Bebeklerde ateş, genellikle enfeksiyon gibi yaygın durumların bir sonucudur ve çok nadir durumlarda, enfeksiyon dışı, daha karmaşık bir hastalığın belirtisidir. Ateşin vücut ısısını 38°C’nin üzerine çıkarması yaygın olarak kabul edilir. Bebeklerde ateş belirtileri arasında huzursuzluk, iştahsızlık, aşırı terleme veya üşüme hissi ve bazen de deri döküntüleri yer alır. Bebeklerde ateş, onları rahatsız edebileceği için ebeveynler için endişe verici olabilir. Ateşi olan bebeklerde kullanımı güvenli olan ağrı kesiciler, bebeğin daha rahat hissetmesini sağlar ve ateşi düşürerek konforunu artırır.
Ateş Nedir?
Ateş, vücudun ısıyı kontrol ettiği bölge olan hipotalamusta ortaya çıkan değişiklikler sonucunda vücudun ısı ayarının yükselmesi durumudur. Ateş, çoğunlukla vücutta bakteriyel veya virüs enfeksiyonunun olduğuna işaret eder. Bununla birlikte ateş, bağışıklık sisteminin enfeksiyonla daha etkili bir şekilde savaşmasına yardımcı olur.
Bebeklerde Ateş Neden Olur?
Bebeklerde ateş genellikle enfeksiyon nedeniyle ortaya çıkar. Bebeklerde ateşe neden olan yaygın enfeksiyon türleri arasında:
- İdrar yolu enfeksiyonu,
- Solunum yolu enfeksiyonları (soğuk algınlığı, grip vb.),
- Bağırsak enfeksiyonları (kusma ve ishal ile kendini gösterir)
- Bebeklerde roseola adı verilen ve yüksek ateşe sebep olabilen el ve ağız hastalığı yer alır.
Yaygın enfeksiyon dışında, bebeklerde ateşe sebep olabilecek diğer durumlar şunlardır:
- Ateşli aşılama: bazı aşılar, bebeğinizin bağışıklık sistemini güçlendirmesi için hafif ateşe neden olabilir.
- Diş çıkarma: bebeklerin diş çıkardığı dönemde hafif ateşi olabilir.
Bebeklerde Ateş Belirtileri Nelerdir?
Ateşin belirtileri sıcaklık ölçümü dışında şunlardır:
- Bebeğin huzursuzlaşması,
- İştahsızlık,
- Uyku düzeninde bozulma,
- Bebeğin cildinin sıcak hissettirmesi,
- Üşüme hissi,
- Ateşe bağlı deri döküntüleri.
Genel olarak bebeklerin ateşi olduğunda daha çok ağladıkları ve sakinleştirmeye çalıştığınızda bile huzursuz oldukları görülür. Bebeklerin bazen kulaklarını veya çene altlarını ovalaması normal karşılanırken, aşırıya kaçtıklarında iştahsızlığa ve uyku düzensizliğine neden olabilmektedir. Bebeklerin ateşi yükseldiğinde ciltlerinde ince ince terlemeler olur ve bu da onlara rahatsızlık verebilir.
Bebeklerde Ateş Kaç Derecede Başlar?
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlarının bebekler için normal vücut sıcaklığı aralığını 36.5°C – 37.5°C olarak belirttiklerini unutmamak gerekir. Bebeklerde ateş, ölçümlere göre 38°C ve üzerinde kabul edilir. Bebeklerde ateşe neden olan durumlara bağlı olarak vücut sıcaklığındaki artış farklılık gösterebilir.
Bebeklerde Ateş Nasıl Düşürülür?
Bebeklerde hafif ateş genellikle tedavi gerektirmez. Sıcaklık ölçüm sonuçlarına göre bebeğinizin daha fazla rahatsızlık hissetmesi durumunda ateş düşürme işlemlerine başlayabilirsiniz.
Ateş düşürmek için yapılabilecekler şunlardır:
- Bebeğin bulunduğu ortamın serin olmasını sağlamak,
- Üzerindeki kıyafetleri hafifletmek,
- Ilımlı sıcaklıkta banyo yaptırmak,
- Bebeği bol sıvı içeren besinlerle beslemek.
Bu işlemler genellikle bebeklerde ateşi düşürmeye ve onları daha konforlu hissettirmeye yardımcı olur.
Bebeklerde Ateş Hangi Ağrı Kesici Verilir?
Bebeklerde hafif ila orta şiddetteki ağrılar ve ateş için kullanılabilecek ağrı kesiciler:
- Paracetamol içeren ilaçlar (Calpol, Parol vb.),
- Ibuprofen içeren ilaçlar (İbufen, İbucold vb.).
Paracetamol ya da ibuprofen içeren ilaçlar bebeklerde ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak kullanılabilen güvenli seçeneklerdir. Şüphe duyulduğunda ya da özel bir durum söz konusuysa bebeklere ilaç verilmesi gerektiğinde mutlaka çocuk doktoruna danışılmalıdır.
Ateş Düşürme Fitili Güvenli Mi?
Bebeklerde ateş düşürmek için ağrı kesici fitil kullanımı güvenlidir. Parol ve İbuprofen fitilleri de bebeklerin kullanımı için uygun olan ilaçlardandır. Bebeklerde fitil kullanımı konusunda dikkat edilmesi gerekenler aşağıda sıralanmıştır:
- Parol şurup yerine fitil kullanılacağı zaman dozaj ayarlaması yapılmalıdır.
- Parol şurup 3-12 yaş arasındaki çocuklar içindir; ancak Parol fitili 1-12 aylık bebekler tarafından da kullanılabilir.
- Parol fitilini kullanmadan önce eller yıkanmalı ve parolanmalı ya da latex içeren eldiven giyilmelidir.
- Parol fitili kullanılmadan önce bacaklar dizlerden bükülü bir şekilde göğüse çekilmelidir.
- Fitilin ucu eğer yumuşak değilse ılık suda bekletilerek yumuşatılmalı ve ardından anorektal bölgeye nazikçe yerleştirilmelidir.
Ateş Düşürücü İlaçlar Ne Kadar Süreyle Kullanılabilir?
Ateş düşürücü ilaçların kullanım süresi genellikle bebeğin aile doktoru tarafından belirlenir. Yaygın olarak, bebeklerin kullanımına uygun ağrı kesiciler birkaç günde bir kez verilebilir. Eğer bebeğin ateşi devam ediyorsa daha sık aralıklarla ilaç verilebilir; ancak bu durum yine doktora danışılarak yapılmalıdır.
Hangi Ağrı Kesiciyi Ne Zaman Kullanmalıyım?
Bebeklerde paracetamol ve ibuprofen içeren ilaçlar güvenle kullanılabilir. Her iki ilaç da bebeklerde ağrı kesici ve ateş düşürücü etkisi gösterir. Paracetamol ile ibuprofen arasında etki süreleri açısından farklılık vardır;
- Paracetamolün etkisi yaklaşık 4-6 saatte bir alınarak sürdürülür.
- İbuprofen ise yaklaşık 6-8 saat aralıklarla kullanılır.
Ateş düşürücü kullanımında dikkat edilmesi gereken önemli bir husus da dozajdır. Dozaj hesaplaması genellikle bebeğin kilosuna göre belirlenir. Bebeğin kilosuna uygun olan dozaj her iki ilaç içinde ayrı ayrı prospektüste belirtilmiştir.