Alkol ve uyuşturucu maddeler dışında kullanılan ilaçların hepsi belli bir tıbbi amacı olan ilaçlar ve hepsinin de vücutta bir işlevi var. Ağrı kesiciler kas gevşetici özelliğe sahip oldukları için baş ağrısı ve migren tedavisine yardımcı olduğu gibi uyku getirir. Vücuttaki ağrıların yanı sıra ateşli hastalıklarda ateşi düşürmek için de kullanılır. İbuprofen, naproksen sodyum, ketoprofen, diklofenak sodyum ve metmizol etken maddeli ağrı kesiciler reçetesiz satın alınabilir.
Ağrı kesicilerin hepsi aynı zamanda ateş düşürücü özelliğe sahiptir. Özellikle çocuklarda ağrılı ateşli hastalıklarda tercih edilen ağrı kesicilerdir. İbuprofen içeren ağrı kesiciler genellikle tercihtir.
İbuprofen nedir, ne işe yarar ve yan etkileri nelerdir?
Ibuprofen, genellikle baş ağrısı, diş ağrısı, kas ağrıları, soğuk algınlığı semptomları, adet ağrıları, kemik eklem veya kas yaralanmaları ve ateş gibi hafif ila orta şiddetteki ağrıları tedavi etmek için kullanılan reçetesiz bir ilaçtır. Ayrıca artrit gibi uzun vadeli ağrı durumlarını tedavi etmek için de kullanılır.
Ağrı kesicilerin uyku getirici özelliği olduğu bilinmektedir. Baş ağrısı ve migren tedavisi için kullanılan ilaçların yanı sıra ateşi düşüren ağrı kesicilerde uyku getirir. Ağrı kesicilerin içeriğinde bulunan steroid olmayan anti-inflamatuar (NSAID) özelliği vücuttaki prostaglandin üretimini azaltır ve bunun sonucunda ağrı kesici ilaçlar aynı zamanda ateş düşürücü özelliğe de sahiptir.
Prostaglandin, vücutta özellikle enfeksiyon durumlarında, yaralanmalarda ve kronik inflamasyonda artan bir grup kimyasaldır. Prostaglandinlerin görevi enfeksiyonla mücadele etmek ve vücudu onarmaktır. Prostaglandin’ler aynı zamanda vücutta kan basıncını düzenlemeye, mide asidini dengelemeye ve böbreklerdeki kan akışını artırmaya yardımcı olur. Prostaglandinlerin salgılanmasıyla beraber vücutta ağrı oluşur ve beyin bu ağrı sinyallerini alır. Beynin algıladığı bu ağrı sinyalleriyle beraber vücutta ateş yükselmesi görülür. Prostaglandin salgılanmasıyla beraber uyku getiren bir diğer madde olan melatonin hormonu salgılanır. Melatonin, vücudun biyolojik saatini düzenleyen hormondur.
Prostaglandin salgılanmasının nedeni; yaralanma, enfeksiyon veya iltihaplanma gibi vücut tarafından onarım isteyen durumların olmasıdır. Prostaglandinler sayesinde beyin onarım için enerji gereksinimi duyar ve buna bağlı olarak kişinin uykusu gelir. Beynin algıladığı bu ağrı sinyalleriyle beraber vücutta ateş yükselmesi görülür. Ateş yükselmesi de vücudun onarımını kolaylaştıran bir mekanizmadır.
Günümüzde baş ağrısı ve migren şikayeti bulunan insanların büyük bir çoğunluğu bu konuda doktora gözükmeden, önce yakınlarının kullandığı daha sonra da reçetesiz olarak eczanelerden satın aldıkları ağrı kesici ilaçları kullanmayı tercih ederler.
Ağrı kesiciler hafif ve orta şiddetteki baş ağrıları üzerinde etkilidirler ancak daha önce de belirttiğimiz gibi bu ilaçlar uyku getirici etkiye sahiptirler. Bu nedenle uzun süreli veya kronik baş ağrısı çeken kişilerin kullandıkları ilaçların yanı sıra yaşadıkları semptomları da dikkate almakta fayda vardır.
Kronik baş ağrısı olan kişilerde uyuşukluk, konsantrasyon eksikliği, motivasyon kaybı ve yorgunluk gibi semptomlar görülebilir. Bu kişilerin ağrı kesici kullanımı sonrasında daha da artan baş ağrısı ve migren şikayetleri nedeniyle doktora gözükmeleri genellikle hastaneye yatışı gerektirecek kadar şiddetli olur.
Ağrı Kesicilerin Yan Etkileri Nelerdir?
Prostaglandin salgılanmasını engelleyen NSAID’ler mide ülseri, mide kanaması, bağırsaklarda kanama gibi yan etkilere neden olabilir.
Paracetamol içeren ilaçlar karaciğer hasarına neden olabilir. Bunun için paracetamol içeren ilaçların önerilen dozdan fazla kullanılmaması gerekmektedir.
Metmizol etken maddeli ilaçlar ise kan basıncında düşmeye neden olabilir.