Diz kapağı, dizin en önemli parçalarından biri olan ve tüm kas ve tendonların bağlandığı diz kemiği olarak bilinir. Diz kapağı kemiği de dizin bir parçası olduğu için doğal olarak ağrı yaşandığında tüm dizin etkilendiği ve ağrı duyduğu düşünülebilir ancak bu durumun diz kapağında da etkili olduğu göz ardı edilmemelidir. Diz kapağı ağrısı yaşandığında dizin hareket ettirilmesinin zorlaştığı, hareket esnasında takılma hissi yaşandığı ve genel anlamda büyük bir ağrı duyulduğundan bahsedilir. Diz kapağı ağrısı genellikle dizin aşırı kullanımı, yaralanması ya da osteoartrit adı verilen eklem yüzeylerinin aşınması gibi sebeplerle ortaya çıkar.
Diz Kapağı Ağrısına Ne İyi Gelir?
Diz kapağı ağrısı yaşandığında ağrının sebebine göre hareket edilmesi önemlidir. Aşağıda diz kapağı ağrısına iyi gelen yöntemler sıralanmıştır.
- Buz Uygulaması: Diz kapağı ağrısı yaşandığında bölgeye buz kompresi uygulamak şişliği azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Buz torbası ya da buz küplerini ince bir havluya sararak bölgeye uygulamak yeterlidir. Ancak her seferinde 20 dakikayı geçmemeye özen gösterilmelidir.
- Ağrı Kesiciler: Diz kapağı ağrısı yaşandığında iltihaplanmayı ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilecek steroid olmayan iltihaplanma gidericiler tercih edilebilir. Bu ilaçların doktor tavsiyesi olmadan uzun süre kullanılmaması gerektiği unutulmamalıdır.
- Ağrılı Bölgenin Dinlendirilmesi: Özellikle diz kapağı ağrısının aşırı kullanım ya da yaralanma sebebiyle ortaya çıktüğü durumlarda diz kapağının dinlendirilmesi iyileşme sürecine katkı sağlayacaktır.
- Diz Kaldırma: Diz kapağı ağrısının dinlendirilmesi ile konforun artırılmasına yardımcı olacak bir diğer yöntemde dizleri kaldırmak yani ayakları kalp seviyesinin üzerine çıkarmaktır. Bu sayede kan akışı düzenlenecek ve şişlik ile ağrı azalacaktır.
- Sıkı Giysilerden Kaçınma: Diz kapağı ağrısı yaşandığında sıkı giysilerin tercih edilmesi hareketi kısıtlayacağı için ağrının artmasına neden olabilir. Bu nedenle rahat giysiler tercih edilmesi tavsiye edilir.
- Diz Üzerine Basmamaktan Kaçınma: Diz kapağı ağrısı yaşandığında özellikle zemin süpürmek, ağır şeyler taşımak gibi dizlerin üzerine binen yükü artıran aktivitelerden kaçınılması önemlidir.
- Isı Uygulaması: Buz uygulamasının aksine ısı uygulaması da tercih edilebilir. Isı kompresi, sıcak su torbası ya da benzer ürünler bölgeye uygulanabilir. Isı kompresi kan akışını artıracağı için özellikle kas ve bağ ağrılarında etkilidir ancak soğuk kompres ile birlikte kullanılması tavsiye edilmez.
Diz Kapağı Ağrısı Neden Olur?
Diz kapağı ağrısının nedenleri aşağıda sıralanmıştır.
- Diz Kapağı Fraktürü: Kırıklar, travmaya bağlı olarak meydana gelebileceği gibi spor aktiviteleri esnasında da oluşabilir. Diz kapağı kemiğinde meydana gelen bir fraktürde şiddetli ağrı, şişlik ve eklem hareketliliğinde azalma gözlemlenebilir.
- Diz Kapağı Çıkığı: Dizin normal anatomik yapısının bozulması sonucu meydana gelen diz kapağı çıkığı, olaya dahil olan yumuşak dokulara da zarar verebilmektedir. Diz kapağı çıkığı durumunda diz kapağında deformasyon meydana gelirken ciddi ağrı da yaşanabilir.
- Kemik Yumuşaklığı: Diz kapağı kemiğinin yumuşaması sonucu meydana gelen bu rahatsızlık genç ve aktif bireylerde daha sık gözlemlenir. Diz kapağında takılma hissi, hafif şişlik ve ağrı gibi belirtiler yaşanabilir.
- Diz Kapağı Enflamasyonu: Diz kapağında meydana gelen iltihaplanma sonucu şişlik, kızarıklık ve ısı artışı gibi semptomlar gözlemlenebilir. Bu durum genellikle otoimmün rahatsızlıklar, enfeksiyonlar ya da yaralanmalar sonucu ortaya çıkar.
- Aşırı Kullanım Sendromu: Özellikle koşucularda sıkça rastlanan bu sendrom, dizin aşırı kullanılması sonucu meydana gelir. Ağrı genellikle dizin ön kısmında, diz kapağı ile ilgili kemik yapılarında hissedilirken aktivite ile beraber artış gösterir.
Diz Kapağı Ağrısı Nasıl Teşhis Edilir?
Diz kapağı ağrısı yaşandığında öncelikle hastanın tıbbi geçmişinin dinlenmesi ve fiziksel bir muayeneden geçirilmesi gereklidir. Muayene esnasında dizin hareket ettirilmesi diz kapağındaki ve bağlarındaki olası sorunların tespit edilmesine yardımcı olurken ayrıca güç testleri de yapılabilmektedir. Tüm bunların yanı sıra röntgen, MR ya da bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme tekniklerine de başvurularak ağrının neden oluştuğu ortaya çıkarılabilmektedir.
Diz Kapağı Ağrısına Hangi Doktor Bakar?
Diz kapağı problemi yaşayan hastaların ortopedi ve travmatoloji bölümü ile irtibata geçmeleri tavsiye edilir. Ortopedi bölümü, hastaların fizyoterapi ve rehabilitasyon süreçlerini de yürütebilmektedir.