Göğüs ağrısı genellikle kalbe bağlı bir sorun nedeniyle yaşanır ancak bu kalp ile ilgili bir sorun olmadığı anlamına da gelebilir. 33 yaşında, bayanım. 1 yıldır göğsümün ortasında ara ara ama düzenli olarak ağrılar var. Daha çok oturduğim ve yattığım zamanlarda, stres ve kaygı düzeyim yüksek olduğunda ağrılar artıyor. Kalp sağlığı için muayene ve testler oldum, ekokardiyografi, EKG, ultrason ve kan testlerim normal çıktı. Bu ağrılar neyin habercisi olabilir?
Göğsümün ortasında ağrıyor… Bu şikayetle birçok hasta kliniklere başvuruyor. Özellikle kalp hastalıkları akla geldiği için bu ağrılarla başvuran hastaların mutlaka ayrıntılı öykülerinin alınması, fizik muayenelerinin yapılması ve gerekiyorsa yönlendirme dahilinde tetkiklerinin tamamlanası gerekir. Yukarıda bahsettiğiniz gibi stres ve kaygının ağrıları artırması ihtimali psikolojik kaynaklı göğüs ağrıları ile ilgili literatürde sık karşılaşılan bir durumdur. Ancak şunu unutmamak gerekir ki psikolojik sorunlar göğüs ağrısını tetiklese de bu ağrı kişinin psikolojik durumuna bağlı olarak kalp hastalığı gibi fiziksel bir hastalığın da habercisi olabilir.
Dolayısıyla bu tip göğüs ağrılarında hem psikolojik kaynaklı sorunlara hem de kalp ile ilgili olabilecek fiziksel hastalıklara karşı dikkatli olunması ve gerekli tetkiklerin yapılmasından yana hasta doktor işbirliği içerisinde sürecin yürütülmesi en sağlıklı yaklaşım olacaktır.
GÖĞÜS AĞRISI NEDENLERİ VE TEDAVİLERİ
1. Anksiyete ve Panik Ataklar
Göğsün ortasında sağ veya solda hissedilen rahatsızlık, nefes darlığı, çarpıntı gibi şikayetler anksiyete ve panik atakların klasik belirtileridir. Bu rahatsızlıklar stresle tetiklenen bireysel veya ailesel yatkınlık, travma, kimyasal veya biyolojik etkenler sonucu ortaya çıkabilir. Anksiyete ve panik atak için tedavi olan kişilerde göğüs ağrısı şikayetleri zamanla kaybolur.
2. Kalp Hastalıkları
Göğsün ortasında solda veya sağda hissedilen ağrı, baskı, rahatsızlık; nefes darlığı, çarpıntı, terleme, bayılma gibi şikayetler kalp hastalıklarının özellikle de koroner arter hastalığının belirtileridir. Kalp hastalıkları yaş, genetik, sigara, alkol, uyuşturucu kullanımı, hipertansiyon, kolesterol, diyabet ve stres gibi risk faktörlerinin varlığında görülme sıklığı artar. Kalp hastalıkları için tedavi olan kişilerde göğüs ağrısı şikayetleri zamanla kaybolur.
3. Akciğer Hastalıkları
Gögsün ortasında solda veya sağda hissedilen ağrı; nefes darlığı, öksürük, balgam, ateş, gece terlemeleri akciğerin çeşitli hastalıklarına bağlı olarak ortaya çıkan şikayetlerdir. Akciğer hastalıkları arasında zatürre, bronşit, astım, KOAH ve tümörler yer alır. Akciğer hastalıkları için tedavi olan kişilerde göğüs ağrısı şikayetleri zamanla kaybolur.
4. Reflü (Gastroözofageal Reflü)
Göğsün ortasında yanma ve ağrı şikayeti olan kişilerin çoğunda reflü hastalığı görülmektedir. Reflü; sigara, alkol kullanımı, mide asidini artıran yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi, kilolu olmak ve gebelik gibi nedenlerle oluşan mide fıtığı sonucu gelişir. Reflü için tedavi olan kişilerde göğüs ağrısı şikayetleri zamanla kaybolur.
5. Pankreas Hastalıkları (Pankreatit)
Pankreasın iltihaplanması sonucu ortaya çıkan pankreatit hastalığında göğsün ortasında yanma ve ağrı şikayeti görülür. Bu ağrı sıklıkla mide bulantısı ve kusma ile birlikte görülür. Pankreas hastalıkları için tedavi olan kişilerde göğüs ağrısı şikayetleri zamanla kaybolur.
6. Safra Kesesi Taşı
Safra kesesinde meydana gelen taşlar; mide bulantası, kusma, hazımsızlık, karın ağrısı ve göğüs ağrısı yapabilir. Safra kesesi taşları için tedavi olan kişilerde göğüs ağrısı şikayetleri zamanla kaybolur.
7. Mide Hastalıkları
Midenin çeşitli hastalıklarında; karın ağrısı, mide bulantası, kusma, hazımsızlık ve göğüs ağrısı gibi şikayetler görülür. Mide hastalıkları için tedavi olan kişilerde göğüs ağrısı şikayetleri zamanla kaybolur.
8. Yiyecek Alerjileri
Bazı kişiler tükettiği yiyeceklere alerji göstererek vücutlarının o yiyeceğe uyum sağlamadığını gösterir. Yiyecek alerjilerinin ortaya çıkmasında genetik yatkınlık, hijyen teorisi ve immünolojik değişikliklerin rol oynadığı düşünülmektedir. Yiyecek alerjisi olan kişilerin vücutlarına her bir yiyecek alerjisi yapan gıda maddesi farklı reaksiyonlar gösterir. Göğüs ağrısı ve öksürük alerjik reaksiyonlardan bir tanesidir.
9. İlginçlik Sendromu (Toleman’s Aversion)
İlginçlik sendromu; uzun süre tıka basa yemek yendiğinde midenin özofagusa uyguladığı basınca vücudun gösterdiği tepki olarak tanımlanabilir. İlginçlik sendromu sonrası özofagusun alt kısmındaki basınç artmakta ve bu da göğsün ortasında yaşanan ağrıyı tetiklemektedir. Sendromun adı ünlü şarkıcı Elvis Presley’nin ölümünden sonra konulan otopsi bulgularında midesinde bulunan yiyeceklerden esinlenerek konulmuştur.
10. Şeker Hastalığı (Diyabet)
Diyabet hastalarında beslenme alışkanlıklarının düzensizliği, kan şekeri seviyesinin istenilen seviyelerde olmaması ve kullanılan ilaçların dozlarının yetersiz kalması göğüs ağrılarına neden olabilmektedir.
11. Bor Hastalığı (Sistosomiyazis)
Göğsün ortasında soluk alıp vermeyle artan öksürük ve ağrı şikayeti varsa kişinin Bor hastalığına yakalanma ihtimali yüksektir. Bor hastalığına yakalan kişilerin öncelikle parazit ilaçlarıyla tedavi olması gerekir.
12. Kemik Hastalıkları
Bazı kemik hastalıklarında göğüs bölgesindeki kemikler etkilenerek burada ağrı meydana gelmesine yol açar. Özellikle çocukluk yaşlarda görülen kemik hastalıkları için erken tanı ve tedavi önemlidir.
13. Kas Hastalıkları
Yoğun egzersiz programları veya spor sonrası kas yaralanmaları sonucu meydana gelen kas romatizmaları göğsün ortasında kaslara bağlı olarak yaşanan ağrı şikayetlerine neden olur.
14. Sinir Sistemi Hastalıkları
Sinir sistemini etkileyen birçok hastalıkta göğüs bölgesinde yaşanan sinirsel sorunlara neden olarak burada ağrı meydana gelmesine yol açar.
15. Deri Hastalıkları
Bazı deri hastalıklarında meydana gelen alerjik reaksiyonlar vücudun farklı bölgelerinde olduğu gibi göğüs bölgesinde de yaşanan kaşıntı ve döküntülere neden olur.
AĞRILARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TETKİK YOLU
- Ağrının değerlendirilmesindeki ilk kriter; ağrının lokalizasyonudur. Ağrının göğsün ortasında mi yoksa sol tarafında mı yoksa sağ tarafında mı olduğunu belirtmeniz doktorunuzun yönlendirmesinde size avantaj sağlar.
- Ağrının karakteri yani nasıl bir ağrı olduğu da değerlendirilmesindeki kriterlerden bir tanesidir. Doktorunuza bu ağrının baskı şeklinde mi yoksa bıçak saplanır gibi mi? solup gitme hissi şeklinde mi yoksa yanma şeklinde mi? olduğunu belirtmelisiniz.
- Ağrının sürekliliği yani sürekli mi yoksa aralıklı mı olduğu da değerlendirilmesindeki kriterlerden bir tanesidir.
- Tetkik yolunun belirlenmesinde anamnaz çok önemlidir. Anamnaz sonrası doktorunuz sizi tetkike yönlendirecektir.
- Tetkikler sonucunda fiziksel veya psikiyatrik bir sorununuz olduğu tespit edilirse tedavi planlaması o yönde yapılacaktır.
- Ayrıca psikolojik bir problem olduğunu düşünseniz bile bunu doktorunuza belirtmekten çekinmeyin zira bu durumun tespiti kolay olmayabilir.
- Kalp sağlığı için yapılan tetkikler:
- Eforlu EKG
- Ekokardiyografi (Ultrason)
- Kardiyak BT anjiyografi
- Holter monitorizasyon (24 saat EKG takibi)
- Kardiyak MR’tır.
- Akciğer sağlığı için yapılan tetkikler:
- Kan tahlilleri
- Akciğer grafisi (film)
- Gögüs BT’si
- Balgam tahlilleri
- Cilt testleri (allerji)
- Solunum testleri
- Bronkoskopi (nefes borusuna bakılmasıdır)
- Pulmoner anjiografi (Akciğer damarlarının incelenmesidir)
- Mide endoskopisi
- Elektroforez kan tahlili
- Talasemi testidir.
- Mide reflüsü için yapılan tetkikler:
- Mide endoskopisi
- 24 saat pH ölçümü
- Yemek borusu manometrisi
- Gastrit biyopsisi
- H.pylori solucan testi
- Sindirim sistemi ultrasonu
- Baryumlu mide grafisi
- Damar tıkanıklığına yönelik Doppler ultrason ölçümü yapılabilir.
- Kardiyak MR’tır.
- Pankreas rahatsızlıkları için yapılan tetkikler:
- Mide-barpuz endoskopisi
- Pankreas enzimleri içeren dışkı testi
- Tükürük testi
- Kan şekeri ölçümü
- Baryumlu mide grafisi
- Pankreas ultrasonu
- Pankreas manyetik rezonans görüntüleme (MR)
- Pankreas bilgisayarlı tomografi (BT) taraması yapılabilir.
- Safra kesesi taşları için yapılan tetkikler:
- Safra kesesi ultrasonu
- Biliyer sistemin MR’ı (MRCP)
- Safra yolları sintigrafisi
- Doppler ultrason ile karaciğer damarlarının incelenmesi mümkündür.
- Mide hastalıkları için yapılacak tetkikler:
- Mide endoskopisi
- 24 saat reflü izleme (özgofagus pH metri)
- Baryumlu mide grafisi
- Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması yapılabilir.
- Yiyecek alerjileri için yapılacak testler:
- Kan tahlilleri
n cilt testi
n Alerjik reaksiyonlar için idrar testi
n Besin alerjileri için özel patch testleri uygulanabilir.
l)
n