Bacak ağrısı, kaslarda, kemiklerde, sinirlerde veya bacakların içindeki ve çevresindeki diğer dokularda meydana gelen herhangi bir rahatsızlığın sonucudur. Bacak ağrıları genellikle hafif olsa da, bazı durumlarda daha ciddi sağlık sorunlarına işaret edebilir. Bu makalede bacak ağrılarının olası nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verilecektir.
Bacak Ağrıları Neden Olur?
Bacak ağrılarının birçok farklı nedeni olabilir. Bu nedenler arasında bacak kaslarının aşırı kullanımı, yaralanmaları, kramp girmesi, iltihaplanması veya yırtılması, bacaklarda kan pıhtısı oluşumu, sinirlerde hasar meydana gelmesi, bacakları besleyen damarların daralması veya tıkanması sonucu kan akışının azalması, bacaklardaki eklemlerde kıkırdak aşınması sonucu meydana gelen osteoartrit, bacakları etkileyen romatizma türlerinden birisi olan osteoartrit, bacak eklemlerini etkileyen ve iltihaplı romatizma türü olan spondiloartropatiler ve bacakları etkileyen sinirleri uyaran şeker hastalığı gibi metabolik hastalıklar sayılabilir.
Ayrıca, bacak ağrıları dolaşım sistemi sorunlarından kaynaklanabileceği gibi, hormonal dengesizlikler, stres, kaygı ve korku gibi psikolojik etkenlerden de kaynaklanabilir. Bacak ağrıları yaş ilerledikçe artış gösterme eğiliminde olup, yapılan istatistiklerde bu ağrıların 50 yaş üstü bireylerde %84 sıklıkta görüldüğü tespit edilmiştir.
Yaralanmalar ve Aşırı Kullanım
Bacak ağrısının en yaygın nedeni yaralanmalar ve aşırı kullanımdır. Spor yaralanmaları, burkulmalar, incinmeler ve kas zorlamaları gibi durumlar bacak ağrısına yol açabilir. Ayrıca, yoğun egzersiz programları veya tekrarlayan hareketler bacak kaslarını zorlayarak ağrıya neden olabilir.
Dolaşım Sorunları
Bacaklarda kan pıhtısı oluşumu (derin ven trombozu), kan damarlarında genişlemeye neden olan varisli damarlar veya periferik arter hastalığı gibi dolaşım sistemi problemleri de bacak ağrısının yaygın nedenlerindendir. Dolaşım sorunları genellikle bacaklarda ağrı ile birlikte şişlik, kızarıklık ve sıcaklık hissi gibi semptomlara da yol açar.
Sinir Hasarı
Bacakları besleyen sinirlerde hasar meydana gelmesi sonucu bacaklarda ağrı oluşabilmektedir. Şeker hastalığı (diyabet) gibi metabolik hastalıklar, bacakların sinirlerini etkileyerek ağrıya neden olabilir. Ayrıca, bel fıtığı gibi omurga yaralanmaları da bacaklara giden sinirlere baskı yaparak ağrıya yol açabilir.
Artrit
Bacak eklemlerini etkileyen osteoartrit ve romatizmanın bir türü olan spondiloartropatiler, eklemlerde iltihaplanma ve ağrıya neden olabilir. Artrit vakalarında bacak eklemlerinde şişlik, sertlik ve hareket kısıtlılığı gibi belirtiler de görülebilir.
Diğer Nedenler
Hormonal dengesizlikler, stres, kaygı ve korku gibi psikolojik etkenler de bacak ağrısına katkıda bulunabilir. Ayrıca yaşlanma ile birlikte artan kronik sağlık sorunları da bacak ağrılarının yaygın nedenleri arasında yer alır.
Bacak Ağrıları Belirtileri Nelerdir?
Bacak ağrısı belirtileri kişinin yaşına, cinsiyetine ve genel sağlık durumuna bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bacak ağrısının belirtileri genellikle hafif başlayıp zamanla şiddetlenebilir. Ağrının tipi de kişiden kişiye göre değişebilir; bazı insanlar keskin bir batma hissi yaşarken bazıları ise donuk bir rahatsızlık hissedebilir.
Ağrı dışında bacaklarda şişlik, kızarıklık, ısı artışı veya soğuma gibi iltihap belirtileri de görülebilir. Ayrıca bacak kaslarında güçsüzlük veya yorulma hissi, ciltte kuruluk veya pullanma gibi dolaşım sorunları belirtileri de yaşanabilir. Ağrı istirahatte dinmeyip ilerleyebilirken, özellikle yürüyüşle birlikte ortaya çıkan ağrı ‘periferik arter hastalığı’ belirtisi olarak değerlendirilmektedir.
Bacak Ağrıları Nasıl Teşhis Edilir?
Bacak ağrılarının teşhisi için öncelikle detaylı bir tıbbi öykü alınması ve fiziksel muayene yapılması gerekmektedir. Doktorlar, hastanın semptomlarını anlamak için sorular soracak ve durumu değerlendirmek için bacakların genel görünümünü kontrol edecektir.
Gerekli görüldüğü takdirde görüntüleme testlerine başvurularak teşhis süreci desteklenebilmektedir. Bu görüntüleme testleri arasında X-ışını, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya bilgisayarlı tomografi (BT) yer alabilir. Kan testleri ile vücuttaki iltihap seviyeleri tespit edilebileceği gibi, doppler ultrasondan yardım alınarak kan akışında herhangi bir sorun olup olmadığı da değerlendirilebilmektedir.
Bacak Ağrıları Tedavisi Nasıldır?
Bacak ağrıları tedavisi için öncelikle altta yatan nedenin belirlenmesi gerekmektedir. Yaralanma veya aşırı kullanım nedeniyle oluşan ağrılarda dinlenme, buz uygulaması, kompresyon ve elevasyon (bacağın kalpten yüksek bir yerde tutularak şişliği azaltmak) yöntemleri etkili olabilir.
Dolaşım sorunlarından kaynaklanan ağrılarda kan inceltici ilaçlar veya anti-inflamatuvarlar ile tedavi süreci yürütülebilir. Ayrıca ağrı kesiciler de tedavi sürecine dahil edilebilir. Artrit tedavisinde ise steroid içeren ilaçlar veya fiziksel terapi ile eklemlerdeki iltihaplanma ve ağrı kontrol altına alınabilir.
Diyabet gibi kronik durumlarda ise multidisipliner bir yaklaşımla yaşam tarzı değişiklikleri teşvik edilmektedir. Ağrı kesici ilaçlar kullanılarak ağrının kontrol altına alınması hedeflenmektedir. Tedavi sürecinde doktor önerilerine uyum sağlanması ve düzenli kontroller de önem taşımaktadır.
Bacak Ağrıları Hangi Doktora Gidilir?
Bacak ağrısı sorunu yaşayan bireylerin öncelikle ‘Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon’ bölümüne başvurmaları önerilmektedir. Bu alanda uzmanlaşmış hekimler, konunun uzmanı olarak hastalara gerekli yardımı sağlayabilecek niteliktedir.
Eğer hastanın şikayetleri damar sağlığıyla ilgili bir sorundan kaynaklanıyorsa ‘Damar Cerrahisi’ bölümüne yönlendirme yapılabilmektedir. Benzer şekilde nörolojik bir sorundan kaynaklanan bacak ağrıları için ‘Nöroloji’ uzmanlarına başvurulması gerekmektedir.