Bacaklarda ağrı; yaralanma, dolaşım bozukluğu, sinir hasarı, enfeksiyon, iltihaplanma gibi birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Bacaklarda şiddetli ağrı şikayeti olan hastaların öncelikle muayene olması ve hikayesinin dinlenmesi gerekir. Muayene sonrası hekim tarafından gerekli görülürse bazı tanı testlerine başvurularak ağrının nedeni belirlenir. Bacaklarda ağrı özellikle alt bacaklarda bulunan kirişlerde, kaslarda, bağlarda veya kemiklerde de görülebilir. Bacakların kullanılmasıyla tetiklenen bu ağrılar genellikle aktivite ile ilişkili olduğu için kas ağrısı olarak değerlendirilir. Ancak bacakları kullanmadan da ağrı hissediliyorsa bu durum dolaşım sistemiyle ilgili bir sorun yaşandığının habercisi olabilir.
Bacaklarda Şiddetli Ağrı Neden Olur?
Bacaklarda şiddetli ağrı; yaralanma, aşırı kullanım, kramplar, dolaşım sorunları, peroneal sinir sıkışması, iskemi (yetersiz kan akışı), fibromiyalji, bacak hareketsizliği ve uyku apnesine bağlı olarak görülebilir. Aşağıda bacak ağrısına yol açan nedenler sıralanmıştır:
- Yaralanma
- Aşırı kullanım
- Bacak krampları
- Dolaşım bozukluğu
- Peroneal sinir sıkışması
- İskemi (yetersiz kan akışı)
- Fibromiyalji
- Bacak hareketsizliği
- Uyku apnesi
- Enfeksiyon
- İltihaplanma
Yaralanma
Bacaklarda oluşan şiddetli ağrı, direkt olarak bölgeye gelen darbeye bağlı yaralanmanın bir sonucu olabilir. Bu durum genellikle sporcular arasında sıkça karşılaşılan bir durumdur.
Aşırı Kullanım
Uzun süre koşmak, bisiklet sürmek veya tekrarlayan bacak hareketlerine sahip çalışma aktiviteleri gibi aşırı kullanım sonucu oluşan ödem ve zorlanma sonucunda bacaklarda ağrı yaşanabilir.
Bacak Krampları
Bacak kaslarının ani ve istem dışı kasılması sonucu oluşan kramplar, şiddetli ağrı yanısıra sertlik ve gevşeme dönemlerinde tekrar eden ağrılara neden olabilir. Dehidrasyon, elektrolit eksikliği ve damar hastalıkları bacak kramplarını tetikleyebilir.
Dolaşım Bozukluğu
Bacaklardaki atardamarların tıkanması sonucu dolaşım bozukluğu yaşanması durumunda bacaklarda ağrı meydana gelir. Bu durum koroner arter hastalığı ve inme riskini artıran periferik arter hastalığının da belirtisi olabilir.
Peroneal Sinir Sıkışması
Diz seviyesinde peroneal sinirin kompresyonuna bağlı olarak görülen peroneal sinir sıkışması, bacakların yan tarafında ve üst kısmında ağrı oluşturur. Bu durum ayak bileğinin dışa doğru dönmesi ve ayak parmaklarının yukarı kaldırılmasında zorluk anlamına gelen drop foot sendromuna da yol açabilir.
İskemi (Yetersiz Kan Akışı)
Bacaktaki kasların ihtiyaç duyduğu kan akışı, damar tıkanıklıkları veya yetersiz pompa gücüne sahip kalp nedeniyle sekteye uğrayabilir. Bu durumda şiddetli ağrı, kas güçsüzlüğü, soğukluk hissi ve uyuşma gibi semptomlar görülebilir.
Fibromiyalji
Tüm vücutta ağrı ve yorgunluk hissine neden olan fibromiyaljide bacaklarda da şiddetli ağrı oluşabilir. Hastalığın kesin nedeni henüz bilinmemektedir ancak stres, travma ve enfeksiyon fibromiyalji semptomlarını tetikleyebilir.
Bacak Hareketsizliği
Uzun süre hareketsiz kalmak (örn: uzun yolculuklar, immobilizasyon) kan pıhtısı oluşumuna ve dolayısıyla şiddetli bacak ağrılarına neden olabilir.
Uyku Apnesi
Nefes duraklamalarına neden olan uyku apnesi sırasında kandaki oksijen düzeyi düşer. Bu da uyku sırasında bacaklarda kan pıhtısı oluşumuna yol açabilir. Uyku apnesi sonucu oluşan pıhtılar hareketsiz bacak sendromunu da tetikleyebilir.
Enfeksiyon
Staph aur Strep gibi bakterilerin bacaklara girerek enfeksiyona neden olması sonucunda şiddetli ağrı yanında ateş, titreme ve kızarıklık gibi semptomlar görülebilir.
İltihaplanma
Bacaklardaki eklemleri, tendonları veya bağları etkileyen iltihabi artrit gibi rahatsızlıklar şiddetli bacak ağrısına neden olabilir.
Bacak Ağrıları Nasıl Tedavi Edilir?
Bacak ağrısının tedavisi bacaklarda meydana gelen ağrının altında yatan nedene bağlıdır. Şiddetli bacak ağrısına neden olan yaralanmalarda RICE yöntemi uygulanabilir. RICE; Rest (dinlenme), Ice (buz), Compression (sıkıştırma) ve Elevation (yükseltme) anlamına gelir. Bunun yanında ağrı kesici ilaçlar da tedavide kullanılabilir. Ayrıca fizik tedavi ve egzersiz programlarıyla kaslar güçlendirilebilir ve esnekliği artırılabilir. Sinir sıkışması gibi durumlarda ise cerrahi müdahale gerekebilir. Böyle bir durum söz konusuysa hekim tavsiyesine uyularak operasyon planlanabilir.
Bacaklarda Ağrı İçin Hangi Doktora Gidilir?
Bacaklarda meydana gelen şiddetli ağrı için öncelikle birinci basamak sağlık hizmeti olarak aile hekimliği veya pratisyen hekimlere başvurulabilir. Daha sonra hekim yönlendirmesi doğrultusunda ortopedi ve travmatoloji ya da fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanlarına gidilebilir. Ağrının nedeni belirlenip tedavi planlaması yapıldıktan sonra gerek görülürse dahiliye, kardiyoloji veya nöroloji uzmanlarından destek alınabilir.