Sağ kulakta ağrı; çoğu zaman ağrı iltihap, enfeksiyon, yabancı cisim ya da alerjik bir reaksiyona bağlı olarak ortaya çıkar. Sağ kulakta meydana gelen ağrılar kulak yolu, orta kulak, iç kulak ve kemik yapılarının yanı sıra çevre dokulardaki sorunlara bağlı olarak da oluşabilir.
Bu tip rahatsızlıklarda öncelikle semptomların iyi değerlendirilmesi gerekir. Doğru ve kapsamlı bir semptom değerlendirmesi yapıldığında sağ kulakta meydana gelen ağrının altında yatan sebeplere de kolaylıkla ulaşılabilir. Kulak ağrısına hangi durumlarda rastlanıyorsa o semptomların sağ kulakta ağrı durumunda da görülebileceği unutulmamalıdır. Bu semptomlar; sağ kulakta basınç hissi, sağ kulakta kaşıntı, sağ kulakta ve çene ağrısı, sağ kulakta çınlama (tinnitus), sağ kulakta su sesi duyma gibi semptomlardır.
Sağ Kulakta Ağrı Nedenleri
Sağ kulakta ağrı nedenleri; kulak iltihabı, orta kulak iltihabı, dış kulak yolu enfeksiyonları, orta kulak enfeksiyonları, kulak zarı delinmesi, iç kulak enfeksiyonları ya da labirentit, Meniere hastalığı, vestibüler nöronit, kulak çınlaması (tinnitus), kulak çınlaması nedenleri, sağ kulak kirleri, yabancı cisim, alerjik reaksiyonlar, ekzema gibi durumlarla ortaya çıkabilir.
Sağ kulakta meydana gelen ağrılarda öncelikle ağrının karakteri değerlendirilir. Ağrının şiddetli olup olmaması, sürekliliği ya da dönemsel olması gibi faktörler değerlendirilerek sağlık profesyonellerine başvurma zamanı planlanabilir. Sağ kulaktaki şiddetli ve sürekli ağrılar genellikle acil tıbbi müdahale gerektiren durumlarla ilişkilidir.
Aşağıda yer alan maddeler sağ kulakta ağrı nedenleri olarak bilinen durumlardır:
- İltihaplanma ve enfeksiyonlar
- Dış kulak yolu enfeksiyonu (otitis externa)
- Orta kulak iltihabı (otitis media)
- İç kulak enfeksiyonu
- Kulak zarında delinme
- Kulak kirleri
- Meniere hastalığı
- Vestibüler nöronit
- Labirentit (iç kulak iltihabı)
- Çene eklemi sorunları
- Tükrük bezleri sorunları
- Tansiyona bağlı olarak görülen barotravma
- Diş sorunları
- Alerjik reaksiyonlar
- Yabancı cisim
Kulak Enfeksiyonu
Sağ kulaktaki ağrıların en sık nedenlerinden biri de kulak enfeksiyonlarıdır. Sağ kulakta meydana gelen ağrılar çoğu zaman dış kulak yolu enfeksiyonu ya da orta kulak iltihabına bağlı olarak oluşur. Özellikle çocuklarda görülen orta kulak iltihabı vakalarının yaklaşık %90’ı bakteri ya da virüs kaynaklı üst solunum yolu enfeksiyonlarının bir komplikasyonu olarak kabul edilir. Kulak zarıyla bağlantılı olan östaki borusunun şişmesi ya da tıkanması sonucunda gelişen orta kulak iltihabında; ağrı, ateş ve işitme kaybı gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Orta kulak iltihabı vakalarının çoğu tıbbi müdahale olmaksızın iyileşir. Ancak, hastalarda şiddetli ağrı varsa ağrı kesicilerin kullanılması önerilebilir. Ayrıca, doktor gerekli görürse hastaya orta kulak iltihabına yönelik antibiyotik reçeteleyebilir. Nadir durumlarda orta kulak iltihabının tedavisi için cerrahi müdahale gerekebilir. Aynı zamanda orta kulak iltihabına bağlı olarak işitme kaybı yaşanması durumunda işitme cihazı kullanımı değerlendirilebilir.
Çene Eklemi Sorunları
Çene eklemi sorunları da sağ kulakta ağrı meydana gelmesinin nedenlerinden biri olarak kabul edilir. Çene hareketleri sırasında stres ya da aşırı kullanım sonucu görülen çene eklemi sorunlarında; çene eklemelerinde sertlik ve hassasiyet, çiğneme sırasında gıcırdama ya da takırdama sesi duyma, çene eklemi çevresinde ya da çenede ağrı ve şişlik gibi semptomlar görülebilir. Çene eklemi sorunları; diş hekimliği uzmanları, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları tarafından tedavi edilebilir. Tedavi için çoğunlukla ortopedik aparey kullanımı, fizik tedavi yöntemleri ya da medikal tedavi yöntemleri tercih edilir.
Diş Sorunları
Sağ kulakta meydana gelen ağrıların nedenleri arasında diş sorunları da yer alır. Diş çürümeleri, diş eti enfeksiyonları gibi diş problemleri sağ taraftaki dişlerde ve diş etlerinde ağrı yapabileceği gibi sağ kulağa da ağrı yayılımına neden olabilir. Diş sorunlarına bağlı olarak ortaya çıkan ağrılarda iltihap ve enfeksiyon söz konusudur. Bu tip rahatsızlıklarda doktor tavsiyesi üzerine ilaç kullanımı ya da cerrahi müdahale ile tedavi planlaması yapılabilir.
Tansiyona Bağlı Barotravma
Tansiyona bağlı olarak görülen barotravma; ani ventilyasyon değişikliklerine (uçuş ya da dalış gibi) maruz kalan hipertansiyon hastalarında görülebilir. Barotravmada genellikle hem sağ hem sol kulakta ağrı meydana gelir ancak bazen sadece sağ kulağı da etkileyebilir. Barotravmanın belirtileri arasında; hem sağ hem sol kulakta ağrı, basınç hissi, işitme kaybı ve çınlama yer alır. Agresif tedavi gerektirmeyen barotravma; nazal dekonjestan spreyler ve damar içi antihistaminik ilaçlar kullanımıyla tedavi edilebilir.
Kulak Çınlaması (Tinnitus)
Sağ kulakta çınlama (tinnitus); yaşa bağlı işitme kaybı, gürültüye maruz kalma, hipertansiyon ve damar sertliği gibi rahatsızlıklara bağlı olarak görülebilir. Tinnitus vakalarının büyük çoğunluğu tedavi edilemez ancak altında yatan sebebe bağlı olarak bazı vakalarda tedavi planlaması yapılabilir. Tinnitus’ta ilaç ya da cerrahi tedavi planlaması yapılamasa da bazı vakalarda işitme cihazı kullanımı önerilebilir.
Kulak Kirleri
Sağ kulak kirleri de sağ kulakta ağrı meydana gelmesinin nedenlerinden biridir. Kulak kirleri genellikle sert yapıda olup kompak materyallerden oluşur. Kulak kirinin yumuşak yapıda olması halinde akıcı materyalden bahsedilir. Kulak kiri nedeniyle ortaya çıkan semptomlar arasında; sağı solu çeviren hareketli karakterli ağrı, kaşıntı ve işitme kaybı yer alır. Kulak kirinden şüphelenilen durumlarda mutlaka bir uzmana başvurmak gerekir. Kulak kirini evde kendi başınıza çıkarmaya çalışmamalısınız çünkü bu ciddi yaralanmalara neden olabilir. Kulak kirinin çıkarılması gerektiği zaman bir sağlık profesyoneline başvurmanız en güvenli yol olacaktır.
Alerjik Reaksiyonlar
Alerjik reaksiyonlar da sağ kulakta ağrı meydana gelmesinin nedenlerinden biri olarak kabul edilir. Gıda alerjileri, ilaç alerjileri ya da lateks alerjisi gibi farklı alerji türlerinde semptomlar farklılık gösterebilir. Alerjik reaksiyonların bazıları anafilaksi gibi hayatı tehdit eden acil durumlar yaratabilirken bazı reaksiyonlar ise daha hafif seyirli olabilir. Alerjik reaksiyonların tedavisi kullanılan antihistaminik ilaçlarla yönetilebilir. Potansiyel alerjenlerden uzak durmak da alerjik reaksiyonların tetikleyicilerini engellemek için atılabilecek adımlardan biridir.
Düşük Sinüs Basıncı (Sinüzit)
Düşük sinüs basıncı (sinüzit); üst solunum yolu enfeksiyonları, alerjiler ya da toz vb. yabancı maddelere maruz kalma sonucunda mukoza zarlarının iltihaplanması ve şişmesi sonucu ortaya çıkar. Sinüzitte; yüzün ön tarafında basınç hissi, öksürük, boğazda tahriş hissi, burun tıkanıklığı ve sağ kulakta ağrı gibi semptomlar görülebilir. Sinüzit vakalarının çoğu kendiliğinden iyileşir ancak şiddetli ve uzun süre geçmeyen vakalarda doktor tavsiyesi üzerine ilaç kullanımıyla tedavi planlaması yapılabilir.
Kulak Zarı Delinmesi
Kulak zarının delinmesi de sağ kulakta ağrı meydana gelmesinin nedenlerinden biridir. Kulak zarında meydana gelen delikler birçok farklı nedenle oluşabilir. Yüksek sesle dinlenen müzikler, yüksek volümlü sosyete ya da spor aktiviteleri sonrasında oluşan travmalara bağlı olarak zar delinmesi görülebilir. Kulak zarının delinmesinde genellikle akıntı ve işitme kaybı gibi semptomlar da görülebilir. Kulak zarında delik oluşan hastaların çoğu cerrahi müdahale gerektirmeyen vakalardır ancak her hastanın ayrı değerlendirilmesi gerekir.
Sağ Kulaktaki Ağrılara Eşlik Eden Belirtiler
Sağ kulakta meydana gelen ağrılara eşlik eden semptomlar, öncelikle hastanın öyküsünün alınmasında yardımcı olur. Ayrıca bu semptomlar; ön tanı koymaya yardımcı olabileceği gibi hastaların farklı tanılarla takip edilmesine de olanak tanır. Sağ kulaktaki ağrılara eşlik eden semptomlar aşağıdaki gibidir:
- Ateş
- Ağrılı bölgenin çevresindeki ciltte kızarıklık ve ısı artışı
- Üst solunum yolu semptomları
- Kulağın içerisine kaçan bir cismin varlığına dair hissiyat
- Kulaktan ilginç bir koku gelmesi
- Kulaktan kan gelmesi
- Kulakta çınlama (tinnitus)
- Denge problemleri
- Kulaktan su gelmesi
- Çiğnerken ya da yalar iken kulağa yayılan ağrı
Sağ Kulaktaki Ağrıların Tanısı ve Tedavisi
Sağ kulaktaki ağrılar genellikle altında yatan sebebe göre tedavi edilen rahatsızlıklardır.
Ağrı Tanısı İçin Yapılan Testler ve Prosedürler
Sağ kulaktaki ağrıların tanısı için yapılan testler ve prosedürler; öncelikle detaylı bir anamnez alınması ve fiziksel muayenenin gerçekleştirilmesiyle başlar. Ağrının altında yatan nedeni tespit etmek için gerekli görüldüğü takdirde görüntüleme yöntemlerine başvurulur. Bu görüntüleme yöntemleri; bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR), ultrason olabilir. Ayrıca tanıya yardımcı olacak laboratuvar testlerinden de yararlanılabilir.
Ağrı Tedavisi İçin Kullanılan İlaçlar
Sağ kulaktaki ağrılar genellikle çeşitli ilaçlarla tedavi edilir. Antibiyotik ilaçlar, antiviraller, antifungaller (mantar ilaçları), steroid içeren ilaçlar ya da farklı reçeteli ilaçlarla tedavi planlaması yapılabilir. Ayrıca hastalarda semptomatik tedaviye yönelik olarak nonsteroid antiinflamatuar ilaç grubu (ağrı kesici) kullanımı da önerilebilir.
Ağrıyı Hafifletmek İçin Diğer Tedavi Seçenekleri
Sağ kulaktaki ağrıları hafifletmek için kullanılan diğer tedavi seçenekleri; kompres uygulaması yapmak, tuz lampası kullanmak ya da masaj yapmaktır. Fakat bu yöntemlerin bilimsel olarak etkinliği kanıtlanmamıştır.
Diyet Değişiklikleri
Ağrının tedavisi için diyet değişiklikleri önermek mümkündür. Örneğin migren tipi baş ağrısı olan hastalara tetikleyici gıdalardan kaçınmaları önerilebilir. Nitrik oksit salınımını artıran besinler tüketmek de migren ataklarının sıklığını azaltabilir. Bu besinlerin tüketilmesiyle kan damarlarının genişlemesi ve beyne giden kan akışının artması mümkün olabilir.
Aşağıdaki besinlerin Nitrik oksit salınımını artırdığı düşünülür:
- Pancar
- Ispanak
- Lahana
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler
- Sitrus meyveleri
- Ceviz
- Kırmızı etler
- Soya fasulyesi
- Kabak çekirdeği
- Lentil
- Zerdeçal
Evde Bakım İpuçları
Evde bakım yöntemleri sağ kulağın bakımında kullanılabilir ancak bu yöntemler esas tedavi yönteminin yerine geçmez.
Ağrıyı Hafifletmek İçin Evde Uygulanabilecek Yöntemler
Ağrıyı hafifletmek için evde uygulanabilecek yöntemler; kompres uygulaması yapmak, tuz lampası kullanmak ya da masaj yapmaktır. Fakat bu yöntemlerin etkinliği kişiden kişiye değişebilir.
Ayrıca over-the-counter(reçetesiz) ağrı kesiciler de sağ kulaktaki ağrıların hafifletilmesi için kullanılabilir. Bu ilaçlar; ibuprofen (Advil, Motrin) ve asetaminofen (Tylenol) gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlardan ya da parasetamolden (Tylenol) erişilebilir. İbuprofen kullanan hastaların ayrıca mide koruyucu ilaçlarda alması önerilebilir çünkü ibuprofen mideyi tahriş edebilir ve gastrit ya da mide ülseri oluşumuna neden olabilir.