Mesane, vücudun idrar depolama ve salgılama organıdır. Mesanenin içindeki basınç artışı, mesane taşları oluşumuna yol açabilir. Bu durum, mesane dokusunu tahriş ederek ağrıya sebep olabilir.
Mesane Taşı Nedir?
Mesane taşı, mesanenin içinde oluşabilen ve çoğunlukla kalsiyum, magnezyum, sodyum, potasyum karbonat, fosfat veya bikarbonat gibi minerallerin bir araya gelerek oluşan katı bir yapıdır. Mesane taşları, zamanla büyümeye devam eder ve mesanede birikerek taş oluştururlar.
Taşlar 5 mm’den küçükse, genellikle belirtilere neden olmazken; 7 mm veya daha büyük olan taşlar, mesane boşalmasını engelleyebilir ve bu da ağrıya yol açabilir.
Mesane Taşı Belirtileri Nelerdir?
Mesane taşı semptomları arasında ani ve şiddetli idrar isteği, sürekli idrar akımı hissi, idrar yaparken ağrı ve kanlı idrar bulunur. Bunun yanı sıra, mesane taşları aynı zamanda idrar yolu enfeksiyonlarına da yol açabilir.
- Ani ve şiddetli idrar isteği
- Sürekli idrar akımı hissi
- Idrar yaparken ağrı
- Kanlı idrar
- Kokuşan idrar
- Üşüme hissi
- Karın ve üretra bölgelerinde ağrı
- Sırtta ağrı
- Vajinal akıntı
- Nefes darlığı
- Hırıltılı nefes alma
- Öksürük
- Kasık ağrısı
- Baş dönmesi
- Bilinç kaybı
- Kalp ritminde düzensizlik
Mesane Taşı Nasıl Oluşur?
Mesane taşları genellikle kalsiyum, magnezyum, sodyum, potasyum karbonat, fosfat veya bikarbonat gibi minerallerin bir araya gelerek oluşur. Yetersiz su alımı, bazı beslenme alışkanlıkları ve aile geçmişi, mesane taşlarının oluşumunu etkileyebilen faktörlerdir.
Mesane Taşı Hangi Gruplarda Görülür?
Mesane taşları her yaş grubundaki bireylerde görülebilir ancak 40 yaş üzerindeki kadınlarda daha yaygındır. Mesane taşlarının oluşumu ile ilişkili risk faktörleri arasında:
- Dehidratasyon
- Yetersiz protein alımı
- Çinko eksikliği
- Magnezyum eksikliği
- Vitamin C’nin fazla alınması
- Ailesel geçmişte mesane taşı varlığı
- Bazı metabolik sendromlar
- Tiroit problemleri
- Diyabet
- Hipertansiyon
- Reçete edilen ilaçlar
- Gebelik
- Kronik böbrek hastalığı
- İdrar yolu enfeksiyonları
- İdrar kistleri
- İdrar yolu taşları
- Fitojenik gıda tüketiminin az olması
Mesane Taşı Nasıl Teşhis Edilir?
Kadınlarda mesane taşlarının teşhisi için ultrason muayenesi kullanılır. Ultrason ile mesane duvarında kalınlaşma ve taş gözlemlenebilir. Ancak, kesin tanı için CT taraması gerekebilir. Kadınlarda mesane taşlarının teşhisi zor olabilmekte ve sıklıkla fark edilmeden kalabilir.
Mesane Taşı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Mesane taşlarının tedavisi, taşın boyutuna bağlı olarak planlanır. Ameliyat gerektirmeyen tedavi yöntemleri tercih edilebilir. Eğer taş 5 mm’yi geçiyorsa, ameliyat gerekebilir. Taşın boyutuna bağlı olarak, cerrahi ya da ameliyasız tedavi yöntemleri uygulanabilir.
Ameliyatsız Mesane Taşı Tedavisi Mümkün mü?
Evet, mesane taşlarının tedavisi ameliyat gerektirmeyen yöntemlerle gerçekleştirilebilir. Ameliyatsız tedavi yöntemleri şunlardır:
- İdrar yolu antikoagulanları
- Çözücü ilaçlar
- Eklemeli radyofrekans ablasyonu
Bu yöntemlerin başarılı olmadığı durumlarda, cerrahi müdahale gerekebilir.
Nefes Almayı Durdurarak Uzaklaştırma Yöntemi Nedir?
İdrar yollarındaki taşların tedavisinde nefes almayı durdurarak uzaklaştırma yöntemi uygulanabilir. Bu yöntem, mesane taşlarının boyutuna bağlı olarak kullanılabilir. Prosedür sırasında hasta, lokal anestezi altında olur ve nefes almayı durdurduğunda mesane taşı, idrar yollarından uzaklaştırılır. Sonrasında uzman, uzaktan elektrotlar yerleştirir ve radyo frekans enerjisiyle mesane taşına ulaşır. Bu işlem, taşın erimesine yardımcı olur. Ardından, taş parçaları idrar yoluyla atılır.
Mesane Taşlarından Korunmak İçin Ne Yapmalı?
Düzenli su alımı, mesane taşlarının oluşumunu azaltabilir. Her gün en az 2 litre su içmek, mesanenin temizlenmesine ve taş oluşumunu engellemeye yardımcı olur. Ayrıca, vitamin ve mineral takviyelerinin düzenli kullanımı, mesane taşlarının oluşumunu önleyebilir. Beslenme alışkanlıklarını iyileştirmek, fiziksel aktiviteye katılmak ve sigara ile alkolden kaçınmak da mesane sağlığını korumada önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Idrar yaparken ağrı neden olur?
İdrar yaparken ağrı, genellikle idrar yolu enfeksiyonu, mesane taşı veya üretral taş gibi sorunlardan kaynaklanabilir. Ayrıca, hormon değişimleri, miyozis, polip, kitle veya neoplazi gibi durumlar da idrar yaparken ağrıya neden olabilir.
Mesane taşının zararsız olabileceği doğru mudur?
Bazen mesane taşları belirtilere yol açmadan kalabilir. Ancak, taşın büyümesiyle birlikte mesanede komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, mesane taşının varlığı kontrol edilmelidir.
Mesane taşının normal değer nedir?
Normal koşullarda mesanede taş olmamalıdır. Ancak, bazı durumlarda taş oluşabilir ve bu durumda mesane taşının boyutu 5 mm’nin altında olması ideal kabul edilir.