Karpal tünel sendromu (KTS), median sinirin bilekteki karpal tünel içinden geçerken basıya uğraması sonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Bu sendrom, elin baş parmağı ile diğer üç parmağının (orta ve serçe parmak) ve ön kolun elinize yakın bölgesinin hissini ve hareketini kontrol eden median sinirin hasar görmesine neden olur. Karpal tünel sendromunun belirtileri arasında el ve parmaklarda uyuşma, karıncalanma, yanma hissi, ağrı ve güçsüzlük yer alır. Bu belirtiler özellikle geceleri rahatsız edici olabilir ve bazen kişiyi elini sıkıştırarak uyandırabilir. Karpal tünel sendromu, genellikle bileğe fazla yük bindiren, zorlayan veya tekrarlayan hareketler sonucunda ortaya çıkar. Bu nedenle, bilgisayar kullanımı, müzik aleti çalma gibi aktiviteler ile bazı meslek gruplarında çalışan kişilerde daha sık görülür. Ancak gebelik, tiroid hastalıkları veya romatoid artrit gibi faktörler de karpal tünel sendromuna yol açabilir. Karpal tünel sendromunun hafif vakalarında dinlenme ve bileği zorlamaktan kaçınma gibi önlemler alınabilirken, daha ciddi vakalarda fizik tedavi veya cerrahi müdahale gerekebilir.
Karpal Tünel Sendromu Nedir?
Karpal tünel sendromu (KTS), median sinirin bilekteki karpal tünel içinden geçerken basıya uğraması sonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Median sinir, elin baş parmağı ile diğer üç parmağının (orta ve serçe parmak) ve ön kolun elinize yakın bölgesinin hissini ve hareketini kontrol eder. Karpal tünel sendromu, bilek ve elde uyuşma, karıncalanma, yanma hissi, ağrı ve güçsüzlük gibi belirtilerle kendini gösterir.
Karpal Tünel Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
Karpal tünel sendromunun en yaygın belirtileri şunlardır:
-
Uyuşukluk: Özellikle gece meydana gelen uyuşukluk belirtileri uykudan uyandırabilir. Genellikle başparmak, işaret parmağı, orta parmak ve yüzük parmağının yarısı gibi bölgelerde görülür.
-
Ağrı: Bilekten başlayarak kola doğru yayılan ağrı meydana gelebilir. Ayrıca elin içinde de ağrı oluşabilir.
-
Karıncalanma: Elin parmak uçlarında veya bilekte karıncalanma hissi oluşabilir.
-
Yanma hissi: Özellikle elin başparmağı, işaret parmağı ve orta parmakta yanma hissi yaşanabilir.
-
Güçsüzlük: Elin kavrama gücünde azalma meydana gelebilir. Karpal tünel sendromu olan kişiler küçük nesneleri tutmakta zorlanabilirler.
Karpal Tünel Sendromunun Nedenleri Nelerdir?
Karpal tünel sendromu, median sinirin bilekteki karpal tünel içinden geçerken basıya uğraması sonucu oluşur. Bu basıncın nedeni ise çeşitli faktörler olabilir:
-
Zorlayıcı hareketler: Bileğe fazla yük bindiren veya zorlayan hareketler, median sinire baskı yaparak karpal tünel sendromuna neden olabilir. Özellikle bilgisayar kullanımı, müzik aleti çalma gibi aktiviteler ile bazı meslek gruplarında çalışan kişilerde daha sık görülür.
-
Bilek yaralanmaları: Bilekte meydana gelen yaralanmalar veya kırıklar, median sinire baskı yaparak karpal tünel sendromuna yol açabilir.
-
Gebelik: Gebelik sırasında vücutta meydana gelen değişiklikler nedeniyle karpal tünel sendromu riski artabilir.
-
Tiroid hastalıkları: Tiroid hormonlarının dengesizliği, vücuttaki metabolizmayı etkileyerek karpal tünel sendromuna yol açabilir.
-
Romatoid artrit: Eklem iltihabına neden olan romatoid artrit hastalığı da karpal tünel sendromuna yol açabilir.
Karpal Tünel Sendromu Kimlerde Görülür?
Karpal tünel sendromu; bilgisayar kullanımı, müzik aleti çalma gibi aktiviteler ile bazı meslek gruplarında çalışan kişilerde daha sık görülür. Bunun yanında gebelik, tiroid hastalıkları veya romatoid artrit gibi faktörler de karpal tünel sendromuna yol açabilir. Özellikle kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmektedir.
Karpal Tünel Sendromu Teşhisi Nasıl Konur?
Karpal tünel sendromunun teşhisi genellikle hastanın semptomlarını değerlendirme ve fizik muayene ile konur. Doktor, hastanın bileğine bası yaparak veya bükerek semptomların tetiklenip tetiklenmediğini kontrol edebilir. Ayrıca hastanın elini belirli pozisyonlarda tutması istenebilir.
Teşhiste kullanılan bazı testler şunlardır:
-
Tinel belirtisi: Doktor bileğin üzerindeki median sinirin üzerine hafifçe vurur. Eğer bu işlem elin parmak uçlarında uyuşukluk ya da karıncalanma hissi yaratıyorsa Tinel belirtisi pozitif kabul edilir.
-
Phalen belirtisi: Hastadan bileklerini 30 saniye boyunca birbirine bastırması istenir. Eğer bu süre zarfında elin parmak uçlarında uyuşukluk ya da karıncalanma hissi oluşursa Phalen belirtisi pozitif kabul edilir.
-
Grip kuvveti testi: Doktor hastadan bir nesneyi ne kadar güçlü kavrayabildiğini test edebilir.
Karpal tünel sendromunun teşhisinde ayrıca elektromiyografi (EMG) ve sinir iletim çalışmaları gibi testler de kullanılabilir. Bu testler median sinirin bilekten geçen kısmındaki elektrik sinyallerinin hızını ölçer ve olası bir yaralanmayı veya hasarı belirlemeye yardımcı olur.
Karpal Tünel Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
Karpal tünel sendromunun tedavisi semptomların şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir. Hafif vakalarda dinlenme, bileği zorlamaktan kaçınma ve anti-inflamatuar ilaçlar kullanma gibi önlemler alınabilirken, daha ciddi vakalarda fizik tedavi veya cerrahi müdahale gerekebilir.
Karpal tünel sendromunun tedavisinde kullanılan yöntemler şunlardır:
-
Dinlenme: Özellikle bileği zorlayan aktivitelerden kaçınılması önerilir.
-
Bileklik kullanımı: Bilek atelleri bileğin hareketliliğini kısıtlayarak median sinire olan baskıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
-
Fizik tedavi: Fizik tedavi seansları median sinire yapılan baskıyı azaltarak semptomları hafifletebilir.
-
İlaç tedavisi: Ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar ilaçlar semptomların hafiflemesine yardımcı olabilir. Ayrıca kortikosteroid enjeksiyonları da iltihabı azaltarak semptomları hafifletebilir.
-
Cerrahi müdahale: Semptomlar şiddetliyse veya diğer tedavilere yanıt vermiyorsa cerrahi müdahale gerekli olabilir. Ameliyat sırasında median sinirin üzerindeki bağ kesilerek alanı genişletilir ve sinire olan baskı azaltılır. Cerrahi müdahale sonrası hastaların çoğu birkaç hafta içinde iyileşir ve semptomlarda önemli bir azalma yaşar.
Karpal Tünel Sendromunda Fizik Tedavi Uygulamaları
Karpal tünel sendromunda fizik tedavi uygulamaları; median sinire yapılan baskıyı azaltmaya yardımcı olarak semptomları hafifletebilir. Fizik tedavi seanslarında hastaya özel egzersiz programları hazırlanır ve hastanın bu egzersizleri düzenli olarak yapması beklenir. Ayrıca hastaya bilek ateli kullanması önerilebilir.
Fizik tedavi seanslarında uygulanan yöntemler şunlardır:
-
Bilek egzersizleri: Bileğin hareketliliğini artırmaya yönelik egzersizler yapılır. Bu egzersizler median sinire olan baskıyı azaltır ve semptomları hafifletir.
-
Germe egzersizleri: Ön kol kaslarının gerilmesi için yapılan egzersizler median sinirin üzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
-
Sinir kaydırma egzersizleri: Median sinirin bilekten elin içine doğru kaymasını teşvik eden egzersizler yapılır. Bu egzersizler median sinirin hareketliliğini artırarak semptomları hafifletebilir.
Karpal Tünel Sendromu Hakkında Merak Edilen Sorular(SSS)
Karpal Tünel Sendromunda Ameliyat Gerekir mi?
Hafif vakalarda dinlenme, bileği zorlamaktan kaçınma ve fizik tedavi gibi önlemler yeterli olabilirken, daha ciddi vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Ameliyat Olmadan Geçer mi?
Evet, hafif vakalarda dinlenme, bileği zorlamaktan kaçınma ve fizik tedavi gibi önlemlerle semptomlar geçebilir.
Ne Kadar Sürede Geçer?
Semptomların ne kadar sürede geçeceği kişiden kişiye değişiklik gösterir. Hafif vakalarda birkaç gün içinde iyileşme olabilirken, daha ciddi vakalarda iyileşme süreci daha uzun olabilir.