Diyastaz Nedir?
Diyastaz, karın kaslarının orta hattında yer alan bağ dokusu olan linea albananın gerilmesi sonucu karın kaslarının ayrılması durumudur. Diyastaz genellikle doğum sonrası annelerde görülmekle birlikte, fazla kilolu erkeklerde de görülebilmektedir. Kadınlarda erkeklere göre 6 kat daha fazla görülmektedir. Diyastaz sorunu olan bireyler için diyet ve egzersiz programları ile tedavi edilebilir.
Diyastaz Belirtileri Nelerdir?
Diyastaz belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
-
Karın Bölgesinde Şişlik: Diyastazın en yaygın belirtisidir. Karın duvarındaki kas ayrılmasından dolayı karın bölgesinde şişlik meydana gelir.
-
Göbekte Çatlak Görünümü: Diyastazı olan kişilerde göbek, çatlak bir yüzey gibi görünebilir. Bu durum karın kaslarının orta hattındaki deri geriliminin bir sonucudur.
-
Karın Güçsüzlüğü: Diyastaz, karın kaslarının ayrılmasına neden olduğu için karın kaslarının gücü azalır. Bu da günlük aktivitelerde güçsüzlük hissine yol açabilir.
-
Ağrı: Diyastaz, bazı bireylerde karın bölgesinde rahatsızlık veya ağrıya neden olabilir.
-
Bel Ağrısı: Diyastaz, bel bölgesindeki kas dengesini etkileyebilir ve bu da bel ağrısına yol açabilir.
-
Sindirim Sorunları: Diyastaz, mide ve bağırsakların pozisyonunu etkileyebilir ve bu da sindirim sorunlarına neden olabilir.
Diyastaz Kimlerde Görülür?
Diyastaz, genel olarak aşağıdaki durumlarda daha sık görülmektedir:
-
Doğum Yapmış Kadınlar: Özellikle çoklu doğum yapan (ikiz, üçüz gibi) kadınlarda diyastaz riski artar.
-
Obez Bireyler: Aşırı kilolu veya obez bireylerde karın bölgesindeki basınç arttığı için diyastaz riski yükselir.
-
Yoğun Egzersiz Yapan Erkekler: Özellikle ağırlık kaldırma gibi yoğun karın egzersizleri yapan erkeklerde de diyastaz görülebilir.
Diyastaz Nasıl Teşhis Edilir?
Diyastaz teşhisi genellikle fizik muayene ile yapılmaktadır. Muayene sırasında uzmanın, bireyin yatarken ve otururken karın bölgesinde bir şişlik olup olmadığını kontrol etmesi gerekmektedir. Karın kaslarının güçlü olup olmadığını anlamak için çeşitli testler de uygulanabilmektedir.
Diyastaz Nasıl Tedavi Edilir?
Cerrahi Olmayan Yöntemler
Karın kaslarını güçlendirmeye yönelik egzersizler ve fizik tedavi yöntemleri, diyastazın cerrahi olmadan tedavi edilmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, uzman bir diyetisyen tarafından hazırlanan diyet programları ile bireylerin fazla kilolarından kurtulması sağlanabilir. Bu sayede karın bölgesindeki basınç azaltılarak diyastaz sorununun tedavi edilmesi kolaylaşır.
Cerrahi Yöntemler
Eğer diyastaz çok ilerlemişse ve diğer tedavi yöntemleri işe yaramıyorsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi yöntemle karın kasları tekrar birbirine yaklaştırılır ve ayrılan yerlerine dikiş atılır.
Diyastaz Egzersizleri Nelerdir?
Diyastaz egzersizleri, karın kaslarını güçlendirmeye yardımcı olan özel hareketlerdir. Ancak bu egzersizlerin doğru bir şekilde yapılabilmesi için bir fizyoterapist eşliğinde çalışmak önemlidir.
Karın Kaslarını Güçlendiren Egzersizler
- Kedi Esnemesi (Cat Cow Stretch):
-
Dizlerinizi omuz genişliğinde açarak yere oturun ve ellerinizi başınızın önünde yere koyun.
-
Nefes aldığınızda sırtınızı aşağı doğru indirin ve kafanızı tavana doğru kaldırın (kedi pozisyonu).
-
Nefes verdiğinizde başınızı öne doğru eğin ve sırtınızı tavana doğru kaldırın (inme pozisyonu).
-
Bu iki pozisyon arasında geçiş yaparak 5-10 kez tekrarlayın.
- Pelvik Tilt (Pelvis Kaldırma):
-
Sırt üstü yatar pozisyonda bacaklarınızı dizden kırarak ayaklarınızı yere koyun ve kollarınızı yanınıza uzatın.
-
Nefes verirken belinizi yere doğru iterek pelvisinizi kaldırın ve bu pozisyonda birkaç saniye kalmaya çalışın.
-
Nefes alırken pelvisinizi yere bırakın ve tekrarlayın.
- Kedi İneği Egzersizi:
-
Dizleriniz omuz genişliğinde açarak yere oturun ve elleriniz omuz hizasında olacak şekilde yere koyun.
-
Nefes aldığınızda omurganızı aşağı doğru indirin ve kafanızı tavana doğru kaldırın (inek pozisyonu).
-
Nefes verdiğinizde başınızı öne doğru eğin ve sırtınızı tavana doğru kaldırın (kedi pozisyonu).
-
Bu iki pozisyon arasında geçiş yaparak 5-10 kez tekrarlayın.
- Yere Yatıp Bacak Kaldırma:
-
Sırt üstü yatar pozisyonda kollarınızı yanınıza uzatın ve bacaklarınızı düz bir şekilde uzatın.
-
Nefes verirken bacaklarınızı yere paralel olacak şekilde kaldırmaya çalışın.
-
Nefes alırken bacaklarınızı yere bırakın ve tekrarlayın.
- Plank:
- Yere yüz üstü uzanın, dirsekleriniz ve parmak uçlarınız yerde olacak şekilde vücudunuzu kaldırmaya çalışın ve bu pozisyonda birkaç saniye kalmaya çalışın.
Diyastaz İçin Egzersiz Programı
Aşağıdaki diyastaz egzersiz programı, diyastaz sorunu olan bireyler için önerilen temel hareketleri içermektedir:
| Egzersiz Adı | Set | Tekrar | Dinlenme Süresi | | — | — | — | — | | Kedi İneği Pozu | 3 | 10 | 30 saniye | | Pelvik Tilt | 3 | 10 | 30 saniye | | Düz Bacak Kaldırma | 3 | 10 | 30 saniye | | Plank | 3 | 15-30 saniye | 30 saniye | | Kedi Esnemesi | 3 | 10 | – |
Diyastaz Tedavisinde Fizik Tedavi Uygulamaları
Fizik tedavi uygulamaları ile bireylerin karın kaslarını güçlendirmeleri sağlanır ve bu sayede diyastaz tedavi edilir. Fizyoterapistler, bireylere diyastaz için özel egzersiz programları hazırlayarak bu programların düzenli bir şekilde uygulanmasını sağlar. Ayrıca bireylere solunum egzersizleri vererek diyastaz tedavisinde nefesin önemini anlatır.
Egzersizlerin Önemi
Diyastaz tedavisinde egzersizlerin önemi büyüktür çünkü egzersizler karın kaslarını güçlendirerek linea albananın onarılmasına yardımcı olur.
Solunum Egzersizleri
Solunum egzersizleri, diyastaz tedavisinde önemli bir rol oynamaktadır çünkü diyafram solunumunun doğru bir şekilde yapılması, karın kaslarının güçlenmesine katkı sağlar.
Elektrik Akımı Uygulaması (TENS)
TENS cihazı ile yapılan elektrik akımı uygulamaları, diyastaz sorunu olan bireylerin ağrı hissetmemesini sağlar ve kasların çalışmasını destekler.
Sonuç
Diyastaz, özellikle doğum yapmış kadınlarda sıkça görülen bir durumdur ancak erkeklerde de aşırı kilolu olmaları durumunda ortaya çıkabilmektedir. Diyastaz belirtileri arasında karında şişlik, bel ağrısı, göbekte çatlak görünümü gibi bulgular yer alır. Diyastaz tedavisi için egzersiz programları, diyet listeleri ve fizik tedavi uygulamaları ile cerrahi olmayan yöntemler tercih edilebilmektedir ancak şiddetli vakalarda cerrahi müdahale gerekmektedir.