Karın bölgesinde genel olarak yemek yenildiğinde ya da bir şeyler atıştırıldığında dolgunluk hissi yaşanır. Ancak kişi yemediği bir zamanda karın bölgesinde boşluk hissi yaşıyor ve bununla birlikte ağrı, bulantı, kusma gibi şikayetleri varsa bu duruma karın boşluğu hissiyatı denir. Karında boşluk hissinin yanı sıra kişinin sindirim sistemine ait rahatsızlıklara bağlı olarak farklı ağrı türleri de yaşanabilir.
Karın Ağrısı ve Boşluk Hissi Nedenleri
Karın ağrısı ve karında boşluk hissinin en yaygın nedeni gastrit, reflü ve safra kesesi problemleri gibi mide ve sindirim sistemi rahatsızlıklarıdır. Karın ağrısı ve boşluk hissinin diğer nedenleri ise gıda zehirlenmesi, mide veya on iki parmak bağırsağında ülser, apandisit, pankreatit, karaciğer rahatsızlıkları, böbrek taşları ve idrar yolu enfeksiyonlarıdır. Nadiren de olsa karın boşluğu hissi ve ağrısının psikojenik nedenlerle yani ruhsal bir sorun nedeniyle ortaya çıkabileceği bilinmektedir.
Gastrit
Midenin iç yüzeyinin iltihaplanması gastrit olarak adlandırılır. Akut gastritte karın üst bölgesinde yemeklerden sonra veya açken ağrı, bulantı ve kusma görülür. Kronik gastritte ise karın ağrısı, karında boşluk hissi ve hazımsızlık gibi şikayetlar uzun süre devam eder. İki tür gastritte de karın ağrısına eşlik eden şikayetlar arasında mide bölgesinde rahatsızlık hissiyatı, bulantı, kusma ve iştahsızlık yer alır.
Reflü
Mide asidinin yemek borusuna geri gelmesiyle ortaya çıkan reflü, karın ağrısı ve karında boşluk hissi gibi mideye bağlı şikayetlara neden olabilir. Reflü hastaları genellikle yağlı, baharatlı ve asiditesi yüksek gıdaları tükettikten sonra şikayetlarının daha da arttığını fark eder. Reflü şikayetları arasında mide ağrısı dışında göğüste yanma, ekşime, buruk bir tat ve boğazda düğüm hissi yer alır.
Safra Kesesi Problemleri
Safra kesesi; yağlı gıdaların sindirimine yardımcı olan safra isimli sıvıyı depolayan organlardır. Karında boşluk hissiyatı ve ağrısı safra kesesi problemlerinden kaynaklanabilir. Safra kesesi taşları genellikle kişinin herhangi bir şikayetine neden olmaz ancak taşın büyümesi veya yer değiştirmesi durumunda şiddetli ağrılara sebep olabilir. Bu ağrı genellikle karın sağ üst kısmında, omuzlarda ve sırtın sağ tarafında hissedilir. Safra kesesi iltihabı (kolesistit) durumunda ise karın ağrısı çok daha belirgin hale gelir ve ateş, bulantı, kusma gibi şikayetlara yol açar.
Apandisit
Apandisitin iltihaplanması karın ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir. Apandisit şikayetlarında karın sağ alt kısmında hissedilen ağrı ile birlikte ateş, bulantı, kusma ve iştahsızlık görülür. Apandisit genellikle acil cerrahi müdahale gerektirir.
Pankreatit
Pankreasın iltihaplanması pankreatit olarak adlandırılır. Akut pankreatit durumunda karın orta kısmında şiddetli ağrı, bulantı, kusma ve mide hassasiyeti görülür. Kronik pankreatit ise uzun süreli olduğundan hastada karın ağrısı ve boşluk hissiyatı sürekli bir hal alabilir. Pankreatit beslenme alışkanlığındaki yağlı gıdalara yapılan yatkınlık ile ataklar halinde ortaya çıkabilir.
Karaciğer Rahatsızlıkları
Karaciğerin iltihaplanması, yağlanması veya siroz gibi hastalıklara sahip olunması durumlarında karaciğer bölgesinde büyüme meydana gelir. Bu büyüme karaciğerin komşusu olan mide ve on iki parmak bağırsağını da etkileyerek midenin üst kısmında hazımsızlık, karında boşluk hissiyatı ve sık sık gaz çıkarma gibi şikaytlara yol açar.
Böbrek Taşları
Böbrek taşı olan kişilerde taşın yerine göre karın ağrısı ve karında boşluk hissi yaşanabilir. Böbrek taşı hastalığında genellikle bel ağrısı, idrarda kan görülmesi, sık idrara çıkma ve idrar yaparken ağrı gibi şikayetlar ön plandadır.
Gıda Zehirlenmesi
Yenilen bozuk gıdalar sebebiyle ortaya çıkan gıda zehirlenmesinin belirtileri arasında karın ağrısı, kramp, bulantı, kusma ve ishal yer alır. Gıda zehirlenmesinde karın ağrısı zehirlenen kişinin metabolizma hızına ve bağışıklık sistemine bağlı olarak farklı şiddet derecelerine sahip olabilir.
Mide Ülseri
Mide duvarının derinleşen yaraları mide ülseri olarak adlandırılır. Mide ülseri olan kişilerde karın üst kısmında yemeklerden hemen sonra ya da uzun süredir bir şey yemediği zaman ağrı yaşanır. Ülserle birlikte mide kanaması yaşanması durumunda kişinin kusmuğunda kahve telvesini andıran bir renk ya da koyu kan görülmesi gerekir. Bu durum acil tıbbi müdahale gerektir.
On İki Parmak Bağırsağı Ülseri
On iki parmak bağırsağının (duodenom) iç yüzeyinin yarası olması durumu on iki parmak bağırsağı ülseri olarak bilinir. On iki parmak bağırsağı ülserinde kişi açken ağrı yaşar ve bu ağrı mide ülserinde yaşanan ağrıdan farklı olarak gecikmiş acıkma ile ilişkilidir. Ülser perforasyonu (delinmesi) yaşanması durumunda ise kişi şiddetli, sabit ve diffuse (yaygın) ağrı yaşar.
Karın Ağrısı ve Boşluk Hissinin Tanısı
Karın ağısı ve karında boşluk hissinin tanısı hastanın doktorla kuracağı iletişim ve hastanın hikayesinin alınması ile başlayacaktır. Doktor tarafından hastaya sorulan sorular arasında karın bölgesinde yaşanan ağının ne zamandan beri var olduğu, şiddet derecesi, hastayı zorlayıp zorlamadığı, mide bulantısı yaşanıp yaşanmadığı, kusma olup olmadığı, iştahsızlık ve ateş gibi belirtilerin bulunup bulunmadığı yer alır. Doktor tarafından yapılan fiziksel muayenede ise karın bölgesinde hassasiyet, sertlik ve savunma gibi bulgular değerlendirilecektir.
Tüm bu değerlendirmelerin ardından doktor tarafından gerekli görüldüğü takdirde kan testleri, idrar testleri, dışkı testleri, gebelik testleri, elektrolyte check (elektrolit kontrolü), karın ultrasonu ve röntgen gibi görüntüleme yöntemlerine başvurularak karın ağrısının nedeni belirlenir.
Karın Ağrısı ve Boşluk Hissi Tedavisi
Karın ağrısı ve karında boşluk hissinin tedavisine öncelikle altta yatan nedenin belirlenmesi ile başlanır. Sindirim sistemi rahatsızlıklarına bağlı olarak ortaya çıkan şikayetlar sonucunda doktor tarafından ilaç tedavisi önerilebilir. İlaç tedavisine ek olarak doktor tarafından beslenme önerileri de sunulabilir. Karaciğer rahatsızlıklarında ise düzenli olarak kan tahlilleri yapılması gerekebilir. Böbrek taşının bulunduğu durumlarda ise bol su içmek taşın düşmesi için beklenebilir. Bu bekleme sürecinde ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Ancak böbrek taşı hastalığında sık sık taş oluşuyorsa cerrahi bir müdahale gerektirebilir.
Gıda zehirlenmesi sebebiyle ortaya çıkan karın ağrısı ve boşluk hissiyatında ise bol sıvı tüketilmesi önerilirken elektrolit içeren tuzlu sulu ayran veya elektrolit içeren özel spor içecekleri tüketilmesi önerilir. Bununla birlikte istirahat etmek ve aspirin gibi ağrı kesici ilaçlar kullanmak gıda zehirlenmesine bağlı karın ağrısının tedavisinde yararlı olabilir.
Mide ülseri tanısı konulan hastalarda proton pompası inhibitörleri (PPI) isimli ilaç grubu kullanılarak asit üretiminin engellenmesi sağlanabilir. Bununla birlikte antasit ilaçlar da mide ülserinin tedavisinde yer alır. Mide ülseri ilaç tedavisine yanıtsız kalıyorsa cerrahi bir müdahale gerekebilir.
Karın Ağrısı ve Boşluk Hissinin Önemi
Karın bölgesinde yaşanan her ağrı ve boşluk hissinin mutlaka ciddi bir rahatsızlıktan kaynaklandığının belirtmek doğru değildir. Ancak karın bölgesinde yaşanan ağrıların dikkate alınması gerekir çünkü apandisit gibi acil cerrahi müdahale gerektiren durumlara bağlı olarak ortaya çıkabilir. Ayrıca böbrek yetmezliği gibi hayatı tehdit eden hastalıklardan da kaynaklanabilir.