Karpal tünel sendromu, bilek bölgesinde median sinirinin sıkışması sonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Bu sendrom, özellikle ellerde ve parmaklarda ağrı, uyuşukluk ve güçsüzlük gibi belirtilere yol açar. Karpal tünel sendromunun en yaygın nedenleri elin tekrarlayan hareketleri ve uzun süreli sabit pozisyonda kalmasıdır. Hamilelik, romatoid artrit gibi iltihaplı eklem hastalıkları ve tiroid bozuklukları da bu sendroma zemin hazırlayabilir. Erken teşhis ve tedavi ile median sinirinin hasar görmesi önlenebilir. Fizik tedavi yöntemleri, atel kullanımı ve cerrahi müdahale ile semptomlar hafifletilebilir veya ortadan kaldırılabilir.
Karpal Tünel Sendromu Nedir?
Karpal tünel sendromu, bilekteki median sinirin karpal tünel adı verilen kemik ve bağ yapılarının oluşturduğu boşluktan geçerken sıkışması sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Bu durum, median sinirin parmak uçlarıyla elin iç kısmını, aynı zamanda bilek ve elin kaslarını kontrol eden bölümüne sinyal göndermesini engeller. Bu sendrom, özellikle kadınlarda daha yaygın görülmektedir ve genellikle 30-60 yaş arasındaki bireylerde ortaya çıkar.
Karpal Tünel Sendromunun Belirtileri
Karpal tünel sendromunun en yaygın belirtileri ellerde ve parmaklarda hissedilen uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük hissidir. Bu belirtiler genellikle gece artar ve hasta uykudan uyandıracak kadar şiddetli olabilir. Ayrıca, hastalar ellerini salladıklarında veya hareket ettirdiklerinde belirtilerin hafiflediğini ifade edebilirler. Bunun yanı sıra, elin iç kısmı ile başparmak, işaret parmağı ve orta parmağın uç kısmında hafif bir ağrı hissedilebilir.
Karpal tünel sendromunun ilerlemiş evrelerinde ise elin iç kısmında ağrı, bilekte ağrı ve hassasiyet, elin kuvvetinde azalma ve nesneleri tutarken güçlük çekme gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtiler, median sinirin daha fazla hasar görmesiyle ilişkilidir ve tedavi edilmediğinde kronikleşebilir.
Karpal Tünel Sendromunun Nedenleri
Karpal tünel sendromuna neden olan faktörler arasında median siniri çevreleyen dokularda meydana gelen şişlik veya iltihaplanmaya neden olan tekrarlayan hareketler, uzun süreli sabit pozisyonda kalma gibi durumlar yer alır. Bu duruma zemin hazırlayan diğer etkenler arasında hamilelik, romatoid artrit gibi iltihaplı eklem hastalıkları, tiroid bozuklukları, diyabet ve aşırı alkol tüketimi de bulunmaktadır.
Karpal tünel sendromu; bilgisayar kullanımı, el aletleri kullanımı, sürekli yazı yazma gibi elin tekrarlayan hareketlerini gerektiren mesleklerde daha sık görülür. Ayrıca hamilelik döneminde ödem oluşumu nedeniyle de median sinirinin sıkışmasına neden olarak bu sendroma yol açabilir.
Karpal Tünel Sendromunun Tanısı
Karpal tünel sendromunun tanısı genellikle fizik muayene ve hastanın semptomlarının değerlendirilmesiyle konur. Muayene sırasında doktor, hastanın bilek ve elini çeşitli pozisyonlarda hareket ettirmesini isteyerek median sinirin sıkışıp sıkışmadığını kontrol eder. Ayrıca, hastanın başparmağıyla işaret parmağını birleştirmesi veya nesneleri tutması gibi basit görevleri yerine getirip getiremeyeceği de değerlendirilir.
Tanıyı doğrulamak için elektriksel testler de yapılabilir. Bu testler arasında elektromyografi (EMG) ve sinir iletim hızı (NCV) testleri bulunur. EMG testinde iğne elektrotları kullanılarak median sinirinin el kaslarına elektriksel sinyaller göndermesi ölçülür. NCV testinde ise bilek ile el arasındaki median sinirin elektriksel aktivitesi kaydedilir. Her iki test de median sinirinin hasar görüp görmediğini veya iltihaplanıp iltihaplanmadığını gösterir.
Karpal Tünel Sendromunun Tedavisi
Karpal tünel sendromunun tedavisi; semptomların şiddetine, hastanın genel sağlık durumuna ve sendromun nedenine bağlı olarak değişir. Tedavi yöntemleri arasında fizik tedavi uygulamaları, atel kullanımı, ilaç tedavisi, kortikosteroid enjeksiyonu ve cerrahi müdahale bulunur.
Ağrılı dönemlerde dinlenme ve bileğe baskıyı azaltmaya yönelik atel kullanımı önerilir. Ayrıca nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) ile ağrı kontrol altına alınabilir. Şişliği azaltmak için bileğe soğuk kompres uygulamak da faydalı olabilir. İlerleyen vakalarda median sinirin etrafındaki dokuların şişmesini azaltmak için kortikosteroid enjeksiyonu yapılabilir. Ancak bu yöntem kısa vadeli rahatlama sağlar ve tekrarı gerekebilir.
Fizik tedavi yöntemleri; germe egzersizleri, esneklik artırıcı teknikler ve sinirin kaydığı alanı genişletmek için bilek hareketlerini içerebilir. Cerrahi müdahale ise şiddetli vakalarda tercih edilir. Bu işlemde karpal tünelin üzerindeki ligament kesilerek median sinire uygulanan basınç azaltılır. Cerrahi tedavi sonrası hastaların büyük bir kısmında semptomların önemli ölçüde azaldığı veya ortadan kalktığı görülür.
Karpal Tünel Sendromunda Fizik Tedavi Uygulamaları
Karpal tünel sendromunda fizik tedavi yöntemleri önemli bir rol oynar. Tedavi sürecinde germe egzersizleri, esneklik artırıcı teknikler ve sinirin kaydığı alanı genişletmek için yapılan bilek hareketleri uygulanır. Bu egzersizler, bilek ve el kaslarının güçlenmesine yardımcı olarak semptomların hafifletilmesine katkı sağlar.
Fizik tedavi seansları sırasında uzman terapistler, hastaların özel ihtiyaçlarına göre tedavi planı oluşturur ve egzersizlerin doğru şekilde yapılmasını sağlar. Seanslar genellikle haftada birkaç kez düzenlenir ve her seans 30-60 dakika sürer. Tedavi süreci her hastada farklılık gösterir; bazı hastalar birkaç seansta iyileşirken bazıları daha uzun süreli tedavi gerektirebilir.
Karpal tünel sendromunda fizik tedavinin etkinliği konusunda yapılan araştırmalar olumlu sonuçlar vermiştir. Bir çalışmada, fizik tedavi gören hastaların %83’ünde semptomların azaldığı bildirilmiştir. Başka bir çalışmada ise fizik tedavi uygulamalarının ağrıyı %50 oranında azalttığı bulunmuştur.
Karpal Tünel Sendromunun Komplikasyonları
Karpal tünel sendromunun erken teşhis edilmemesi ve tedavi edilmemesi durumunda median sinirinde kalıcı hasar meydana gelebilir. Bu da elin iç kısmında duyu kaybına neden olur ve başparmak ile işaret parmağının elin iç kısmında kuvvet kaybına yol açar.
Ayrıca, median sinirinin uzun süreli hasarı sonucu meydana gelen atrofi (kas erimesi), başparmak kaslarının hacminin azalmasına neden olabilir. Bu durum elin iç kısmındaki deri dokusunun daha belirgin hale gelmesine yol açarak “bıçak yarası” olarak adlandırılan belirtiyi oluşturur. Komplikasyonlar arasında ayrıca bilekte sürekli ağrı da yer alır.
Karpal Tünel Sendromuna Hangi Doktor Bakar?
Karpal tünel sendromu belirtileri gösteren kişilerin öncelikle bir ortopedi doktoruna muayene olması gerekir. Ortopedi uzmanı yapılacak muayene ve testler sonucunda gerekli görmesi halinde ilgili branşlardan uzman doktorlara yönlendirme yapabilir.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus; hastanın öncelikle ortopedi doktoruna başvurmasıdır. Zira tanı süreci genellikle ortopedi polikliniğinde başlar ve yönlendirme sonrasında diğer branşlardan uzman doktorlara muayene olunabilir.