Boyun fıtığı, boyun bölgesindeki omurlar arasında bulunan ve boynu destekleyen yumuşak doku olan disklerin dış kısmının yırtılarak sinirleri sıkıştırması durumudur. Aşırı zorlanma, yaşlanma veya travma sonucu ortaya çıkan boyun fıtığı, boyun ağrısı ile birlikte kollarda, ellerde ve elparmaklarında ağrı ve uyuşma hissine neden olur. Boyun fıtığının ortaya çıkmasında genetik faktörler, sigara kullanımı, ağır işlerde çalışma ve bilgisayar başında uzun süreli yanlış oturma pozisyonları gibi nedenler etkili olmaktadır.
Boyun Fıtığı Nedir?
Boyun fıtığı, boyun bölgesindeki omurlar arasında bulunan disklerin yırtılması sonucu sinirlerin sıkışmasıdır. Disklerin yırtılmasına neden olan durumlar arasında travmalar, aşırı zorlanma ve yaşlanma yer alır. Sinir sıkışmasına neden olan fıtıklar, boyun ağrısı ve kol ağrısı gibi şikayetlere yol açar.
Boyun fıtığı, boyun bölgesindeki omurları bir arada tutan ve hareket etmelerini sağlayan disklerin yırtılmasıyla ortaya çıkan bir sağlık problemidir. Disklerin yırtılması sonucu sinirlerin sıkışmasıdır. Boyun fıtığında genellikle aşırı zorlanma, travma ve yaşlanma gibi durumlar etkili olmaktadır. Bu fıtıkların boyunda ve kollarda ağrıya neden olması, vücutta uyuşma ve güçsüzlük hissi yaratması olasıdır.
Boyun Fıtığı Ağrıları Nereye Vurur?
İleri düzey boyun fıtığı ağrıları, omuz bölgesine vurabilir. Bunun yanı sıra boyun fıtığı ağrıları, kollara, parmaklara ve eldeki kaslara da yayılabilir. Hastalarda genellikle boyun tutulması, omuz ağrısı ve kol ağrısı gibi şikayetler görülür.
- Omuz ağrısı: Boyun fıtığı omuz bölgesine vuran şiddetli ağrılara neden olabilir.
- Kol ağrısı: Ağrı, genellikle boyundan başlayıp kolun iç kısmına doğru yayılır.
- El ve parmak ağrısı: Boyun fıtığı, el ve parmaklara da ağrı olarak geri dönebilir.
- Uyuşma: Ellerdeki parmak uçlarından başlayarak koltuk altına kadar ilerleyen uyuşma hissi yaşanabilir.
- Güçsüzlik: Kollarda ve omuzlarda güçsüzlük görülebilir.
Boyun Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Boyun fıtığının en önemli belirtisi boyun ve kol ağrısıdır. Boyun fıtığı olan kişilerde boynun her iki tarafında da ağrı meydana gelir. Bu ağrı başa, omuzlara ve sırta dağılabilir. Ayrıca kollarda uyuşma ve güçsüzlük hissi de boyun fıtığının belirtileri arasında yer alır.
- Boyun ağrısı: Boyun fıtığı en çok boynun yan tarafında veya arkasında ağrıya neden olur.
- Kol ağrısı: Ağrı, omuzdan kolun dışına ve ele doğru yayılabilir.
- Uyuşukluk: Kolun iç kısmında veya eldeki parmaklarda uyuşma hissi yaşanabilir.
- Zayıflık: Elde veya koltuk altındaki kaslarda zayıflık görülebilir.
- Baş ağrısı: Boyun fıtığı migren tarzı baş ağrılarına da yol açabilir.
- Sırt ağrısı: Boyun fıtığı sırtın üst kısmında da ağrıya sebep olabilir.
Boyun Fıtığı Tanısı Nasıl Konulur?
Boyun fıtığı tanısında ilk olarak hekim hastanın tıbbi öyküsünü dinler ve fiziki muayene gerçekleştirir. Bu aşamada boyun ve kol hareketliliği kontrol edilirken güçsüzlük ve refleks kaybı da değerlendirilmektedir. Ardından X-ray, MR veya BT taraması gibi görüntüleme yöntemlerine başvurularak boyun fıtığının varlığı belirlenmektedir.
- Tıbbi öykü: Doktor, hastanın semptomlarını ve tıbbi geçmişini detaylı bir şekilde alır.
- Fizik muayene: Boyun hareketliliği, kollardaki kuvvet ve refleksler test edilir.
- Ağrı haritası çıkarma: Hangi bölgelerde ne tür ağrılar yaşandığı sorgulanır.
- Hareket kısıtlılığı: Boyun ve kola bağlı hareketlerin kısıtlanıp kısıtlanmadığı kontrol edilir.
- İlaç geçmişi: Özellikle steroid olmayan ilacların geçmişte nasıl sonuçlar verdiği üzerine bilgi alınır.
Boyun Fıtığından Nasıl Kurtulurum?
Ağrı kesiciler, steroid enjeksiyonları ve fizik tedavi boyun fıtığından kurtulmanın yöntemleri arasındadır. Hastaların yaklaşık %90’ında ameliyat gerektirmeyen konservatif tedaviler etkilidir. Ancak şiddetli vakalarda cerrahi müdahaleye başvurulabilir.
- Ağrı kesiciler: Doktor tarafından önerilen ilaçlarla ağrı ve iltihap kontrol altına alınabilir.
- Fizik tedavi: Fizik tedavi uzmanları eşliğinde kasları güçlendiren ve esneten egzersizler yapılabilir.
- Steroid enjeksiyonları: Sinir köküne veya omuriliğe yapılan steroid enjeksiyonları iltihabı azaltabilir.
- Amanataryen tedavi: Alternatif terapiler arasında yer alan Amanataryen terapisi ile boyun fıtığı tedavisi mümkündür.
Boyun Fıtığı Olanlar Hangi Sporu Yapmalı?
Sakatlık riski yüksek olan spor aktiviteleri boyun fıtığı olan kişiler için uygun değildir. Bununla birlikte yürüyüş, yüzme ve bisiklet sürmek gibi düşük etkili spor aktiviteleri boyun sağlığı için faydalı olabilir.
- Yüzme: Suyun kaldırıcı etkisiyle eklemlere binen yük azalır; bu da yüzmeyi boyun fıtığı olan kişiler için ideal kılar.
- Yürüyüş: Aerobik bir egzersiz olan yürüyüş, kasları güçlendirirken eklemlere fazla yük binmesini engeller.
- Bisiklet sürmek: Bisiklet sürmek, özellikle kondisyon bisikletlerinde boynun daha az zorlanmasını sağlar; bu nedenle boyun fıtığına sahip kişiler için uygundur.
Boyun Fıtığı için Hangi Doktora Gidilir?
Ağrı ve sızı şikayetleriyle bir Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon kliniğine başvurabilirsiniz. Boyun fıtığının tanı ve tedavisi tıbbi geçmişin dinlenmesi ve fiziksel muayene ile uzman hekimler tarafından yapılmaktadır.
- Fizik tedavi hekimi: Boyun fıtığının tanı ve tedavisi için fizik tedavi uzmanlarına başvurulmalıdır.
- Beyin ve sinir cerrahisi uzmanları: Sinir sıkışmasının tespiti yaparak gerekli cerrahi müdahaleleri gerçekleştirebilirler.
Boyun Fıtığı Olanlar Ne Yapmamalı?
Sürekli olarak telefon veya bilgisayar ekranına bakmak, boyun fıtığının durumunu kötüleştirebilir. Ayrıca uzun süre araç kullanmak da boyun fıtığını worsen
- Sabit pozisyonda kalmaktan kaçınmak önemlidir.
- Ekranı en az 60 dakikada bir kontrol edip pozisyon değiştirmek faydalı olacaktır.
- Ayrıca telefonu konuşurken sabit olarak tutmamak, kulaklık kullanmak da boyun sağlığı açısından önemlidir.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Riskli midir?
Tüm cerrahi işlemler belirli riskler taşır ancak boyun fıtığı ameliyatı genel olarak güvenlidir. Hastaların büyük bir kısmı ameliyatsız tedavilerle iyileşir ancak şiddetli vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
- Cerrahi riskler: Ameliyat sırasında veya sonrasında enfeksiyon, kanama gibi riskler her cerrahi işlemde bulunmaktadır.
- Anestezi riskleri: Genel anesteziye bağlı olarak solunum problemleri gibi riskler de mümkündür.
- Pearson oranı: Boyun fıtığı ameliyatlarının başarı oranı genellikle %80-90 arasında değişir.
Boyun Fıtığı Ameliyatından Sonra Ne Yapılmalı?
Cerrahi müdahale sonrası ilk birkaç gün hastanede kalınması gerekebilir. Ameliyat bölgesinin korunması, düzenli beslenme ve sıvı tüketimi ile fizik tedaviye başlanması önem taşımaktadır.
- Ağrı yönetimi: Doktor tarafından verilen ilaçlarla ağrı kontrol altına alınabilir.
- Bölge koruma: Ameliyat bölgesini korumak için doktor tavsiyelerine uymak önemlidir.
- Düzenli beslenme: Vücut dengesinin sağlanması için düzenli beslenmek önemlidir.
- Sıvı tüketimi: Ameliyat sonrası hızlı iyileşme için bol miktarda sıvı tüketilmelidir.
Kronik Boyun Fıtığında Hangi Tedavi Yöntemleri Uygulanır?
Kronik boyun fıtığında fizik tedavi yöntemleri, manuel terapi teknikleri, alternatif tıp yöntemleri (Amanataryen gibi) ile cerrahi teknikler kullanılmaktadır.
- Kronik boyun fıtığında etkili tedavi yöntemleri şunlardır:
- Amanataryen terapisi
- Amanataryen tedavisi nedir?
Amanataryen; bedeni bilinçaltı düzeyinde ele alarak duyusal motor sistemini düzenleyen bir terapidir. Terapi seanslarında kişinin bedenini olumsuz etkileyen tüm travmatik olaylar gözden geçirilerek nöroplastisite süreci desteklenmektedir.
- Terapide öncelikle kişinin kendine ait duygular fark edilip kabul edilir.
- Kişinin bilinçaltına yerleşmiş travmatik olaylar ortaya çıkarılıp düzenlenir.
- Bedenin enerji sistemi dengeye getirilerek travmatik olayların olumsuz etkileri ortadan kaldırılır.
- Duyusal motor sisteminin düzenlenmesiyle kas tonusu normalleştirilir.
- Bedenim hafızasının düzeltilmesiyle yeni motor eylemler kazanılır.
- Beynin çalışma şeklinin düzenlenmesiyle yeni alışkanlıklar oluşturulur.
h3
Kronik boyun fıtığında fizik tedavi yöntemleri şunları içerir:
h3
Distraksiyon terapisi nedir?
h3
Distraksiyon terapisi; omurlar arasındaki disklerin yeniden şekillenmesini sağlayan bir tedavi yöntemidir. Bu yöntemde hastanın boyuna traksyon uygulanarak sinir sıkışması ortadan kaldırılır. Diskler üzerindeki basınç azalmakta ve omurlar arasında daha fazla boşluk oluşmaktadır.
h3
Kronik boyun fıtığında manuel terapi nedir?
h3
Terapistlerin uyguladığı özel tekniklerle eklem hareketliliği artırılmakta ve ağrılar azaltılmaktadır. Yumuşak doku mobilizasyonu ile kaslardaki sertlik giderilerek kan dolaşımı hızlandırılmaktadır.