Karpal tünel sendromu, bilek bölgesinde bulunan karpal tünel adı verilen kanaldan geçen median sinirin basıya uğraması sonucunda oluşan bir rahatsızlıktır. Bu sendrom, elde uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük gibi belirtilerle kendini gösterir. Karpal tünel sendromunun tedavisinde ilaç, atel, fizik tedavi ve cerrahi yöntemler kullanılır.
Karpal Tünel Sendromu Nedir?
Karpal tünel sendromu, median sinirin el bileğindeki karpal tünel adı verilen yapının içinden geçerken baskı altında kalması sonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Bu sendrom, bilek ve elde uyuşma, karıncalanma, ağrı ve güçsüzlük gibi belirtilerle kendini gösterir. Karpal tünel sendromu, el bileği bölgesinde tekrarlayan hareketlerin yapılması, uzun süreli bilgisayar kullanımı, genetik yatkınlık, romatizmal hastalıklar ve hamilelik gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.
Karpal Tünel Sendromu Belirtileri
Karpal tünel sendromunun en yaygın belirtileri şunlardır:
-
Elde uyuşma: Özellikle baş parmak, işaret parmağı ve orta parmağın ucu gibi median sinirin geçtiği bölgelere uyuşma hissi.
-
Elde karıncalanma: Elde ve parmak uçlarında hafif yanma veya karıncalanma hissi.
-
Elde güçsüzlük: Obje kavrama, sıkma veya nesneleri tutma konusunda zorluk yaşama.
-
El bileği ağrısı: El bileğinde özellikle karpal tünelin üzerine baskı yapıldığında veya bilek büküldüğünde hissedilen ağrı.
-
Gece belirtileri: Uyuşma ve karıncalanmanın özellikle gece uykudan uyandıracak kadar şiddetli olması.
-
Kendi kendine vurma: Uyuşukluk hissi olan elde daha fazla kan akışı sağlamak için elin diğerine vurulması gereksinimi duyma.
Bu belirtiler zamanla değişebilir ve ilerleyebilir. Bazı kişilerde belirtiler hafif seyrederken bazılarında daha şiddetli olabilir. Herhangi bir belirti hissettiğinizde uzman bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir.
Karpal Tünel Sendromunun Nedenleri
Karpal tünel sendromunun nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
-
Tekrarlayan hareketler: Uzun süreli bilgisayar kullanımı, sürekli yazı yazma veya ağır aletler kullanarak yapılan tekrarlayan bilek hareketleri.
-
Aşırı kullanım: Elde ve bilekteki kasların aşırı zorlanması ve kullanılması.
-
Genetik yatkınlık: Aile üyelerinde geçmişte karpal tünel sendromu öyküsü bulunması.
-
Romatizmal hastalıklar: Romatoid artrit gibi iltihaplı eklem hastalıklarının varlığı.
-
Hamilelik: Gebelik sırasında suyun artması sonucu bilekte ödem oluşması ve median sinire baskı yapılması.
-
Diabetes mellitus: Şeker hastalığı olarak bilinen bu hastalık sonucu metabolizmada meydana gelen bozulmalar sinirin beslenmesini olumsuz etkileyerek karpal tünel sendromuna neden olabilir.
-
Tiroid hastalıkları: Tiroidin az çalıştığı hipotiroidi ya da tiroidin fazla çalıştığı hipertiroidi hastalığına sahip olmak karpal tünel sendromu riskini artırır.
-
Damar sertleşmesi: Atardamarların sertleşmesi ve daralması sonucu meydana gelen ateroskleroz hastalığı el bileğindeki damarları da etkileyerek karpal tünel sendromuna sebep olabilir.
-
Bilek yaralanmaları: Bilek bölgesinde meydana gelen yaralanmalar, kırıklar veya incinmeler sonucunda median sinirin baskı altında kalması.
Karpal Tünel Sendromu Tanısı
Karpal tünel sendromu tanısı genellikle klinik değerlendirme ile konur. Tanıda kullanılan yöntemler şunlardır:
-
Fizik muayene: Doktor, hastanın semptomlarını değerlendirir ve elde güçsüzlük veya uyuşukluk olup olmadığını kontrol eder.
-
Hastanın tıbbi geçmişi: Hastanın tıbbi geçmişi gözden geçirilir ve ailesinde benzer rahatsızlık öyküsü olup olmadığı sorgulanır.
-
Elektrodiagnostik testler: Bu testler median sinirin elektriki aktivitesini ölçerek sinirdeki hasarı değerlendirmeye yardımcı olur. Bu testler arasında elektromyografi (EMG) ve sinir iletim hızı testleri bulunur. EMG sırasında iğne elektrotları kullanılarak kol ve eldeki kasların elektriksel aktivitesi kaydedilir. Sinir iletim hızı testlerinde ise elektrotlar deri üzerine yapıştırılır ve median sinirin bilekten kola kadar olan hızı ölçülür. Bu testlerdeki anormallikler median sinirde hasar olduğunu gösterir.
Bazen diğer hastalıkların ekarte edilmesi gerekebilir. Bu ek hastalıklar arasında multipl skleroz (MS), amyotrofik lateral skleroz (ALS), romatizmal artrit, lupus veya tiroid problemleri gibi nörolojik veya romatizmal hastalıklar yer alır. Bu farklı hastalıkları ekarte etmek için çeşitli kan testleri istenebilir.
Karpal Tünel Sendromu Nasıl Geçer?
Karpal tünel sendromunun geçmesi için şu yöntemler kullanılabilir:
-
Istakoz ateli: Özellikle uyku sırasında atelin takılması bileği hareketsizleştirerek median sinirin üzerindeki baskıyı azaltabilir. Bu sayede semptomlar azalır veya ortadan kalkar.
-
Ağrı kesiciler: Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ) olan ibuprofen veya naproksen gibi ağrı kesiciler semptomları hafifletebilir.
-
Kortikosteroid enjeksiyonları: Kortizon içeren ilaçların doğrudan karpal tünele enjekte edilmesi iltihabı azaltarak semptomları hafifletebilir. Ancak bu tedavi uzun vadeli değildir ve sık kullanılmamalıdır.
-
Fizik tedavi: Bir fizyoterapist eşliğinde gerçekleştirilen fizik tedavi uygulamaları, bilek kaslarını güçlendirerek semptomları azaltabilir.
-
Yaşam tarzı değişiklikleri: Tekrarlayan bilek hareketlerini sınırlamak veya durdurmak, semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Ayrıca iş yerinde ergonomik düzenlemeler yapmak da faydalı olacaktır.
Bu tedaviler çoğu kişi için etkili olabilir ancak semptomlar ciddi ise cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi yöntemler arasında açılım adı verilen median sinirin üzerindeki ligamentin kesilmesi ve sinirin üzerindeki baskının azaltılması yer alır. Bu işlem açık ameliyat veya endoskopik teknikle yapılabilir.
Karpal Tünel Sendromunda Hangi Bölge Ağrır?
Karpal tünel sendromunda el bileği bölgesi ağrır. Bu ağrı, özellikle el bileğinin büküldüğü veya median sinire baskı uygulandığı durumlarda ortaya çıkar. Ayrıca bu ağrı parmak uçlarına doğru yayılabilir. Genel olarak her iki el bileğinde de ağrı oluşabilir ancak genellikle dominant elde daha belirgin olur. Bazen ağrı omuza kadar ulaşabilir. Ancak bu ağrı belirtisi tüm hastalarda görülmeyebilir.
Karpal Tünel Sendromu Hangi Doktora Gitmeli?
Karpal tünel sendromu belirtileri ile karşılaşan kişilerin öncelikle ortopedi veya fizik tedavi bölümüne başvurması gerekir. Ortopedi doktorları el bileği ve el sağlığı ile ilgili sorunları tanılayarak tedavi edebilir. Fizik tedavi uzmanları ise ortopedik problemler için fizik tedavi yöntemlerini uygulayarak kişilerin daha iyi hissetmesini sağlayabilir. Ayrıca nöroloji bölümü de bir diğer başvuru alanıdır çünkü median sinirle ilgili nörolojik bir rahatsızlık da tanı konulmasında önemlidir.