Sağlık Bakanlığı’nın yayımladığı yönetmelikler doğrultusunda faaliyet gösteren Ağrı Merkezleri, kronik ağrıları olan hastalara hizmet vermektedir. Bu merkezler, fizik tedavi ve rehabilitasyon ile tıp fakültelerine bağlı ağrı uzmanı ve anestezi ile rehabilitasyon bölümleri hastanelerinde yer almaktadır. Ağrı merkezleri, özellikle kanser ve travma gibi nedenlerle oluşan ve süregelen ağrılar, migren ve diğer baş ağrıları, bel ağrıları, romatizmaya bağlı ağrılar ve sinir yaralanmaları sonucu oluşan ağrılar gibi durumlarda hizmet vermektedir. Ayrıca bu merkezler, ağrıyı tanı ve tedavi eden tıbbi birimlerden oluşmaktadır ve ağrının tanı ve tedavisine yönelik çeşitli tıbbi ve cerrahi işlemler yapılabilmektedir.
Ağrı Merkezlerine Kimler Randevu Alabilir?
Ağrı merkezlerine randevu alabilmek için öncelikle kronik ağrı şikayetlerinin bulunması gerekmektedir. Bu ağrılar, 3 aydan uzun süren ve kişinin yaşam kalitesini düşüren bel ağrısı, baş ağrısı, kanser ağrısı gibi şikayetler olmalıdır. Ağrı merkezleri, sadece kronik ağrı şikayetleri olan hastalara hizmet verdiği için bu tür şikayetleri olan kişiler randevu alabilir. Ağrı merkezleri, fizik tedavi ve rehabilitasyon ile anestezi ve rehabilitasyon bölümleri tarafından ortaklaşa yürütülen birimlerde hizmet vermektedir. Bu nedenle, ağrının tedavisi için gerekli tıbbi ve cerrahi işlemler bu merkezlerde yapılabilmektedir.
Ağrı merkezlerine başvuracak hastaların öncelikle fizyoterapist, ortopedist veya romatolog gibi uzman hekimlere başvurarak gerekli tetkik ve tedavileri tamamlamış olmaları gerekmektedir. Daha sonra hekimlerin gerekli görmesi durumunda hastalara ağrı merkezlerinden randevu alabilecekleri söylenmektedir. Bu süreç, hastaların kronik ağrı şikayetlerinin nedenini bulmaları ve gerekli tedaviyi görmeleri açısından önemlidir. Ağrı merkezleri, bu sürecin ardından kronik ağrı şikayetleri bulunan hastalara daha kapsamlı bir tedavi süreci sunmaktadır.
Ağrı Merkezlerinden Hangi Şikayetlerle Randevu Alınır?
Ağrı merkezlerinden randevu alabilmek için kronik ağrı şikayetleri ile başvurmak gerekmektedir. Kronik ağrı şikayetleri arasında bel ağrısı, baş ağrısı, romatizmaya bağlı ağrılar, sinir yaralanmaları sonucu oluşan ağrılar ve kanser hastalarının yaşadığı ağrılar gibi durumlar yer almaktadır. Bu şikayetler, en az 3 aydır var olan ve kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen ağrılar olmalıdır. Ağrı merkezleri, bu tür uzun süreli ve sürekli ağrıları olan hastalara hizmet vererek onların yaşam kalitelerini artırmaya yönelik tedavi yöntemleri sunmaktadır.
Başlıca şikayetler şu şekilde sıralanabilir:
- Kronik bel ağrısı
- Kronik baş ağrısı (migren dahil)
- Kronik omuz ağrısı
- Kronik diz ağrısı
- Sinir yaralanmaları sonucu oluşan kronik ağrılar
- Romatizmaya bağlı kronik eklem ağrıları
- Kronik sırt ağrısı
- Kronik ayak bileği ve topuk ağrısı
- Kanser hastalarının yaşadığı kronik ağrılar
Ağrı Merkezlerinden Hangi Tedaviler Alınabilir?
Ağrı merkezlerinden randevu alarak kronik ağrı şikayetleri ile başvuran hastalar, çeşitli tedavi yöntemlerinden faydalanabilirler. Bu yöntemler arasında fizik tedavi uygulamaları, ilaç tedavisi, nöromodülasyon teknikleri ve girişimsel tedavi yöntemleri yer almaktadır. Merkezde uygulanan tedaviler şu şekildedir:
- Fizik Tedavi Uygulamaları: Kronik ağrıların tedavisinde fizik tedavi yöntemleri sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle özel egzersiz programları, sıcak-soğuk uygulamaları ve elektrotlarla kasların çalıştırılması gibi fizik tedavi yöntemleri, ağrının kontrol altına alınmasında etkili olabilir.
- İlaç Tedavisi: Ağrı merkezlerinde hastalara çeşitli ilaçlar reçete edilebilir. Bu ilaçlar, ağız yoluyla alınan klasik nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NAİ), kas gevşeticiler, steroidler ve opioid analjezikler gibi farklı gruplardan ilaçlar içerebilir.
- Nöromodülasyon Teknikleri: Ağrı merkezlerinde uygulanan nöromodülasyon teknikleri arasında spinal kord stimülasyonu (SCS), periperal sinir stimülasyonu (PNS) ve intratekal pompa tedavisi yer almaktadır. Bu teknikler, sinir sisteminin modifiye edilerek ağrının azaltılmasını hedefler.
- Girişimsel Tedavi Yöntemleri: Ağrı merkezlerinde kullanılan girişimsel tedavi yöntemleri arasında epidural steroid enjeksiyonu, faset eklem blokları, sakroiliak eklem blokları, omurga kırıkları için enjeksiyonlar ve periferik sinir blokajları gibi işlemler bulunmaktadır. Bu yöntemler, özellikle lokal anestezik ve steroid içeren enjeksiyonlar ile belirli bölgedeki iltihabı azaltarak veya siniri bloke ederek etki gösterir.
Ağrı merkezlerinde sunulan bu tedavi yöntemleri sayesinde hastalar, kronik ağrı şikayetlerinin kontrol altına alınması ve yaşam kalitelerinin iyileştirilmesi hedeflenmektedir.