Bacak ağrısı, bacakta, dizde veya ayakta herhangi bir yaralanma veya durumu işaret eden genel bir terimdir. Bacak kaslarında, kemiklerinde, eklemlerinde, tendonlarında veya bağlarında bir sorun olduğunda ortaya çıkmaktadır. Bu ağrılar genellikle kas veya tendon zorlanması, burkulma, bacakta kan pıhtısı, siyatik, bacak kırığı gibi yaralanmalar sonucunda oluşmaktadır. Nadir durumlarda bacak ağrısı kemik iliği kanseri, amyotrofik yan motor nöron hastalığı (Lou Gehrig hastalığı) veya fibromiyalji gibi durumların belirtisi olabilmektedir. Bacak ağrısı yaşanıyorsa öncelikle ağrının sebebinin tespit edilmesi gerekmektedir. Bacak ağrısına sebep olabilecek yaralanma ve travmalar yaşandıysa ya da şiddetli ağrı, nefes darlığı ve yığılma hissi yaşıyorsanız derhal bir uzmana görünmeniz gerekmektedir. Aksi takdirde basit bacak ağrılarında dinlenmek, bacağı yüksekte tutmak, soğuk kompres uygulamak ve ağrı kesici ilaçlar kullanmak semptomları hafifletebilmektedir.
Bacak Ağrısı Nedir?
Bacak ağrısı, bacakta meydana gelen her türlü yaralanma, travma, hastalık veya durum sonrası oluşan ve bacak bölgesinde hissedilen her türlü ağrıyı tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Bacak ağrıları genel olarak şunları içerir:
- Bacak kaslarında oluşan ağrılar
- Bacak eklemlerinde oluşan ağrılar
- Dizlerde meydana gelen her türlü yaralanma sonrası oluşan ağrılar
- Ayakta meydana gelen her türlü durum veya yaralanmadan dolayı oluşan ağrılar
Ayrıca bacak ağrısı; varis, periferik arter hastalığı (PAD), romatizma, siyatik, bacak kırığı, tendon iltihabı, kas yırtılması gibi birçok durumun belirtisi olabilmektedir.
Bacak Ağrısı Belirtileri Nelerdir?
Bacak ağrısının en temel belirtisi şiddeti değişebilen kronik veya akut bacak ağrısı yaşanmasıdır. Bununla birlikte bacak ağrısı meydana geldiğinde aşağıdaki belirtiler de görülebilmektedir:
- Bacaktaki herhangi bir hareketi veya aktiviteyi zorlaştıran şiddetli ağrı
- Bacaktaki bölgesel hassasiyet
- Bacaktaki etkilenen bölgeyi kullanamama
- Bacaktaki kaslarda güçsüzlük
- Şiddetli ağrı ile birlikte bacaktaki ciltte renk değişimi
- Etiketlenen alanda ısı artışı veya soğukluk hissi
- Etiketlenen alanda şişlik
- Etiketlenen alanda çürüklük oluşumu
Bacak Ağrısı Neden Olur?
Bacak ağrısının nedenleri oldukça fazladır. Bacak ağrısının nedenleri genel olarak şu maddelerde görülebilen durumların sonucunda oluşmaktadır:
- Kas zorlanması
- Burkulma
- Yırtılma
- Çarpma
- Geçici olarak kan akışını azaltan bacakta pıhtı (derin ven trombozu)
- Siyatik sinir sıkışması sonucu belden aşağıya vuran sinirsel sorunlar
- Romatizma
- Varis
- Tendon iltihabı
- Periferik arter hastalığı (PAD)
- Fibromiyalji
- Lou Gehrig hastalığı (amyotrofik yan motor nöron hastalığı)
- Pankreas kanseri
Bacak Ağrısı Teşhisi Nasıl Konulur?
Bacak ağrısının teşhisi için öncelikle ayrıntılı bir tıbbi öykü alınması ve fiziksel muayeneden geçilmesi gerekmektedir. Tıbbi öykü alınırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
- Ağrının ne zaman başladığı ve nasıl bir seyir izlediği
- Ağrının seviyesi ve tipi (keskin, bıçak saplanır tarzda, yanıcı, kabarık hissiyatı vb.)
- Ağrının belirli bir aktiviteden sonra mı yoksa belirli bir süre oturduktan veya yattıktan sonra mı başladığı
- Ağrının bulunduğu bölge ve yayıldığı yer
- Ağrı dışında yaşanan diğer belirtiler (uyuşma, güçsüzlük vb.)
- Ağrı ile ilişkili olarak geçmişte geçirilmiş herhangi bir hastalık veya yaralanma
Tıbbi öykü ve fiziksel muayene sonucunda bacak ağrısının sebebi tespit edilemediği takdirde aşağıdaki tanı yöntemlerine başvurulabilmektedir:
- Kan testleri
- Bacaktan alınan sıvının incelenmesi (bursadan sıvı aspirasyonu)
- Kulak burun boğaz uzmanına danışma
- Bacak damarı ultrasonu (doppler ultrason)
- MRI taraması
- X ışını
- Elektronejromiyografi (sinirlerin elektriksel aktivitesini ölçen test)
Bacak Ağrısı Tedavisi Nasıldır?
Bacak ağrısının tedavisi için öncelikle ağrının kaynağının tespit edilmesi gerekmektedir. Eğer bacak ağrısının tedavisi kan akışını düzene sokmak ise ilaçla tedavi veya cerrahi yöntemlere başvurulabilmektedir. Ağrının kaynağı tespit edilemediği takdirde ise aşağıdaki yöntemlere başvurularak semptomların hafifletilmesi sağlanabilmektedir:
- Ağrıyan bacağa soğuk kompres uygulamak
- Bacağı dinlendirmek ve zorlamamak
- Bacağı yüksek tutmak
- Ağrıyan bacağa sıcak kompres uygulamak
- Gevşetici masajlar yapmak
- Esnetme hareketleri yapmak
- Ağrıyan bölgeye bandaj sarmak
- Zorlanan bölgeyi dinlendirmek ve zorlamamak
- Ağrı için reçetesiz satılan ilaçlardan almak
Daha şiddetli vakalarda ise cerrahi yöntemlere başvurularak tedavi planlanabilmektedir.
Bacak Ağrısını Önlemek için Neler Yapılmalıdır?
Bacak ağrısını önlemek için yapılabilecekler şunlardır:
- Düzenli egzersiz yapmak ve özellikle de yürüyüş gibi hafif kardiyo çalışmalar yapmak
- Ağırlık kaldırırken bacakları kullanmak ve sırtı korumak
- Uzun süre otururken veya ayakta dururken ara ara pozisyon değiştirmek veya pozisyon değiştirmeyi unutursamaya çalışmak
- Ağır egzersizlerden sonra kasların gevşemesi için soğuma süre tanımak
- Sakatlıklardan sonra iyileşmek için yeterince zaman tanımak
- Kilo kontrolünü sağlamak
Bacak Ağrısı Hangi Doktora Gidilir?
Bacak ağrısı genel olarak Ortopedi ve Travmatoloji bölümüne başvurularak tedavi edilmektedir. Ancak bacak ağrısının şüpheli bir damar problemi nedeniyle yaşanması söz konusu ise Kardiyoloji bölümüne de danışılabilmektedir. Buna ek olarak bacak ağrısının tedavisi için Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon bölümüne de başvurulabilir.