Belirtiler arasında ayak ve el ağrısı bulunan pek çok hastalık mevcuttur. Bu hastalıklardan bazıları yaşamsal fonksiyonları etkileyebileceği gibi, bazıları da daha az sorun oluşturabilir. El ve ayaklarda ağrı şikayeti genel olarak nöropatik veya perife ağrı olarak değerlendirilir. Özellikle periferik nöropati olarak adlandırılan bu durum, sinirlerin hasar görmesi veya zarar görmesi sonucu ortaya çıkmaktadır.
El ve Ayaklarda Ağrı Neden Olur?
Ayak ve el ağrısının nedenleri arasında yer alan hastalıklar şu şekildedir:
- Diyabet hastalığı,
- Hiperstatik sinir sendromu,
- İskemik ayak,
- Ayak parmaklarının kangrenleşmesi,
- Ayak ve el yaralanmaları,
- Fibromiyalji,
- Lupus,
- Romatizma,
- Gut hastalığı,
- Artrit rahatsızlıkları,
- Tiroid rahatsızlıkları,
- Menopoz dönemi,
- Stres ve anksiyete.
Diyabet (Şeker Hastalığı)
Diyabet, ayaklarda meydana gelen yaraların geç iyileşmesine ve kangrenleşmesine yol açabilmektedir. Buna ek olarak diyabet, periferik damarları ve sinirleri etkilediğinden ayaklarda kan dolaşımını bozmakta ve sinir hasarına neden olmaktadır. Diyabetin en sık görülen komplikasyonlarından biri olan diyabetik ayak sendromu, ayakta yaralar ve enfeksiyonlar ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Hiperstatik Sinir Sendromu
Hiperstatik sinir sendromu, tek ya da her iki bacakta kan akışının artmasıyla karakterize bir durumdur. Bu sendrom, yaralanma sonrası vücudun iyileşme mekanizmaları tarafından tetiklenmektedir. Gövde ve ekstremite yaralanmaları, ameliyatlar, enfeksiyonlar veya travmalar sonrasında ortaya çıkabilen bu sendromda ağrılar şiddetli seyretmektedir.
Kangrenleşen Ayak Parmakları
Kangren, doku hücrelerinin ölümünü ifade etmektedir. Ayak parmaklarında kan akışı bozulduğunda veya ciddi yaralanmalar sonucunda kangrenleşme durumu söz konusu olabilmektedir. Bu durumun yaşanması halinde parmakların kesilmesi gerekebilmektedir.
Ayak ve El Yaralanmaları
Başta spor olmak üzere pek çok farklı sebepten kaynaklanan yaralanmalar, ayak ve el ağrısının en bilinen nedenleri arasında yer almaktadır. Burkulma, çatlak, kırık ve incinme gibi yaralanmalar sonucunda şişlik, morarma ve ağrı meydana gelmektedir.
Fibromiyalji
Kronik yaygın ağrı hastalığı olarak bilinen fibromiyalji, vücudun farklı yerlerinde ağrılara yol açabilmektedir. Hastalık ayrıca yorgunluk, uyku bozuklukları ve konsantrasyon problemlerine de neden olmaktadır.
Lupus
Bağışıklık sistemini etkileyen kronik bir hastalık olan lupus, ayak ve el ağrısı meydana gelmesinin yanı sıra, yorgunluk ve ciltte döküntülere de neden olmaktadır.
Romatizma
Sıkça rastlanan bir diğer hastalık olan romatizma, eklem bölgelerinde ağrı ve iltihaplanmaya yol açmaktadır. Buna ek olarak romatizma hastalığı, eklem sertleşmesi ve şişmesine de neden olmaktadır.
Gut Hastalığı
Mide asidinin yüksekliği olarak bilinen gut hastalığı, özellikle ayak baş parmağı çevresinde sert şişliklere neden olmaktadır. Eklem iltihabına yol açan gut hastalığında şiddetli ağrılar meydana gelmektedir.
Artrit Rahatsızlıkları
Eklemlerde sertlik ve şişmeye neden olan artrit rahatsızlıkları, ayak ve el ağrısının önde gelen nedenleri arasında yer almaktadır.
Tiroid Rahatsızlıkları
Tiyotoksikoz adı verilen aşırı tiroid hormonu salınımı, el ve ayaklarda ağrı meydana gelmesine neden olmaktadır. Hipotiroidi ise olumlu tedavi yöntemleriyle tiroid dengesizliğini ortadan kaldırmak mümkündür.
Menopoz Dönemi
Kadınların hayatının doğal bir parçası olan menopoz dönemi, hormonal değişimlere bağlı olarak vücudun farklı yerlerinde ağrılara yol açabilmektedir.
Stres ve Anksiyete
Günlük hayatta sıklıkla karşılaşılan stres ve kaygı gibi psikolojik problemler vücudun farklı yerlerinde ağrı meydana gelmesine neden olmaktadır. El ve ayaklarda oluşan ağrılar bu şikayetler arasında yer almaktadır.
El ve Ayak Ağrısı Hangi Hastalıklara İşaret Ediyor?
El ve ayak ağrısının tek başına bir hastalık belirtisi olarak değerlendirilmesi doğru olmayabilmektedir. Bu nedenle şikayetlerin beraberinde gelen semptomların iyi analiz edilmesi gerekmektedir.
- Ayaklarda meydana gelen ağrılar dolaşım bozukluğuna işaret edebileceği gibi, buna ek olarak varis sorununun da habercisi olabilmektedir.
- Ayak parmaklarında yaşanan düzleşme ve genişleme sorunu, el ağrısıyla beraber görülüyorsa, ayaklarda kullanılan yanlış numara tercihinin yanı sıra romatizmaya da işaret edebilmektedir.
- Ayak tabanında oluşan sertlik ve buna bağlı olarak gelişen topuk dikeni, topukta ağrı yaşanmasına neden olmaktadır. Bu durum ise aşırı kilo veya spor yapma alışkanlığına bağlı olarak gelişebileceği gibi, fasyit rahatsızlığının da belirtisi olabilmektedir.
- Ellerin kullanılmasından kaynaklı olarak yaşanan yorgunluğa ek olarak sabahları hissedilen sertlik ve iltihap hissi, romatizmanın bir belirtisi olarak değerlendirilmektedir.
- Elde uyuşma hissiyle beraber dirsekten bileğe kadar elde oluşan tendinit, aşırı kullanımına bağlı olarak bilgisayar kullanıcılarında sıkça görülebilmektedir.
- Karpal tünel sendromu olarak bilinen rahatsızlıkta bilekte sinirlerin sıkışması sonucu parmaklarda uyuşma meydana gelmektedir. Bu sendromun oluşmasında bilgisayar kullanımı başta olmak üzere elin sürekli kullanılması tetikleyici faktörler arasında yer almaktadır.
- Ayak parmaklarını bükme veya açma hareketlerinde yaşanan zorluklara ek olarak parmaklarda şişlik oluşumu, gut hastalığının belirtisi olarak değerlendirilmektedir.
- Ayak bileklerinde yaşanan sertlik ve şişlik ödemin oluşmasına neden olabilmektedir. Buna ek olarak böbrek hastalıklarının da habercisi olabilmektedir.
Ayak ve El Ağrıları Nasıl Tedavi Edilir?
Ayak ve el ağrılarının tedavi sürecinin planlanmasında şikayetlerin neden kaynaklandığının iyi analiz edilmesi gerekmektedir. Ağrı şikayetine neden olan faktörlerin ortadan kaldırılmasıyla birlikte tedavi süreci de başlamış olmaktadır.
- Diyabete bağlı olarak gelişen ağrılar için beslenme alışkanlığının değiştirilmesi ve ilaç kullanımıyla beraber ağrıların geçmesi beklenebilmektedir.
- Ağrılara neden olan iskemik durumun düzeltilmesi için cerrahi müdahale gerekebilmektedir.
- Tiroit sorunu yaşayan hastalarda hormon seviyelerinin düzeltilmesiyle birlikte ağrılar ortadan kalkabilmektedir.
- Düz ayak problemi yaşayan kişilerde ortopedik tabanlık kullanılması bu soruna bağlı gelişen ağrıların geçmesini sağlamaktadır.
- Ağrı kesici ilaçlar kullanılarak şikayetlerin hafifletilmesi mümkün olabilmektedir ancak bu yöntem kronikleşen vakalarda kalıcı çözüm sunmamaktadır.
Ayak ve El Ağrılarında Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Ayak veya el bölgesinde meydana gelen her türlü ağrı için doktora başvurmak gerekmemektedir. Ancak yaşanan şikayetlerden endişe duyulması veya ağrıların günlük yaşamı olumsuz etkilemeye başlaması halinde uzman görüşü almak önem kazanmaktadır. Buna ek olarak şu durumlarda doktora başvurmak gerekmektedir:
- Ağrı nedeniyle günlük aktiviteleri gerçekleştirmekte zorlanılması,
- Ağrının dinlenme veya basit ağrı kesicilerin kullanımına rağmen geçmemesi,
- Ağrıyla beraber ateş, kızarıklık veya şişlik gibi farklı semptomların ortaya çıkması.