Parietal ağrı, beyin parietal lobundaki veya çevresindeki hasara bağlı olarak ortaya çıkan bir tür nörojenik ağrıdır. Beyin parietal lobu, vücudun dokularından gelen duyu bilgilerini işleyen beyin bölgesidir. Bu nedenle beyin hasar gördüğünde ağrı hissi oluşabilir. Görülen belirtiler ise kişinin hissettiği ağrının şeklini ve tipini belirler.
Parietal Ağrı Nedir?
Parietal ağrı, beyin parietal lobundaki veya çevresindeki hasara bağlı olarak ortaya çıkan ağrıdır. Parietal lobun işlevleri arasında dokunma, basınç, ısı ve acı gibi duyu bilgilerin işlenmesi ve vücudun uzamının algılanması yer alır. Oluşan yaralanmalar sonucunda beyin bölgesinin işlevlerinde bozulmalar meydana gelir. Dolayısıyla bu bölgede gerçekleşen hasara bağlı olarak kişinin hissettiği ağrılar oluşur.
Parietal Ağrının Nedenleri
Parietal ağrısının görülme nedeni beyin parietal lobunu etkileyen yaralanmalar veya travmalar ile oluşan sinir hasarıdır. Parietal lobda meydana gelen hasar sonucu oluşan belirtilerden biri de parietal ağrısıdır. Beyin yaralanmalarının en sık görülen nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir:
- Baş bölgesine alınan darbeler
- Beyin tümörleri
- Beyin damarlarını etkileyen rahatsızlıklar
- Beyin anevrizması
- İnme (felç)
- Migren
Bu nedenlerin yanı sıra parietal lobun işlevlerini etkileyen psikiyatrik bozukluklar da parietal ağrısına yol açabilir.
Parietal Ağrının Belirtileri
Parietal lobun işlevlerine bağlı olarak gelişen belirtiler, beyin bölgesinde oluşan hasarın tipine ve şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Parietal lobun işlevleri arasında dokunma, basınç, sıcaklık, ısı ve acı gibi duyuların işlenmesi ve vücudun uzamının algılanması yer alır. Oluşan yaralanmalar sonucunda parietal lobun işlevlerinde bozulmalar meydana gelir. Bu nedenle ortaya çıkan belirtiler de kişinin hissettiği ağrıların şeklini ve tipini belirler.
Parietal Ağrının Görülme Şekli ve Tipi
Parietal ağrısı genellikle baş ağrısı ile karıştırılabilir. Bunun nedeni parietal lobun başın üst kısmında yer almasıdır. Oluşan parietal ağrısının baş ağrısından ayırt edilebilmesi için dikkat edilmesi gereken noktalar şu şekildedir:
- Ağrının lokasyonunu belirlemek
- Ağrının karakteristiği (ağrının zonklayıcı mı, yoksa kesici bir ağrı mı olduğu gibi)
- Ağrının kişiyi günlük aktivitelerinden alıkoyup koymadığı
Bu faktörler değerlendirilerek parietal ağrısı ile baş ağrısı arasındaki farklar anlaşılabilir. Parietal ağrısı daha çok başın üst kısmında hissedilir. Ağrı bölgesi belirli bir lokasyonla sınırlı olabilir veya başın genelinde diffuse (yaygın) olarak da hissedilebilir.
Parietal Ağrısının Zonklayıcı Özelliği
Parietal ağrısında zonklayıcı bir özellik de görülebilir. Bu tarz bir zonklayıcı ağrı genel olarak kafa travması sonrası oluşan kanamalar veya anevrizmal kanamalar sonucunda ortaya çıkar. Oluşan kanamalar beyin zarı altına sızarak buradaki sinirleri de uyaracağı için kişide zonklayıcı tarzda parietal ağrısına neden olur.
Parietal Ağrısında Ek Olarak Görülen Semptomlar
Parietal lobun birçok işleve dahil olması nedeniyle, oluşan yaralanmalara bağlı olarak görülen parietal ağrısında ek semptomlara da rastlanabilir. Genel olarak baş ağrısı ile birlikte görülen bu semptomlar şu şekildedir:
- Dokunma duyusunda değişiklikler (daha az veya daha çok hissedilmesi)
- Vücudun uzamının algılanmasında zorluklar
- Nesnelerin sınırlarının net bir şekilde algılanamaması
- Ağrı eşiğinin artması (vücutta herhangi bir darbeye, nesnelere veya vücudun belli bölgelerine daha önce hissetmediği kadar fazla acı hissedilmesi)
Bazı durumlarda bu belirtiler parietal ağrısından önce de ortaya çıkabilir.
Parietal Ağrısına Tanı Koyma Süreci
Bu tip nörojenik ağrıların tanısı genel olarak öznel verilere dayanır. Doktorlar, belirtileri ve kişinin öyküsünü dikkate alarak parietal ağrısından şüphelenebilirler. Tanıda yardımcı olabilecek bazı görüntüleme yöntemleri de bulunur. Bu yöntemler beyin MR’ı veya BT taramasını içerir. Bu testler de beynin yapısındaki olası anormallikleri ortaya çıkarabilir. Ancak bu yöntemlerin tanıya direkt olarak katkısı yoktur; yalnızca destekleyici rolü bulunur. Nöroloji uzmanları tarafından değerlendirilen belirtiler sonucunda da parietal ağrısı teşhisi konulur.
Parietal Ağrısının Tedavi Yöntemleri
Beynin nörojenik ağrılarına yönelik tedaviler genellikle semptomları yönetmeyi hedefler. Parietal ağrısında da tedavi yöntemleri bu kapsamda uygulanır. Tedavi için aşağıdaki yöntemler tercih edilebilir:
- Ağrı kesiciler
- Fiziksel terapi
- Ağrı uyaranlarının yerlerine yapılan enjeksiyonlar
- Antidepresan ve antikonvülzan ilaçlar
- Elektriksel stimülasyon (sinirlerin uyarılması)
- Psişik tedavi yöntemleri
- Cerrahi girişimler
Bu tedavi yöntemlerinin yanında, kişinin yaşam tarzında yapacağı değişiklikler de parietal ağrısını yönetmeye yardımcı olabilir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek ve yeterince dinlenmek gibi yaşam tarzı değişiklikleri, parietal ağrısının semptomlarını hafifletebilir.