Osgood-Schlatter Hastalığı
Osgood-Schlatter hastalığı, özellikle ergenlik dönemindeki sporcu çocuklarda görülen diz ağrılarıyla karakterize bağ dokunun zayıf olmasından kaynaklanan bir hastalıktır. Hareketle artan bu ağrılar dinlenmeyle hafifler ancak hastalık uzun süre devam edebilir.
14. Kifoz
Kifoz yani kamburluk; omurganın önden arkaya eğilmesi sonucu oluşan omurga hastalığıdır. Kifozun doğuştan gelen yapısal bozukluklardan kaynaklandığı gibi ergenlik döneminde omurganın hızlı büyümesi sonucu da oluşabileceği bilinir. Kifozun ileri evrelerinde boyun ve sırt bölgesinde ağrılar oluşur ayrıca omurgada esneklik kaybı da görülebilir.
15. Diyabet (Şeker Hastalığı)
Diyabet yani şeker hastalığı; insülin hormonunun yetersizliği ya da hücrelerin insülne yanıt vermemesi sonucu kan şekerinin sürekli olarak yükselmesi durumudur. Diyabetin seyrinde birçok farklı mekanizma devreye girer ve bu durum vücudun çeşitli bölgelerinde hasara yol açabilir. Diyabetin erken dönemlerinde sık idrara çıkma ve su içmenin artması gibi belirtiler görülürken, daha sonraki evrelerde gözlerde bulanık görme, ayaklarda uyuşma veya iğne batması hissi gibi semptomlar ortaya çıkabilir.