Günlük hayatta ve spor yaparken en çok karşılaştığımız sorunlardan biri de spor sonrası yaşanan eklem ve kas ağrıları. Özellikle yeni başladığımız spor programları veya uzun bir aradan sonra yaptığımız egzersizler sonrasında ağrılar canımızı sıktığı gibi, bazen de hangi ağrı tipine karşı ne uygulayacağımızı bilemeyiz. Soğuk mu, sıcak mı, yoksa hiç mi uygulamamalıyız?
Bu yazımızda spor sonrası ağrı konusunda en çok merak edilenleri uzman fizyoterapistimiz Gözde Sönmez ve uzman doktorumuz Elif Ünlü ile birlikte yanıtlıyoruz.
Ağrı vücudun bize verdiği en önemli uyarılardan biridir
Ağrı ile ilgili bilinçli olmak ve onu doğru yorumlamak son derece kritik öneme sahiptir. Ağrı vücudun bize verdiği en önemli uyarılardan ve hatta reflekslerden biridir. Bu nedenle ağrıyı baskılamak yerine onun altında yatan nedeni anlamaya çalışmak daha faydalıdır. Hele ki söz konusu spor sonrası ağrısı gibi fiziksel olarak tetiklenebilen bir ağrıysa vücudun dinlenmeye ihtiyacı olduğunu kabullenmek ve ona göre hareket etmek en doğrusudur.
Spor sonrası soğuk mu sıcak mı uygulanmalı?
Ağrı hissettiğimizde genelde hemen bu uygulamaların hangisini yapmalıyız diye merak ederiz. Öncelikle bu sorunun net bir yanıtı yoktur çünkü her ağrının sebebi farklıdır. Ancak genel olarak bu konuda bazı bilgiler paylaşabiliriz.
Özellikle kas ve eklem ağrılarında rahatlama sağlamak için soğuk ve sıcak uygulamalar son derece etkilidir. Spor sonrası soğuk kompres, şişliği ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olurken, sıcak kompres kan dolaşımını artırarak kasları gevşetir ve sertliği azaltır. Bunun yanında soğuk uygulama yapıldığında, kan damarlarının çapı küçülür ve buna bağlı olarak kan akışı azalır. Bu durum ödem oluşumunu engeller ve var olan ödemi azaltır. Isı uygulaması ise tam tersine kan damarlarını genişletir ve kan akışını artırır. Dolayısıyla ödemi artırabilir.
Bu nedenle spor sonrası ödem oluşumunu engellemek veya var olan ödemi azaltmak istiyorsanız soğuk kompres uygulamak daha faydalıdır. Ödem sorununuz yoksa ve kaslarınızın gevşemeye ihtiyacı varsa sıcak kompres uygulayabilirsiniz.
Soğuk kompres nasıl yapılır?
Soğuk kompres yapmak için buz torbasını direkt cildinize temas ettirmeden kullanmalısınız. Buz torbasının içine buz veya buzlu su koyarak bir havlunun içine sarın ve ağrılı bölgeye uygulayın. Yaklaşık 20-30 dakika boyunca tutabilirsiniz. Eğer buz torbanız yoksa, buza batırılmış bir bez veya havluyu da kullanabilirsiniz. Bu uygulamayı her 1-2 saatte bir tekrarlayabilirsiniz.
Sıcak kompres nasıl yapılır?
Sıcak kompres için bir ısıtıcı yastığı, sıcak su torbasını doğrudan cildinize temas ettirmeden kullanabilirsiniz. Eğer bu tür ekipmanlarınız yoksa, sıcak suya batırılmış ve iyice sıkılmış bir bez veya havluyu da kullanabilirsiniz. Uygulamayı 20-30 dakika boyunca tutabilirsiniz. Sıcak kompresi özellikle egzersiz öncesinde kasları ısıtmak için de kullanabilirsiniz.
Düzenli spor yapmıyorsanız bu ağrılar normal
Yıllardır spor yapmayan birinin yeniden spora başlaması veya uzun zaman önce yaptığı bir hareketi tekrar denemesi sonucunda yaşadığı ağrılar oldukça doğaldır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken, ağrının normal olduğunu kabullenip vücudu dinlendirmektir.
Spor sonrası ağrılar genelde ertesi gün veya birkaç gün içerisinde geçer. Eğer ağrı geçtiği gibi spora devam edilemiyorsa veya yapılan aktivitelerde sürekli ağrı oluşuyorsa bu durumda bir uzmana danışmakta fayda var.