Bel fıtığı, şiddetli bel ağrıları ve hareket kısıtlılığı ile sonuçlanabilen bir durumlardır. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Alper Kurt, bel fıtığı hakkında merak edilenleri anlattı.
Bel fıtığı, bel bölgesindeki omurların arasında bulunan yastıkçıkların(bel diskleri) yerinden çıkmasıyla oluşan bir rahatsızlıktır. Omurlar arasında yer alan disk adı verilen kıkırdak yapılar, darbeleri emmek ve omurgayı esnek hale getirmek için tasarlanmış yastıkçıklardır. Ağır kaldırma, ani ve zorlama hareketleri, aşırı egzersiz gibi aktiviteler sonucu disklerin dış kısmı zayıflayabilir ve yırtılabilir. Bu durumda diskin jel kıvamındaki iç kısmı dışarıya sarkar ve sinirlere baskı yapar. Bel fıtığında ağrı belin yanı sıra bacaklarda da hissedilir. Bu ağrılar hafif ya da şiddetli olabilir.
Bel fıtığının nedenleri nedir?
Yaşlanma süreciyle birlikte bel fıtığı riski artar. Zira yaşlılarda bel disklerinin dış kısmını oluşturan lifler zayıflar ve bel fıtığı riski artar. Bunun yanı sıra uzun süre oturarak çalışan, ağır işlerde çalışan kişilerde, sık sık bel ve bacak kaslarını zorlayan sporcuların yanı sıra obezite, sigara kullanımı, yaralanmalar da bel fıtığının nedenleri arasında gösterilir.
Bel fıtığının belirtileri nelerdir?
Bel fıtığı şikayetlerine genellikle bel ağrısı ile başlanır. Bu ağrılar sabah kalktığında ve uzun süre oturduktan sonra daha şiddetli hissedilir. Ağrı sinirlerdeki tahrişe bağlı olarak bacaklara da yayılabilir. Sinir kökünün baskıya uğraması durumunda ise bacaklarda güçsüzlük, karıncalanma hissi ya da uyuşma görülebilir.
Daha ileri evrelerde olası bir sinir hasarına bağlı olarak, bağırsak ve mesanenin kontrol edilememesi bel fıtığının en ciddi belirtisi olarak değerlendirilir. Bu durumda acil müdahale gereklidir.
Bel fıtığı ağrısına ne iyi gelir?
Bel fıtığı ağrısını azaltmak için evde uygulayabileceğiniz bazı yöntemler şunlardır:
- Ağrılı bölgeye soğuk kompres uygulamak,
- İltihaplanmayı azaltmak ve kasları gevşetmek için sıcak kompres uygulamak,
- Dik durmak ve ağır kaldırmaktan kaçınmak,
- Ağrıyan bölgeyi dinlendirmek,
- Kilonuzu korumak,
- Magnezyum ve kalsiyumdan zengin gıdalar tüketmek,
- Ağrı kesici ilaçlar kullanmak (doktor önerisi ile)
- Esneme hareketleri yapmak.
Bel fıtığı nasıl teşhis edilir?
Bel fıtığından şüphelenen hastalarda öncelikle ayrıntılı bir hikaye alınır ve fizik muayene yapılır. Sinir hasarı olduğuna dair bulgular saptanırsa manyetik rezonans görüntüleme(MR) istenir. MR sonucuna göre sinir hasarını gösteren bulgular varsa ameliyat kararı alınabilir.
Bel fıtığı tedavisi nasıl yapılır?
Bel fıtığı tedavisinde öncelikle ağrının azaltılması ve kişinin günlük yaşamına en kısa sürede devam etmesi amaçlanır. Bu noktada fizyoterapi ve ağrı tedavileri önemlidir. Nadir durumlarda cerrahi tedavi gereklidir. Cerrahi tedavi; kişinin yaşam kalitesini düşüren, günlük aktivitelerini engelleyen, sinir hasarını gösteren bulgulara sahip veya diğer yöntemlerle iyileşmeyen hastalarda uygulanır. Gelişen teknoloji ile birlikte mikro cerrahi yöntemler kullanılmakta olup bu yöntemler ile bel fıtığı başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir.