Diz ağrıları, diz bölgesindeki enflamasyon, yaralanma veya travmadan kaynaklanabilir. Bu bölgedeki kemik, kıkırdak, bağ, tendon ve bursa gibi yapılar yanı sıra sinirleri ve kan damarları da dizin ağrı kaynakları arasında yer alır. Diz eklemi vücuttaki en büyük eklem olması nedeniyle ağır yük taşıması ve çoğu aktivitede yer alması nedeni ile de diz ağrıları oldukça sık görülen problemler arasındadır.
Diz Ameliyatları Nelerdir?
Dizdeki ağrı ve hareket kısıtlılığının nedenini bulmak amacı ile mutlaka öncelikle bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına görünmelisiniz. Tanı konulduktan sonra tedavi yöntemleri belirlenir. Bazı diz problemleri cerrahi müdahale gerektirmeyebilir. Ancak diz problemleri kronikleştiği zaman ve yaşam kalitesini ciddi anlamda etkilediğinde cerrahi yöntemler devreye girebilir. Ortopedi ve travmatoloji uzmanlarımız en uygun ameliyat yöntemlerini belirler. Uygulanan diz ameliyatı yöntemleri şu şekilde sıralanabilir;
- Açık Artroskopik Cerrahi
- Kapalı Artroskopik Cerrahi
- Diz Protez Ameliyatı (Total ve Partial Protezler)
- Diz Çıkığı Ameliyatı
- Ligament Ameliyatları (Ön ve Arka Cruciat Ligament)
- Menisküs Ameliyatları (Meniskektomi ve Menisküs Rekonstrüksiyonu)
Diz Ameliyatı Sonrası Ağrı Yönetimi
Diz ağrıları, genellikle yaralanma, enflamasyon veya travma gibi nedenlerle ortaya çıkar. Diz bölgesindeki kemik, kıkırdak, bağ, tendon, bursa gibi yapılar yanı sıra sinirleri ve kan damarları da dizin ağrı kaynakları arasında yer alır. Ameliyat sonrası ağrı yönetimi açısından dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır.
Diz ameliyatı sonrası ağrı managementi için ilaçlar prescribed by the doctor and the use of ice packs on the applied area are recommended. In addition, the use of compression socks and elevating the legs reduce swelling and also pain. It is also important to rest the legs and avoid movements that will increase pain. The doctor will also control the pain and swelling in the follow-up visit and may change the pain medication if necessary.
Diz Ameliyatı Sonrası Ağrı Neden Olur?
Diz ameliyatı sonrası ağrı beklenen bir durumdur. Bu ağrıların oluşma nedenleri ise şu şekildedir;
- Ağrının nedeni genellikle ameliyatın kendisidir.
- Ameliyat bölgesinde doku hasarı, iltihaplanma ve şişlik oluşmasıdır.
- Sinirlerin zarar görmesi veya tahriş olmasıdır.
- Vücudun ameliyat bölgesini korumak ve iyileştirmek için başlattığı doğal tepkilerdir.
Diz Ameliyatı Sonrası Ağrıyı Yönetmenin Yolları
Diz ameliyatı sonrasında ağrı olması normaldir fakat bu ağrının yönetilmesi oldukça önemlidir. Diz ameliyatı sonrası ağrıyı yönetmenin yolları şu şekildedir;
- Ağrı Kesici İlaçlar: Doktorunuz tarafından prescribed ağrı kesiciler kullanmanız istenir. Bu ilaçlar genellikle NSAID türünde olup hem ağrıyı hem de olası şişliği azaltır. Doktorunuz gerekli gördüğü takdirde farklı ağrı kesiciler de verebilir.
- Buz Uygulaması: Ameliyat bölgesine buz uygulamak şişliği ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Buzu doğrudan cildinize uygulamayın; bir havluya sararak uygulayın. İlk 48 saat içinde her 1-2 saatte bir 20 dakikalığına buz uygulaması yapabilirsiniz.
- Kompresyon Çorabı Kullanımı: Ameliyat sonrası kan pıhtısı riskini azaltmak ve bacaklardaki şişliği kontrol altına almak için kompresyon çorapları giymeniz istenir.
- Bacak Yükseltme: Özellikle ameliyat sonrası ilk günlerde bacaklarınızı yastık veya benzeri bir destekle yükseltmek şişliği azaltır ve ağrıyı hafifletir.
- Dinlenme: Ameliyat sonrası dinlenmek vücudun iyileşmesi için ihtiyaç duyduğu zamanı tanır. Ağrıyı artıran aktivitelerden kaçının.
- Ağrıyı Tetikleyen Faktörlerden Kaçınma: Diz eklemi hareketliliği aktiviteleri sırasında veya sonrasında knee pain; strength training, sports activities, walking, stair climbing, sitting for too long or standing up too fast, kneeling or squatting and heavy lifting and other activities that put pressure on the knees are among the factors that trigger pain in the knee joint movement. It is important to avoid these activities that will increase pain.
Diz Ameliyatı Sonrası Ağrılar Ne Zaman Geçer?
Diz ameliyatından sonra ağrının geçmesi kişiden kişiye değişiklik gösterir. Genellikle ameliyat sonrası ilk birkaç gün en şiddetli ağrılar yaşanır. Bu süre zarfında doktorun önerilerine uyulması ve verilen ilaçların kullanılması ağrının giderilmesi açısından önemlidir. Daha sonraki günlerde ağrılar hafifler ve birkaç hafta içinde normal düzeye gelir. Ancak bazı hastalarda iyileşme süreci daha uzun sürebilir. Özellikle ek hastalıkları olan veya ağrı yönetimi konusunda sorun yaşayan kişilerde diz ameliyatı sonrasındaki ağrı daha uzun sürebilir.
Ağrının geçmesi ile ilgili olarak dikkat edilmesi gereken noktalar;
- Doktorun talimatlarına uyulması,
- Ağrıyı tetikleyen aktivitelerden kaçınılması,
- Buz uygulaması, kompresyon çorabı kullanımı gibi yöntemlerin uygulanması,
- Diz eklemini dinlendirmek ve yükseltmek,
- Sağlıklı beslenerek vücudun iyileşmesine destek olmak şeklinde sıralanabilir.
Diz Ameliyatından Sonra Hangi İlaçlar Kullanılır?
Diz ameliyatı sonrası şiddetli ağrılar olabilmektedir. Bu nedenle doktorlar genellikle opioid sınıfından ilaçlar yazarlar. Opioid ağrı kesiciler;
- Fentanil,
- Kodéin,
- Oksikodon,
- Hidrokodon,
- Morfin,
- Metadon,
- Bupreonorfin
gibi ilaçlardır. Bu ilaçların kullanımı bağımlılık riskini artırmaktadır. Bu nedenle doktorunuz opioid içerikli bir ağrı kesici reçetelediğinde kullanırken dikkatli olmalı ve talimatlara uymalısınız.
Ayrıca diz ameliyatı sonrasında şişlik ve iltihabı azaltmak için non-steroid anti-inflamatuar (NSAID) grubu ilaçlar da kullanılır. Bu ilaçlar arasında;
- İbuprofen,
- Naproksen sodiu,
- Diclofenac potas,
- Ketoprofen
gibi ilaçlar yer alır.
Diz Ameliyatından Sonra Hangi İlaçlar Kullanılır?
Ağrı kesici kullanımı diz ameliyatı sonrası en önemli tedavi yöntemlerinden biridir. Opioid sınıfında bulunan ağrı kesiciler şiddetli ağrılar için etkilidir ancak bağımlılık riski taşır. Non-steroid anti-inflamatuar (NSAID) ilaçlar ise şişlik ve iltihabı azaltmak için kullanılır.