Mevsimsel grip ve grip aşılarıyla ilgili merak edilen tüm detaylar bu bölümde. Hangi aşı hangi gribe karşı korur? Ne zaman yapılmalıdır? Yaygın yanlışlar ve doğru bildiklerimiz…
GRİP NEDİR?
Grip, influenza virüsleri tarafından oluşturulan, solunum yollarını etkileyen bulaşıcı bir hastalıktır. Genellikle yüksek ateş, baş ağrısı, kas ve bacak ağrıları, halsizlik, kuru öksürük ve boğaz ağrısı gibi semptomlara yol açar. Grip, özellikle çocuklar ve yaşlılar için tehlikeli olabilir. Alınacak aşılar ve uygulanan tedbirlerle yayılımının önlenmesi önemlidir.
GRİP AŞISI NEDİR?
Grip aşısı, influenza virüslerine karşı bağışıklık oluşturmak için yapılan bir aşıdır. Her yıl değişen influenza virüs türleri nedeniyle, aşı içeriği her yıl güncellenir. Bu nedenle, önceki yıllarda yapılmış grip aşılarının geçerliliği yoktur ve her yıl yeniden aşılanmak gerekir.
GRİP AŞISI KİMLERE YAPILIR?
Grip aşısı, özellikle yüksek risk grubundaki kişiler için önerilir. Bu gruptakiler şunlardır:
- 65 yaş ve üzeri kişiler
- Kronik akciğer veya kardiyovasküler hastalığı olanlar
- Diyabet, karaciğer hastalığı veya nörolojik hastalığı bulunanlar
- Astım hastaları
- AIDS/HIV pozitif olanlar veya organ nakli yapılmış kişiler
- Hamile kadınlar ve 2 yaş altındaki çocuklar
- Sağlık çalışanları ve uzun süreli bakım evlerinde kalanlar
GRİP AŞISI NE ZAMAN YAPILIR?
Grip aşısı, her yıl Eylül – Kasım ayları arasında yapılması önerilen bir aşıdır. Influenza vakalarının arttığı dönemlerde ise hala aşı olmamış kişiler için yapılması uygundur. Özellikle risk grubundaki kişiler için, bağışıklığın influenza mevsimine yetişmesi için aşılamanın mümkün olduğunca erken yapılması önemlidir.
GRİP AŞISI GÜVENİLİRDİR?
Grip aşısı, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve merkezleri tarafından önerilen güvenilir bir aşıdır. Her yıl influenza salgınları sonucunda milyonlarca kişi hastaneye yatmakta ve hayatını kaybetmektedir. Influenza aşısı bu riskleri önemli ölçüde azaltmaktadır.
GRİP AŞISI YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Aşının içeriğine bağlı olarak ya da kişilerin özelliklerine bağlı olarak aşının bazı yan etkileri olabilir. Bu yan etkiler genellikle hafif seyreder. Grip aşısının olası yan etkileri şunlardır:
- Ağrı
- Şişlik
- Kızarıklık
- Kas ve eklem ağrıları
- Ateş
- Yorgunluk
Nadiren, grip aşısı ciddi alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Aşının uygulanmasından sonraki 15 dakika içerisinde sağlık kuruluşunda beklemek, olası yan etkilere karşı önlem almak açısından önemlidir.
GRİP AŞISI KORUYUCULUĞU NE KADARDIR?
Aşının koruyuculuğu her yıl değişen grip virüslerine bağlı olarak farklılık gösterebilir. Genel olarak, grip aşısı yüzde 60 – 70 oranında koruyuculuk sağlar. Ancak aşının en önemli avantajı, ciddi grip vakalarını, hastaneye yatışları ve ölümleri önemli ölçüde azaltmasıdır.
GRİP AŞISI YAPTIRDIM, YİNE GRİP OLDUM…
Aşının yüzde 100 koruma sağlamadığını unutmamak gerekir. Grip virüslerinin yaygın olduğu dönemlerde, aşıya rağmen hafif seyirli grip vakaları görülebilir. Ancak ciddi vakalar ve komplikasyonlar genellikle aşılanan kişilerde daha az görülür.
GRİP AŞISI HANGİ GRİBE KARŞI KORUR?
Grip aşısı, dünya genelinde en yaygın görülen üç influenza virüsüne (A ve B) karşı koruma sağlar. Her yıl değişen virüs tiplerine göre aşı içeriği güncellenir. Bu nedenle, önceki yıllarda yapılan grip aşılarının geçerliliği yoktur.
BAYRAM ÖNCESİ GRİP AŞISI OLUNUR MU?
Tatil veya bayram gibi özel dönemlerde sevdiklerimizle bir araya gelmek hepimizin istediği şey… Ancak bu dönemlerde sağlığımıza da dikkat etmemiz gerekiyor. Bayram öncesi alınacak önlemler arasında grip aşısı da yer alıyor. Bayramda misafirlikler biraz daha uzun sürebiliyor, çocuklar ve sevdiklerimiz daha yakın temasta olabiliyor. Bu nedenle bayram öncesi olacağınız bir grip aşısı ile hem kendi sağlığınızı hem de sevdiklerinizin sağlığını korumuş olacaksınız.
COVID-19 DÖNEMİNDE GRİP AŞISI VE COVİD-19 AŞILARI
COVİD-19 salgını ile birlikte grip vakalarında da artış gözlemlendi. COVİD-19 ile grip belirtilerinin benzerlik göstermesi, ayırıcı tanıyı zorlaştırdı. Bu nedenle her iki virüse karşı da aşılanmak, hem kişisel hem de toplumsal bağışıklık açısından önem kazandı.
COVİD-19 AŞISI GRİP AŞISINI ETKİLER Mİ?
Grip aşısı ile COVİD-19 aşısı arasında herhangi bir etkileşim yoktur. Her iki aşı da bağımsız şekilde bağışıklık yanıtı oluşturur ve vücutta farklı etki mekanizmalarıyla çalışır. Bu nedenle, her iki aşının da zamanında yapılması önemlidir.
COVİD-19 GRİP BELİRTİLERİ İLE BENZERLİK GÖSTERİR Mİ?
COVİD-19 ve grip bazı belirtiler açısından benzerlik gösterebilir. Örneğin, her iki virüs de ateş, öksürük, boğaz ağrısı ve halsizlik gibi semptomlara yol açabilir. Ancak COVİD-19’ün kaybı daha belirgin ve yaygındır. Ayrıca, grip belirtileri genellikle daha şiddetli seyreder.
COVİD-19 GRİPTEN DAHA ŞİDDETLİ Mİ SEYREDER?
Her iki hastalığın da seyri kişiden kişiye değişebilir. Ancak COVİD-19 salgını boyunca gözlemlenen veriler, bu virüsün grip’e göre daha kolay bulaştığını ve daha şiddetli solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabileceğini göstermektedir.
COVİD-19’A KARŞI GRİP AŞISI ETKİN MİKTARDIR?
Grip aşısı, COVİD-19’a karşı bağışıklık sağlamaz ancak her iki virüse karşı da enfeksiyon riskinin azaltılması açısından önemlidir. Özellikle COVİD-19 salgını döneminde grip vakalarının artması, hastanelerdeki yoğunluğu daha da artırabilir. Bu nedenle her iki virüse karşı da aşılanmak, hem kişisel hem de toplumsal sağlık açısından önem taşır.