Kalp ağrısı; kalp bölgesinde, göğüs ortasında veya sol göğüste hissedilen ağrı, baskı, dolgunluk veya rahatsızlık hissidir. Kalp hastalıklarının tipik semptomlarından biri olan kalp ağrısı, kalp krizi, anjina veya hipertansiyona bağlı olabileceği gibi, reflü, mide fıtığı, kaburgada yumuşak doku zedelenmesi veya panik atak gibi kalp dışı nedenlerden de kaynaklanabilir.
Kalp ağrısının altında yatan nedene bağlı olarak ağrının tipi ve süresi değişiklik gösterebilir. Kalp ağrısı ile birlikte görülen nefes darlığı, terleme, tükenmişlik hissi, bayılma veya bayılacak gibi olma ve soğuk terleme gibi semptomlar kalp krizine işaret edebileceği için acil tıbbi müdahale gerektirir.
Kalp Ağrısı Nedir?
Kalp ağrısı; kalbin çalışması esnasında oluşan ve göğüs bölgesinde, sol koltuk altında hissedilen ağrı ve rahatsızlık duygusudur. Genellikle angina pektoris veya miyokard infarktüsü (kalp krizi) olarak bilinen durumlarla ilişkilendirilen kalp ağrısının ortaya çıkma nedeni, kalbin yeterli miktarda oksijen alamaması veya kalp kasına zarar veren bir kan akışı problemi yaşanmasıdır.
Kalp ağrısının en yaygın sebebi koroner arter hastalığıdır ve bu da kalp krizine yol açabilir. Kalp krizi esnasında koroner damarlar ani ve hızlı bir şekilde tıkanır. Bu tıkanma esnasında kalbe giden kan akışı durur ve kalp kası hasar görmeye başlar. Kalp krizi geçiren kişilerin büyük bir kısmı öncesinde angina pektoris semptomları yaşamıştır. Angina pektoris; kalbe giden oksijenin azaldığını gösteren ve genellikle stres, aşırı fiziksel aktivite veya sıcak havaya bağlı ortaya çıkan kalp ağrısı tipidir.
Kalp Ağrısının Belirtileri Nelerdir?
Kalp ağrısının en temel belirtisi; göğüs ortasında, solda veya sol koltuk altında oluşan ağrı, baskı, dolgunluk veya rahatsızlık hissidir. Bu belirtiler birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebilir ve tekrarlayarak ortaya çıkabilir.
Kalp ağrısıyla birlikte görülebilecek diğer semptomlar şunlardır:
- Nefes darlığı
- Terleme
- Tükenmişlik hissi
- Bayılma veya bayılacak gibi olma
- Ağrının çeneye, boyuna veya kollara yayılması
Kişide kalp ağrısı dışında aşağıdaki belirtilerden bir veya birkaçı varsa bu durum ciddi bir kalp sorununun işareti olabilir:
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Ağrının çeneye, kola veya sırta yayılması
- Terleme
- Bayılma
- Çok yorgun hissetme
- Mide bulantısı ve kusma
Kalp Ağrısı ile İlişkili Olan Semptomlar
Ağrı
Kalp ağrısında hissedilen ağrının şekli ve tarzı kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.
- Baskı, dolgunluk, sıkışma, kuvvetli ve sert bir yumru hissi
- Ağrı tarzında ise; hafif, orta veya çok şiddetli olarak algılanabilir
- Sıradan bir tıbbi terimle “discomfort” (rahatsızlık) olarak tanımlanabilir
Yayılım
Kalp ağrısı genellikle sol göğüsten başlayarak aşağıdaki bölgelere doğru yayılabilir:
- Sağ göğüs
- Kalp bölgesinin arkasına
- Sol koltuk altına
- Biraz daha yukarıya çene ve çene altına
- Sırtın orta hattına
- Bazı durumlarda karın üst kısmına
Nefes Darlığı
Kalbe kan pompalayan kalbin sol karıncığına binen yük arttığı için nefes darlığı kalp ağrısıyla birlikte görülebilen bir semptomdur. Nefes darlığı; fiziksel aktivite esnasında veya istirahatte de ortaya çıkabilir.
Tahammül Edilemeyen Terleme (Noche Sweats)
Özellikle erkeklerde görülen bu semptom; gece yatarken üşütmeden veya ateşten kaynaklanmadığı sürece ciddi bir kalp problemine işaret edebilir.
Tükenmişlik Hissi
Tükenmişlik hissi her ne kadar normal bir yorgunluk gibi algılansa da kalbin yetersiz çalıştığına ve kalp rahatsızlıklarına işaret edebilir.
Bayılma ve Bayılacak Gibi Olma Hissi
Bayılma veya bayılacak gibi olma durumu; kan akışındaki azalmaya bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu durum özellikle kalp krizinin habercisi olabilir.
Mide Bulantısı ve Kusma
Mide bulantısı ve kusma; kalbin sol koluna yayılan ağrı ile birlikte görülebilir. Ayrıca kalbinize giden kan akışının azalması da bu duruma sebep olabilir.
Kalpte Ağrı Oluşmasına Neden Olan Durumlar
Kalp ağrısının en yaygın nedeni koroner arter hastalığıdır. Kalpte ağrı oluşmasına neden olan durumlar genel olarak şu şekildedir:
- Koroner arter hastalığı
- Kalp krizi
- Kalp yetmezliği
- Myokardit (kalp kası iltihabı)
- Kardiyomiyopati (kalp kasının zayıflaması ve genişlemesi)
- Aort anevrizması (vücudun ana atardamarı olan aortun damar duvarında oluşan zayıf noktaya bağlı olarak genişlemesi)
- Aort darlığı (kalpten çıkan büyük atardamar olan aortun kapakçıklarının birbirine yapışması sonucu aortun daralması)
- Aritmi (kalbin atımlarını kontrol eden elektrikteki problemler sonucu ortaya çıkan kalpte hızlanma ya da yavaşlama)
- Perikardit (kalbi saran zarların iltihaplanması)
- Reflü
Bazı durumlarda kalpte ağrı olmasına neden olan herhangi bir organik patoloji olmayabilir. Bu durum psikolojik kaynaklı olabilir. Panik atak gibi rahatsızlıklarda kişiler göğüs bölgesinde ağır ve yoğun hissetme gibi semptomlar yaşayabilir.
Kalp Ağrısına Ne İyi Gelir?
Kalp ağrısına iyi gelen yöntemler arasında derin nefes almak, sıcak kompres uygulamak, yoga ve meditasyon gibi gevşeme egzersizleri yapmak yer alabilir. Bunun yanı sıra vücudu yormaktan kaçınmak da kalp ağrısını hafifletebilir.
Bazı durumlarda kalpte yaşanan ağır ve yoğun hissiyat düşük tansiyonun belirtisi olabilir ve bu durumda vücudu yormaktan kaçınmak yanı sıra sıvı alımını artırmak tansiyonu dengeleyerek kalp ağrısını hafifletebilir. Ancak bu yöntemler tıbbi müdahale gerektiren bir durumda yeterli olmayabilir. Bu nedenle kalp ağrısı yaşayan kişilerin öncelikle doktorlarına danışmaları ve gerekli tetkiklerin yapılmasını beklemeleri önemlidir.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Aşağıdaki durumlardan herhangi biri yaşandığında mutlaka doktora gidilmesi gerekir:
- Ağrı çok şiddetliyse
- Ağrı çene, boyun veya kollara yayılıyorsa
- Nefes darlığıyla birlikte göğüste rahatsızlık hissi yaşıyorsanız
- Aniden başlayan ve şiddetlenen nefes darlığı yaşıyorsanız
- Kalp yetmezliği semptomları yaşıyorsanız (nefes darlığı, ayak bileklerinde şişlik)
- Bunların dışında daha önce var olan semptomlarda değişim gözlemlendiğinde
Kalp Ağrısı Nasıl Teşhis Edilir?
Kalp ağrısının teşhisi için öncelikle detaylı bir öykü alınır ve ardından fiziksel muayene gerçekleştirilir. Bu aşamada doktora aşağıdaki bilgiler aktarılmalıdır:
- Ağrının başladığı zaman
- Sıklığı ve süresi
- Ağrının şekli ve tarifi
- Ağrıyı tetikleyen durumlar
- Ağrı sonrası alınan tedbirler
Tüm bu bilgilere dayanarak doktor; elektrokardiyografi (EKG), eforlu EKG (stres testi), ekokardiyografi, koroner anjiyografi, bilgisayarlı tomografi (BT) anjiyografi veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi tetkikler isteyerek kesin tanıyı koyabilir.