Hamilelik süreci bazı anne adayları için keyifli bir süreç olsa da gebelikle birlikte vücutta bazı değişimler yaşanır ve bu süreç zaman zaman zorlayıcı da olabilir. Bu değişimlerden biri de karında yaşanan ağrılardır. Gebelikle birlikte karında ve özellikle de karnın sağ tarafında ağrı yaşanması yaygın bir durumdur. Ancak bu durumun altında yatan sebebin de anlaşılması gerekir. Zira gebelik sürecinde bazı ağrılar normal kabul edilse de bazıları daha ciddi problemlere işaret edebilir. Bu nedenle hamilelikte karın ağrısı yaşandığında öncelikle doktor ile görüşülmesi, gebeliğin seyri açısından kritik bir adım olacaktır. Doktor tarafından gebeliğin seyrine ilişkin herhangi bir problem olmadığına ve ağrının gebeliğin doğal bir sonucu olduğuna dair onay alındıktan sonra gebelikte karın ağrısı ile ilgili daha detaylı bilgi içeren aşağıdaki yazımızdan faydalanabilirsiniz.
Karnın Sağ Tarafında Ağrı Neden Olur?
Gebelik sürecinde karında özellikle de karnın sağ tarafında ağrı yaşanması sıklıkla sağ yumurtalığın, fallop tüpünün ve rahmin sağ tarafında bulunan ligamentlerin neden olduğu düşünülür. Bu gibi durumlarda görülen ağrıların genellikle kasılma tarzında, hafif ve kendiliğinden geçen ağrılar olduğu kabul edilir. Özellikle de gebeliğin ilk ve orta dönemlerinde görülen bu tarz ağrılar normal kabul edilir. Zira bu dönemlerde rahim büyüyerek vücuttaki diğer organlar üzerinde baskı oluşturur ve bu da zaman zaman ağrı yaşanmasına neden olur. Ayrıca rahmin büyümesiyle gerilen ligamentlerde de gerginliğe ve dolayısıyla ağrıya neden olabilir.
Ayrıca gebeliğin ilk trimesterinde hormonal değişiklikler de karın sağ tarafında ağrı yaşanmasının bir diğer nedeni olarak kabul edilir. Bu süreçte hamileliğe hazırlanan yumurtalıklar (yumurtalıklarda oluşan kist benzeri yapılar) ham hormonları üretir. Bu durum kendini gebeliğin erken döneminde sağ karnın altında hafif bir ağrı veya hassasiyet ile gösterebilir. Gebiliğin ilerlemesiyle birlikte plasenta tarafından da hormon salgılanmaya başlandığı için bu tarz ağrılar hamileliğin ilk döneminden sonra görülmez.
Bazı durumlarda karnın sağ tarafında ağrı mide veya bağırsak problemlerinden de kaynaklanabilir. Bu tarz mide veya bağırsak problemlerinin gebelikle ilişkili olması da mümkündür. Zira hamilelikle birlikte vücuttaki hormon seviyelerinde değişiklik olur ve bu da mide-bağırsak sistemini doğrudan etkileyebilir. Örneğin, progesteron hormonundaki artış mide ve bağırsakları etkileyerek mide bulantısı, kusma, hazımsızlık gibi semptomlara yol açabilir. Bu tarz semptomlar karında sağ tarafta ağrıya neden olabileceği gibi karında sol tarafta ağrı, karın üst kısmında ağrı veya karın alt kısmında ağrı gibi farklı semptomlara da yol açabilir.
Gebelikte Karnın Sağ Tarafında Ağrı ve Kanama
Gebelikle birlikte karında özellikle de karnın sağ tarafında ağrı yaşanması sıklıkla sağ yumurtalığın, fallop tüpünün ve rahmin sağ tarafında bulunan ligamentlerin neden olduğu düşünülür. Bu gibi durumlarda görülen ağrıların genellikle kasılma tarzında, hafif ve kendiliğinden geçen ağrılar olduğu kabul edilir. Özellikle de gebeliğin ilk ve orta dönemlerinde görülen bu tarz ağrılar normal kabul edilir. Zira bu dönemlerde rahim büyüyerek vücuttaki diğer organlar üzerinde baskı oluşturur ve bu da zaman zaman ağrı yaşanmasına neden olur. Ayrıca rahmin büyümesiyle gerilen ligamentlerde de gerginliğe ve dolayısıyla ağrıya neden olabilir.
Ayrıca gebeliğin ilk trimesterinde hormonal değişiklikler de karın sağ tarafında ağrı yaşanmasının bir diğer nedeni olarak kabul edilir. Bu süreçte hambeleliğe hazırlanan yumurtalıklar (yumurtalıklarda oluşan kist benzeri yapılar) ham hormonları salgılar. Bu durum kendini gebeliğin erken döneminde sağ karnın altında hafif bir ağrı veya hassasiyet ile gösterebilir. Gebiliğin ilerlemesiyle birlikte plasenta tarafından da hormon salgılanmaya başlandığı için bu tarz ağrılar hamileliğin ilk döneminden sonra görülmez.
Bazı durumlarda karnın sağ tarafında ağrı mide veya bağırsak problemlerinden de kaynaklanabilir. Bu tarz mide veya bağırsak problemlerinin gebelikle ilişkili olması da mümkündür. Zira hamilelikle birlikte vücuttaki hormon seviyelerinde değişiklik olur ve bu da mide-bağırsak sistemini doğrudan etkileyebilir. Örneğin, progesteron hormonundaki artış mide ve bağırsakları etkileyerek mide bulantısı, kusma, hazımsızlık gibi semptomlara yol açabilir. Bu tarz semptomlar karında sağ tarafta ağrı yaşanmasıyla ilişkili olsa da mide veya bağırsak problemleri gebelikle sınırlı değildir; gebe olmayan bireylerde de bu tarz semptomlar gözlemlenebilir.
Karnın sağ tarafında ağrı ile birlikte kanama olması durumu ise dikkate alınması gereken bir durumdur. Zira bu durum düşük tehdidi veya dış gebelik gibi durumların habercisi olabilir. Ancak dış gebelik durumunda vakaların %90’ında kanama gözlenmez. Dış gebelik durumda kanama olması durumunda rengi açık pembe veya kahverengi olabilir ve düşükte olduğu gibi damla damla yerine daha çok lekelenme şeklinde yaşanabilir. Gebelikte görülen kanamalar genellikle düşükle ilişkilendirilse de her zaman düşük anlamına gelmez. Yumurtlama kanaması, rahim içi beslenme kanaması gibi durumlarda gebelik sürecinde kanama yaşanmasının nedenleri arasında sayılabilir.
Karnın Sağ Tarafında Ağrı ile Beraber Yaşanan Diğer Belirtiler
Gebelikle birlikte karında özellikle de karnın sağ tarafında ağrı yaşanması sıklıkla sağ yumurtalığın, fallop tüpünün ve rahmin sağ tarafında bulunan ligamentlerin neden olduğu düşünülür. Böyle bir durumda görülen diğer semptomlar da dikkate alınması gereken önemli bir faktördür.
Karnın sağ tarafında ağrı ile birlikte yaşanan diğer belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
- Kanama: Gebelikle birlikte karında sağ tarafta ağrı yaşanması durumunda dikkate alınması gereken bir durumtur. Kanamanın rengi açık pembe veya kahverengi olabilir ve düşük tehdidi veya dış gebelik gibi durumların habercisi olabilir.
- Yorgunluk: Gebelikte yorgunluk sıklıkla progesteron hormonundaki artışa bağlansa da kanama olması durumunda yorgunluk dikkate alınması gereken bir belirtidir.
- Baş dönmesi: Gebeliğin ilk dönemlerinde baş dönmesi sıklıkla progesteron seviyelerindeki artışa bağlı olarak yaşanır. Ancak kanama olması durumunda dikkate alınması gereken bir semptomdur.
Bu belirtiler gebelik sürecinde doğal olarak da gözlemlenebileceği gibi dikkat edilmesi gereken semptomlar arasında sayılabilir. Zira başta kanama olmak üzere belirtilerle birlikte yaşanan karın ağrısı düşük tehdidi veya dış gebeliğe işaret edebilir.
Karnın Sağ Tarafında Ağrı: Ne Zaman Doktora Başvurmalıyım?
Gebelik sürecinde karında özellikle de karnın sağ tarafında ağrı normal kabul edilen bir semptomdur. Ancak bazı durumlarda karın sağ tarafında yaşanan ağrılar dikkate alınması gereken daha ciddi problemlerin habercisi olabilir. Bu nedenle hamilelikte karın ağrısı yaşandığında öncelikle doktor ile görüşülmesi, gebeliğin seyri açısından kritik bir adım olacaktır.
Aşağıda yer alan belirtilerden herhangi biri ya da birkaçı yaşandığında doktora başvurulması gereken bir durum söz konusudur:
- Şiddetli ve dayanılmaz karın ağrısı
- Ağrının yer değiştirmesi (Örneğin; karnın sağ tarafından sol tarafına geçiş yapması)
- Hamilelik boyunca devam eden kronikleşmiş bir ağrı
Bunların yanı sıra aşağıdaki belirtiler acil tıbbi müdahale gerektiren durumlardır:
- Ateş
- Aşırı bulantı ve kusma
- Nefes darlığı veya göğüste sıkışma hissi
- Baş dönmesi, baygınlık hissi veya bayılma
- Sürekli tekrarlayan şiddetli baş ağrısı
- Şiddetli karın ağrısı ile birlikte vajinadan sıvı sızması
Tüm bu belirtiler ciddi sorunlara işaret edebileceği için doktora başvurulması gereken durumlardır.
Karnın Sağ Tarafında Ağrı: Evde Ne Yapabilirim?
Gebelik sürecinde normal kabul edilen karın sağ tarafında ağrı durumlarında evde uygulanabilecek bazı yöntemler bulunmaktadır.
- Ilımlı sıcak kompres uygulamak: Karnın sağ tarafında meydana gelen normal şekil bozulmalarına sıcak kompres uygulamak rahatlama sağlayabilir. Ancak ılımlı sıcak kompres uygulamak doğurmada herhangi bir olumsuz etkiye sahip olmadığı gibi ısının vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olarak kasları gevşetir ve rahatlama sağlar.
- Hafif egzersizler yapmak: Hafif egzersizler yapmak normal olan karın sağ tarafı ağrısına iyi gelebilir. Ancak yürüyüş gibi hafif egzersizler dışında herhangi bir egzersiz programına başlamadan önce doktora danışılması önemlidir.
- Duruşu düzeltmek: Özellikle otururken veya yatarken vücut pozisyonunu düzeltmek normal olan karın ağrısına iyi gelebilir.
Tüm bunların yanı sıra bol su içmek, dengeli ve düzenli beslenmek, yeterince dinlenmek de normal olan karın sağ tarafı ağrısına iyi gelebilecek yöntemler arasında sayılabilir. Ancak bu yöntemlerin etkili olup olmadığından bağımsız olarak eğer kişi gebelik sürecinde karın sağ tarafında şiddetli veya kronikleşmiş ağrı yaşıyorsa doktora başvurması önemlidir.