Sinüzit, sinüslerin iç duvarlarının iltihaplanması sonucu şişmesi ve sinüs havalarının tıkanmasıyla ortaya çıkan bir sağlık problemidir. Sinüzit genellikle soğuk algınlığı, grip veya alerjik reaksiyonlardan sonra ortaya çıkar ve akut veya kronik sinüzit olarak sınıflandırılır. Akut sinüzit 4-12 hafta arasında sürerken, kronik sinüzit 12 haftadan uzun süre devam eder. Sinüzit baş ağrısı, burun tıkanıklığı, yüz ağrısı, diş ağrısı gibi şikayetlere yol açar. Sinüzit tedavisinde ağrı kesiciler, burun spreyleri, antihistaminikler ve dekonjestanlar kullanılır. Sinüzit şikayeti olan kişiler mutlaka doktora görünmeli ve doktor tavsiyesiyle tedavi olmalıdır.
Sinüzit Nedir?
Sinüzit, sinüslerin iç duvarlarının iltihaplanması sonucu şişmesi ve sinüs havalarının tıkanmasıyla ortaya çıkan bir sağlık problemidir. Sinüsler, mukus üreten, vüuttaki hava ile dolu kemik oyuklarıdır. Sağlık probleminde sinüslerin içi şişer ve iltihaplanır. Bu durum sinüslerin normal yollarla iletişim kurmasını engeller ve mukusun birikmesine yol açar. Sinüzitte görülen semptomlar genellikle soğuk algınlığı, grip veya alerjik reaksiyonlardan sonra ortaya çıkar. Bulaşıcı bir hastalık değildir ancak alerjik reaksiyonlar, soğuk algınlığı ve grip gibi sinüziti tetikleyen etmenler bulaşıcı olabilir.
Sinüzitin Türleri Nelerdir?
Sinüzit akut, subakut, kronik ve tekrarlayan sinüzit olmak üzere dört başlık altında sınıflandırılır.
Akut sinüzit: 4-12 hafta süren ve genellikle viral enfeksiyon sonrası gelişen sinüzit türüdür. Akut bakteriyel sinüzit ise belirtilerin 10 günden fazla sürdüğü durumlarda ortaya çıkar.
Kronik sinüzit: 12 haftadan daha uzun süren iltihaplanma ile karakterizedir. Bu tür sinüzitte semptomlar hafif ancak sürekli olabilir.
Kronik tekrarlayan sinüzit: 6-12 ay içinde 2-4 kez alevlenen ve her atak arasında semptomların kaybolduğu sinüzit türüdür.
Subakut sinüzit: Akut sinüzitin 4-12 hafta sürmesi durumunda ortaya çıkar.
Sinüzitin Belirtileri Nelerdir?
Sinüzit baş ağrısı, burun tıkanıklığı, yüz ağrısı, diş ağrısı, öksürük, boğaz ağrısı, yorgunluk, ateş, bademcik şişmesi gibi belirtileri vardır. Sinüzit belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Kişilerde burun akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi klasik belirtilerin yanı sıra; yorgunluk, ateş, başta baskı hissi, dişlerde hassasiyet ve boğaz ağrısı gibi daha az yaygın belirtiler de görülebilir. Sinüzit kişinin günlük yaşamını etkileyecek kadar şiddetli olabilir.
Sinüzit Ağrısına Ne İyi Gelir?
Sinüzit ağrısına iyi gelen yöntemler arasında bol su içmek, sıcak kompres uygulamak, buhar solunumu yapmak, dekonjestan ilaçları kullanmak ve yüz masajı yapmak yer alır. Bu yöntemlerle sinüzit ağrısını hafifletebilirsiniz.
- Boluğ su içmek vücudun sıvı ihtiyacını karşılayarak mukusun incelmesini sağlar. Bu da sinüslerdeki basıncı azaltır ve rahatlama sağlar.
- Sıcak kompres uygulamak yüz bölgesindeki kan akışını hızlandırarak ağrıyı hafifletebilir.
- Buhar solunumu yapmak ise hava yollarını açar ve nefes almayı kolaylaştırır.
- Dekonjestan ilaçları kullanmak ise sinüslerin açılmasını sağlar ve basıncı azaltır.
- Yüz masajı yapmak ise sinüslerdeki gerginliği azaltarak rahatlama sağlar.
Sinüzit Ağrıları Nasıl Geçer?
Sinüzit baş ağrısını geçirmek için bol su içilmeli, buhar solunmalı, sıcak kompres uygulanmalı ve dekonjestan ilaçlar tercih edilmelidir. Sinüzit baş ağrısını geçirmek için aşağıdaki yöntemler uygulanabilir:
- Bol miktarda su içmek: Su içmek vücudun sıvı ihtiyacını karşılayarak mukusun incelmesini sağlar.
- Buhar solunum: Buharlı hava solumak sinüsleri açar ve nefes almayı kolaylaştırır.
- Sıcak kompres uygulamak: Yüze uygulanan sıcak kompres, kan akışını artırarak baş ağrısını hafifletebilir.
- Dekonjestan ilaçlar kullanmak: Sinüslerdeki tıkanıklığı gideren dekonjestan ilaçlar baş ağrısını azaltabilir.
Sinüzite Ne Yapmamalı?
Sinüzit şikayeti olan kişiler doktora gitmeden kendi başlarına tedavi olmaya çalışmamalı ve reçetesiz ilaç kullanmamalıdır. Ayrıca burunlarını aşırı şekilde çekmeleri veya sümkürmeleri, sigara içmeleri ve hava kalitesini düşük tutmaları da sinüziti olumsuz etkileyerek tedavisini zorlaştırabilir.
- Doktora görünmeden tedavi olmaya çalışmak yanlış bir karar olabilir.
- Reçetesiz ilaç kullanmak da tedavi sürecini olumsuz etkileyebilir.
- Aşırı şekilde burun çekmek veya sümkürmek sinüs basıncını artırarak iltihabı kötüleştirebilir.
- Sigara içmek ve pasif içici olmak, hava kalitesini düşürerek sinüziti daha da kötüleştirebilir.
- Ayrıca alerjenlerden uzak durmamak da sinüzitin seyri üzerinde olumsuz etki yapabilir.
Sinüzitin Nedenleri Nelerdir?
Sinüslerin iltihaplanmasına neden olan etkenler arasında soğuk algınlığı, grip, alerjik reaksiyonlar, polipler, bağışıklık sistemi hastalıkları ve bakteriyel enfeksiyonlar yer alır. Özellikle viral enfeksiyonlar (soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonlar), sinüzitin en yaygın nedenleri arasında gösterilir.
- Bakteriyel enfeksiyonlar da sinüzite yol açabilir ancak bu durum daha nadir görülür.
- Alerjik reaksiyonlar (polenler, ev tozu veya hayvan tüyleri gibi) sinüslerin iltihaplanmasına katkıda bulunabilir.
- Sinüslerdeki polipler de tıkanmalara ve iltihaplanmalara neden olarak kronik sinüzite yol açabilir.
- Bağışıklık sistemi hastalıkları olan kişilerde de enfeksiyon riski yüksek olduğundan sinüzit gelişme olasılığı artar.
Sinüzitin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Akut sinüzit genellikle kendi kendine geçer ancak şiddetli vakalarda burun spreyleri, antihistaminikler, dekonjestanlar veya ağızdan alınan kortikosteroidler ile tedavi edilir. Sinüzit tedavisinde kullanılan ilaçlar burun tıkanıklığını gidermeye yöneliktir.
- Akut sinüzit vakalarında dekonjestan içeren ilaçlar reçete edilebilir.
- Ayrıca burun tıkanıklığını azaltmaya yardımcı olan burun spreyleri de kullanılabilir.
- Antihistaminikler alerjik reaksiyonları azaltarak tıkanıklığın giderilmesine yardımcı olur.
- Ağızdan alınan kortikosteroid ilaçlar ise şişmeyi azaltarak sinus yollarının açılmasını sağlar.
Sinüzit Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor tarafından fiziksel muayene ile birlikte hastanın şikayetlerinin dinlenmesi ve gerekirse görüntüleme yöntemlerine başvurulmasıyla sinüzit teşhisi konulur. Doktor öncelikle hastanın şikayetlerini dinler ve fiziksel muayene yapar.
- Bundan sonra hastanın yaşadığı semptomlara göre teşhis koyabilir.
- Doktor, yüz bölgesinde basınç hassasiyeti olup olmadığını kontrol edebilir ve burun akıntısının rengini not alabilir.
- Ateş varsa bunun seviyesini ölçer ve genel sağlık durumu hakkında bilgi sahibi olur.
- Gerekirse görüntüleme testlerine (CT taraması gibi) başvurabilir.
Sinüzitin Komplikasyonları Nelerdir?
Kronikleşen sinüzit vakalarında astım ataklarının tetiklenmesi veya düşük seviyede seyreden kronik bronşitten akut alevlenmeler görülebilir. Akut bakteriyel sinüzitte ise akut orta kulak iltihabı, sinuslarda bulunan hava kutularının enfekte olması nedeniyle akut horlama ve uykuda nefes durması gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
- Ayrıca akut sinüzitte görülen diğer komplikasyonlar menenjit, ensefalit, kemik iliği enfeksiyonu veya kan zehirlenmesi olarak adlandırılan sepsis olabilir.
Sinüzit Baş Ağrısı İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Sinüzit baş ağrısı hangi ilacı keser?
Sinüzit baş ağrısını kesen ağrı kesiciler arasında parasetamol içeren ilaçlar (Parol), ibuprofen (Advil), naproksen sodyum (Apranax) ve asetilsalisilik asit (Aspirin) yer alır. Sinüzit baş ağrısını hafifletmek için bu tür ağrı kesiciler etkili olabilir.
- Paracetamol: Soğuk algınlığı ve grip semptomlarına sıkça eşlik eden hafif-orta düzeydeki ağrıların tedavisinde ilk tercihtir. Ibu profeni tolere edemeyen hastalarda kullanılabilir.
- Asetilsalisilik Asit: Hafif-orta düzeydeki ağrıların tedavisinde kullanılabilir ancak gastrointestinal yan etkiler gösterebilir.
- Naproksen: Uzun etkili bir nonsteroid antiinflamatuardır (NSAID) ve hafif-orta düzeydeki ağrıların tedavisinde kullanılabilir.
- Ibuprofen: Genellikle çocuklarda kullanılan bir NSAID’dir ancak yetişkinlerde de hafif-orta düzeydeki ağrıların tedavisinde tercih edilebilir.
Sinüzitte en iyi ilaç hangisidir?
Sinüzitte en iyi ilaç olarak görülen dekonjestan etkiye sahip ilaçlar arasında Otrivine burun spreyi, Drixine burun damlası ve Vicks babyns şurup yer alır. Sinüzitte yaygın olarak kullanılan ilaçlardan bazıları şunlardır:
- Aspirin: Ağrı kesici ve ateş düşürücü özelliklere sahiptir.
- Parol: Parasetamol içerir ve hafif-orta düzeydeki ağrıların tedavisinde kullanılır.
- Nurofen: Ibuprofen içerir ve ağrı kesici özelliği gösterir.
- Drixine: Dekonjestan etkili bir burun damlasıdır.
- Otrivine: Dekonjestan etkili burun spreyidir.
- Vicks babyns: Hafif-orta düzeydeki ağrıların tedavisinde kullanılan bir şuruptur.
Sinüzit Enfeksiyon mu?
Evet, sinüzit enfeksiyon olarak kabul edilir çünkü genellikle viral enfeksiyon sonucu ortaya çıkar ve bakteriyel enfeksiyon durumunda da görülebilir.