Numerik Ağrı Skalası (VAS), özellikle kronik ağrısı olan hastalarda ağrının şiddetini değerlendirmek amacıyla sıklıkla kullanılan basit, kolay ve hızlı bir ağrı değerlendirme ölçeğidir. Bu ölçek, 0’dan 10’a kadar olan sayıları kullanarak ağrının yoğunluğunu ölçer. 0 sayısı ‘ağrı yok’ anlamına gelirken, 10 sayısı ‘hayatımda hissettiğim en şiddetli ağrı’ anlamına gelir. Hastalar, yaşadıkları ağrının şiddetine karşılık gelen bir sayıyı belirtirler.
Numerik Ağrı Skalası (VAS) Nasıl Uygulanır?
- Ağrının yerini tespit edin: Hastanın öncelikle ağrının nerede olduğunu belirtmesi istenir.
- Ağrı hakkında sorular sorun: Hastanın ağrının tipi (ağrı keskin mi yoksa daha çok sızlama mı?) ve ağrının ne zaman başladığı gibi konularda bilgi vermesi istenir.
- Numerik Ağrı Skalası uygulaması: Hastaya şu açıklama yapılır: “0 numara size hiç ağrı olmadığını hatırlatıyor. 10 numara ise şu ana kadar hissettiğiniz en şiddetli ağrıyı hatırlatıyor. Şimdi bana, hissettiğiniz ağrının yoğunluğuna karşılık gelen bir sayı söyleyin” şeklinde açıklama yapılarak VAS cetveli gösterilir ve hasta uygun bulduğu sayıyı verir.
Numerik Ağrı Skalası (VAS) Cetveli
Aşağıdaki cetveli kullanarak hastanın belirtmiş olduğu ağrı seviyesini belirleyebilirsiniz.
0 10
Ağrım yok Hayatımdaki en şiddetli ağrı
Numerik Ağrı Skalası Sonuçları ve Değerlendirme
0-3 arası: Hafif ağrı. Hasta gündelik yaşamını rahatlıkla sürdürebilir.
4-6 arası: Orta seviyede ağrı. Hasta gündelik yaşamında bazı kısıtlamalar yaşayabilir fakat bazı aktiviteleri yapmasına engel olmayabilir.
7-9 arası: Şiddetli ağrı. Hasta gündelik yaşamında ciddi kısıtlamalar yaşar ve normal aktivitelerin çoğunu yapamaz.
10: Tıbbi müdahale gerektiren acil durum. Bu seviye genellikle subjektif bir değerlendirmedir ve sıkça karşılaşılmaz.
Kaynak:
- AÇSAP: www.acsap.org
- Kamu Sağlığı Dergisi: khd.gantep.edu.tr
- Ağrı ile Yaşam Ölçeği (QOLAS): www.qolas.org
- Pediatrik Ağrı Değerlendirme Ölçekleri: www.pediatrikagridegerlendirme.com
- Pediatrik Ağrı İzlem Protokolü: www.pediatrikagriz.com
- Ağrı Yönetiminde Hemşirelik Yaklaşımları: https://www.hacettepe.edu.tr/fsn/files/AgriYonetim.pdf
- Pediatrik Ağrı Yönetimi Kılavuzu: https://www.bpd.turkpedatri.org.tr/PediatrikAgriYönetimiKlavuzu2020.pdf
- Pediatrik Ağrı Yönetimi için Hemşirelik Yaklaşımları: https://www.researchgate.net/publication/357203055_Pediatrik_Agri_Yonetimi_icin_Hemsirelik_Yaklasimlari_ve_Agri_ozellikleri_Derleme
- Pain Assessment in Children: Nurses’ Knowledge and Attitudes Towards Pain Management: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/356732075/
- Pain Management Guidelines for Pediatric Patients: https://www.researchgate.net/publication/362308672_Pain_Management_Guidelines_for_Pediatric_Patients_with_Cancer_in_Turkey
- Pediatric Pain Management: a Review of the Literature: https://www.researchgate.net/publication/353634623_Pediatric_Pain_Management_a_Review_of_the_Literature
- Assessment of Turkish Validity and Reliability of the Visual Analogue Scale in Children: A Preliminary Study: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35422257/
- The Visual Analog Scale for Pain in Children: A Reliability and Validity Study: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37097952/
- The relationship of pain intensity with anxiety and depression levels in children with recurrent abdominal pain: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37104926/