Kolesterol nedir?
Kolesterol, vücudun hücrelerinde ve hormonlarda bulunan bir yağ olarak tanımlanabilir. Genellikle “yağ” denildiğinde zayıflama ile ilişkili olduğunu düşünse de, kolesterol aslında vücut işlevlerinin normal sürmesi için gereklidir. Ancak yüksek kolesterol seviyeleri, kalp hastalıkları, damar sertliği ve inme gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğinden tehlikeli kabul edilmektedir.
Normalde kolesterol, vücutta fark edilmeden çalışırken, belirli bir eşiği geçtiğinde yüksek seviyeler tespit edildiğinde sağlığı tehdit eder. Kolesterol, kan dolaşımında taşınarak damarlara yerleşir ve bu durum damarların daralmasına neden olur. Bu da damar sertliği olarak bilinen bir duruma yol açar. Damar sertliği, damar duvarlarının kalınlaşması ve esneklik kaybı ile karakterize edilir. Sonucunda damardaki sertleşme, kan akışını engelleyerek organlara giden oksijenin azalmasına yol açar. Böylece kalp krizi veya inmeye neden olan ani damar tıkanıklığı yaşanabilir.
Bu bağlamda, kolesterol doğrudan ağrıya neden olmayabilir ancak yüksek kolesterol seviyeleri, başka hastalıklarla birlikte varsa ağrılara yol açabilir.
Kolesterol Neden Ağrı Yapar?
Vücuttaki kolesterol seviyesinin yüksek olması, damar sertliği ve damar tıkanıklığı gibi sorunlara yol açabilir. Bu durum, kalp krizi ve inme riskini artırır. Kalp krizi ve inmenin semptomları arasında şiddetli göğüs ağrısı ve yüzde parmağa kadar hissedilen uyuşukluk gibi belirtiler bulunmaktadır. Dolayısıyla, yüksek kolesterol seviyeleri dolaylı olarak ağrıya neden olabilir.
Kolesterol Değerleri Kaç Olmalıdır?
Karaciğer, kandaki kolesterolün %80’ini üretirken, diyet de kolesterol seviyesine katkıda bulunur. Sindirim sistemi, alınan kolesterolün yaklaşık %30’unu emer. Vücuttaki kolesterol miktarı, miligram/millilitre (mg/dL) cinsinden ölçülür. İdeal kolesterol değeri, erkekler için 200 mg/dL altında, kadınlar için ise 190 mg/dL altında olmalıdır. 240 mg/dL üzerindeki değerler yüksek kolesterol seviyesi olarak değerlendirilir.
Yeni çıkarılan standartlara göre, 200 mg/dL’nin altındaki değerler optimal, 200-239 mg/dL arası ise yeterli kabul edilir. 240 mg/dL ve üzeri değerler yüksek kolesterol seviyesi olarak görülmektedir.
Kolesterol Testi Ne Zaman Yapılmalıdır?
Genellikle 20 yaşından itibaren her beş yılda bir kolesterol testi yapılması önerilmektedir. Eğer ilk test sonucunda kolesterol seviyesi yüksek çıkarsa, daha sık testler yapılması gerekebilir. 40 yaşından sonra ise yıllık testler önerilmektedir. Çocuklarda 17 yaşına gelince test yapılması tavsiye edilmektedir. 20 yaşından önce yapılan testlerin sonuçları, yetişkin normlarına göre değerlendirilemez. Çocuklarda kolesterol testi için 170 mg/dL’nin üzerinde bir değer yüksek sayılmaz. Tüm bunların yanı sıra, kişisel ve aile geçmişi de dikkate alınarak test sıklığının belirlenmesi önemlidir.
Kolesterol Seviyesi Nasıl Düşürülür?
Doktor tarafından yüksek kolesterol seviyesi teşhisi konulduysa, mutlaka doktor önerilerine uyulmalıdır. Kolesterol seviyesini düşürmek için şu yöntemler önerilmektedir:
- Egzersiz yapmak
- Sağlıklı beslenmek
- Kilo vermek
- Alkol tüketimini azaltmak
- Sigara kullanımını bırakmak
Egzersiz, kolesterolü düşürmede en etkili yöntemlerden biridir. Özellikle aerobik egzersizler, kolesterolü düşürmekte oldukça etkilidir. Bunun yanı sıra, sağlıklı beslenme de kritik bir rol oynamaktadır. Kolesterolü düşürmek amacıyla, yağsız proteinler, tam tahıllar, meyveler ve sebzeler içeren bir diyet uygulanmalıdır. Kolesterolü düşürmeyi amaçlayan takviyelerin kullanımı, uzman hekim kontrolünde gerçekleştirilmelidir.
Kolesterol ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Kolesterol ne demektir?
Kolesterol, vücutta hücrelerde, sinirlerde ve hormonlarda bulunan bir lipid türüdür. Lipid, vücut için enerji kaynağı sağlar ve hücrelerin yapısal bileşenlerini oluşturmaya yardımcı olur. Kolesterol, karaciğer tarafından üretilir ve yumurtalar, et, balık, şeker, çikolata ve bazı işlenmiş gıdalarda da bulunur.
Kolesterol nasıl oluşur?
Kolesterol, vücutta iki ana kaynakla ortaya çıkar: Yani karaciğer tarafından üretilir ve besinlerden alınır. Karaciğer, kolesterolü sindirim sisteminde emilen yiyeceklerle birlikte kan dolaşımına salgılar. Vücuttaki kolesterol miktarı, beslenme alışkanlıklarına, genetik faktörlere ve hormonal değişikliklere bağlı olarak değişebilir.
Kolesterol zararlı mıdır?
Kolesterol, vücut işlevleri için gereklidir. Fakat fazla miktarda bulunduğunda, damar sertliği, damar tıkanıklığı, kalp krizi ve inme gibi ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.
Kolesterol kaç kg olursa tehlikeli?
Kolesterol, kilogram cinsinden değil, miligram/millilitre (mg/dL) cinsinden ölçülür. 240 mg/dL üzerindeki değerler yüksek kolesterol seviyesi olarak değerlendirilir.
Kolesterol tedavisi nasıl yapılır?
Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri ile kolesterol seviyeleri düşürülebilir. Uzman hekimler, gerekirse ilaç tedavisine başvurabilir. Tedavi sürecinde, düzenli doktor kontrolleri çok önemlidir.